Promotie

Developing Antisense Oligonucleotides for Huntington Disease and Spinocerebellar Ataxia Type 3

E.C. Kuijper

Datum: woensdag 5 november 2025
Tijd: 13:00 - 14:00 uur
Locatie: Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden

Promotor(en)

Samenvatting

In dit promotieonderzoek staat de ontwikkeling van therapieën voor de ziekte van Huntington (ZvH) en spinocerebellaire ataxie type 3 (SCA3) centraal. Deze erfelijke neurodegeneratieve hersenziekten worden veroorzaakt worden door een fout in het DNA en de RNA-kopieën hiervan, waardoor ze in aanmerking komen voor behandeling met antisense oligonucleotiden (AON’s).
AON’s plakken als een pleister aan het RNA en kunnen zo de nabewerking van de RNA-kopie (splicing) verstoren, waardoor een deel van de eiwitcode, een exon, wordt overgeslagen. Dit wordt exon skipping genoemd. Door een exon dat schadelijke informatie bevat te skippen, wordt een aangepast eiwit gemaakt dat het schadelijke deel mist. In dit proefschrift wordt de potentie van deze behandelstrategie aangetoond voor de ZvH en SCA3 in preklinische studies met muismodellen voor deze ziekten.

Ook voor preklinische studies geldt dat er meetbare indicatoren nodig zijn om de effectiviteit van de behandeling te kunnen monitoren: biomarkers. Met het oog op de ontwikkeling van bloed biomarkers werden daarom de ziekteprocessen in het bloed en brein van een muismodel voor de ZvH met elkaar vergeleken. Er bleek een grote overlap te zijn, die veel overeen kwam met de processen die eerder in het bloed en brein van patiënten met de ZvH waren gevonden.

Tot slot werden onbedoelde splicing effecten van AON’s voor onder andere SCA3 en de ZvH in cellen bestudeerd met RNA sequencing. Deze studie liet zien dat RNA sequencing een goede indruk kan geven van de veiligheid van een AON en off-targeteffecten kan achterhalen die in vervolgonderzoek verder geduid kunnen worden.

Proefschriften

Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.

Persvragen (alleen journalisten)

pers@lumc.nl

Algemene informatie

Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211