Leiden-Aramco lezing: kennis pre-islamitisch erfgoed in gevaar

30 november 2015

Het Arabisch schiereiland, een gebied dat zich uitstrekt van Syrië tot Jemen, wordt vaak geassocieerd met islam. Vóór de komst van de islam kent de regio een rijke geschiedenis, maar kennis hierover is in gevaar. Laïla Nehmé vertelt tijdens de openbare Leiden-Aramco Lecture op 10 december over deze geschiedenis.

Van schrijfsysteem tot majestueuze hoofdstad

Kennis van het erfgoed van de Nabateeërs, een Arabisch sprekend volk dat vóór de komst van de Islam heerste over een koninkrijk dat zich uitstrekte van Damascus tot Jemen, dreigt verloren te gaan. ‘Dat komt door de grote instabiliteit in de regio, en desinteresse in pre-islamitische geschiedenis’, licht universitair docent Ahmad Al-Jallad (Leiden Institute for Area Studies / Leiden University Centre for the study of Islam and Society) toe. ‘Behoud van die kennis is belangrijk, omdat de geschiedenis nog zo zichtbaar is in het heden. De Nabateeërs ontwikkelden bijvoorbeeld een schrijfsysteem dat tot op de dag van vandaag een van de meest gebruikte systemen is ter wereld. Het wordt toegepast van het Indisch subcontinent tot aan het Atlantisch gebied.’ Petra, de majestueuze hoofdstad van het rijk die verborgen is in een vallei in Jordanië, trekt elk jaar nog ontelbaar veel toeristen vanuit de hele wereld.

Inscripties en tombes

De Leiden-Aramco Lecture van 10 december wordt gegeven door Laïla Nehmé, expert in de ontwikkeling van het Arabische schrift. Dit schrift stamt af van het Aramese schrift, gebruikt door de Nabateeërs. Met het schrift beheerden ze hun koninkrijk, en zetten ze inscripties in rotsen. Dankzij Nehmé is de ontwikkeling van het Arabisch schrift helemaal beschreven. Op dit moment is ze betrokken bij recente ontdekkingen van tombes en rotsinscripties op het Arabisch schiereiland.

Tipje van de sluier

Tijdens de lezing doet ze die ontdekkingen uit de doeken. Ze licht een tipje van de sluier op: ‘De opgraving van de tombes en het archeologische materiaal stelt ons voor het eerst in staat om het hele Nabatese begravingsritueel te beschrijven vanaf het moment dat iemand stierf tot de begrafenis in de tombe. De inscripties dateren van een periode tussen de 3e en 5e eeuw na Christus en laten de ontwikkeling van het Arabisch schrift in het gebied gedurende die periode zien.’

Leiden-Aramco Lecture on Ancient Arabian Civilization

De Leiden-Aramco lecture on Ancient Arabian Civilization wordt mogelijk gemaakt door Aramco en is onderdeel van een lezingenreeks. Eerder sprak Michael Macdonald al over vergeten beschavingen in het hart van het oude Nabije Oosten.

Wilt u de Leiden-Aramco lezing bijwonen? Dat kan.
Plaats: Klein Auditorium | Academiegebouw | Rapenburg 73
Datum: 10 December 2015, 16:15
Aanmelden via: lucis@hum.leidenuniv.nl

Zie ook

Wie waren de Nabateeërs?

De Nabateeërs, een Arabisch sprekend volk, heersten bijna een half millennium voor de komst van de profeet Mohammed (in de 6e eeuw na Christus) over een groot koninkrijk dat zich uitstrekte van Damascus tot aan de Hijaz, de geboorteplaats van de Islam. De hoofdstad van hun rijk was Petra. De Nabateeërs beheerden de noordelijke handelsroutes. Over deze routes werden luxegoederen – zoals mirre en olibanum - naar het Mediterrane gebied vervoerd. De culturele invloed van de Nabateeërs was enorm, zelfs na de val van hun rijk in 106 na Christus, toen de Romeinen het rijk veroverden. Eén van de belangrijkste Nabatese steden, Hegra, wordt zelfs genoemd in de Koran (15:80). Leuk weetje: op dat moment was een deel van het tegenwoordige Nederland óók onderdeel van het Romeinse Rijk.