Koninklijke onderscheiding voor sterrenkundige Tim de Zeeuw
De Leidse sterrenkundige Tim de Zeeuw is op 14 mei benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij kreeg de onderscheiding ter ere van zijn afscheid als Director General van de Europese sterrenkundige organisatie ESO. De uitreiking vond plaats op de Nederlandse Astronomenconferentie 2018 in Groningen.
Wetenschappelijke verdiensten
De Zeeuws loopbaan laat zien dat hij over uitzonderlijke wetenschappelijke en bestuurlijke kwaliteiten beschikt. Hij had een leidende rol in de ontwikkeling en toepassing van een methode om beweging en terugkerende structuren in elliptische sterrenstelsels te ontdekken en de massa van zwarte gaten te meten. Zijn fundamentele, analytisch sterke en innovatieve wetenschappelijke bijdragen aan het vakgebied hebben geleid tot een radicale herbeoordeling van de kijk op sterrenstelsels en hun rol in het universum.
NOVA
Van 1993 tot 2007 was De Zeeuw directeur werd van de nationale onderzoeksschool NOVA dat de sterrenkundige programma's van vier Nederlandse universiteiten coördineert. Onder zijn leiding groeide de Nederlandse sterrenkunde naar de mondiale top.
ESO
In 2007 werd De Zeeuw Director General van ESO, de European Southern Observatory, waarvan zestien landen lid zijn. Ondere het directoraat van De Zeeuw werd Europa leidend in de ground-based optische sterrenkunde. De Zeeuw wordt wereldwijd beschouwd als belangrijke initiator van de uitbreiding van het bestaande arsenaal meetinstrumenten met een nieuwe generatie instrumenten voor observatie van de dynamica in onze sterrenstelsels. Hieronder vallen de supergrote optische telescopen E.ELT van de ESO in Chili, waarmee de de astronomie grote stappen vooruit heeft kunnen zetten. Het was een bestuurlijk huzarenstukje om de neuzen van de zestien ESO-leden dezelfde kant uit te krijgen.
ALMA
De Zeeuw was eveneens gezichtsbepalend voor de internationale samenwerking op het terrein van de radioastronomie. Voor de realisatie van de radiotelescoop ALMA in het Andesgebergte wist hij (financiële) partners uit Europa, de Verenigde Staten en Oost-Azië bijeen te brengen. De verwachting is dat ook op dit vakgebied de waarnemingen met de telescoop tot nieuwe, richtinggevende inzichten gaan leiden.
Al jong briljant
De Zeeuws brille manifesteerde zich al vroeg: hij studeerde cum laude af en promoveerde eveneens cum laude. Daarna begon hij zijn loopbaan in Princeton, als lid van het Institute for Advanced Studyen vervolgde die als senior Research Fellow aan het California Institute of Technology. Beide zijn zeer gerenommeerde onderzoeksinstituten; alleen al daar aangesteld worden is een blijk van erkenning. In 1990 keerde de Zeeuw terug naar Leiden, om drie jaar later directeur van NOVA te worden. De Zeeuw is gehuwd met de Leidse collegahoogleraar en eveneens gerenommeerde sterrenkundige Ewine van Dishoeck.
(CH/foto's: © SRON / Wim Horinga)