Universiteit Leiden

nl en
Werkgroep Leidse Sterrewacht - Willem-Jan Trijssenaar

120-jarige telescoop terug van weggeweest

Na een periode van onderhoud, is de ‘Fotograaf’-telescoop weer te bezichtigen in de Oude Sterrewacht.

Eind augustus van vorig jaar zijn de lenzen van de fotografische kijker verwijderd voor onderhoud. Dit was de eerste keer in tientallen jaren dat onderhoud aan de lenzen van de telescoop werd gedaan. Het onderhoudsproject is uitgevoerd door Het Marinebedrijf, dat op 16 februari ook zorgde voor de veilige terugkeer en installatie van de lenzen.

Aanvankelijk zouden alleen de lenzen schoongemaakt worden. Tijdens de demontage bleek echter dat meer onderhoud vereist was. De lenzen van de Fotograaf bestaan uit twee aparte lenzen, die aan elkaar vastzitten met een tussenring. Deze ring was compleet versleten en moest vervangen worden. Daarom duurde het project langer dan aanvankelijk werd gedacht.

Het was het wachten waard. Onderstaande afbeelding van de Orionnevel is vorige week met de Fotograaf gemaakt.

Foto van de Orion nevel gefotografeerd met de Fotograaf
Orionnevel gefotografeerd met de Fotograaf. Foto: K. Moddemeijer & W.J. Trijssenaar / Werkgroep Leidse Sterrewacht

Altijd in tip-top conditie

Het schoonhouden van de lenzen of spiegels van je telescoop is zeer belangrijk voor het doen van sterrenkundig onderzoek. Bij moderne telescopen zoals de GranTeCan in La Palma is zelfs een heel team van ingenieurs verantwoordelijk voor het in tip-top conditie houden van de spiegels. Geen eenvoudige taak, aangezien de spiegel in de telescoop bestaat uit 36 individuele segmenten die perfect uitgelijnd moeten zijn.

Ook bij de telescopen in Leiden is het schoonhouden van de lenzen niet eenvoudig. De hoofdlens van de Fotograaf weegt met zijn diameter van 33 cm al meer dan 20 kilogram! Het is dus al een hele klus om de lenzen veilig te verwijderen zonder ze te beschadigen.

Toen het instituut Sterrewacht Leiden voor onderzoek nog gebruik maakte van de Leidse telescopen, werd dit soort onderhoud frequenter gedaan dan nu. Omdat wetenschappelijke waarnemingen nu met telescopen in het buitenland worden gedaan, hebben de Leidse telescopen niet meer de hoogste prioriteit. Daarom is het uitzonderlijk dat het onderhoud nu heeft plaatsgevonden.

Fotograaf weer te bezichtigen

Tijdens rondleidingen, open dagen en andere evenementen is de fotografische kijker weer te bezoeken voor het publiek. Tijdens woensdagen en in het weekend kunnen bezoekers gratis mee met een rondleiding die ook langs deze telescoop gaat. Voor groepen kunnen ook privé-rondleidingen geboekt worden voor in de avond. Op een heldere avond kan dan ook door de telescoop gekeken worden. Kijk op de website van de Oude Sterrewacht voor de verschillende manieren om de sterrenwacht te bezoeken.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.