Proefschrift
Omgang met regels
Welk effect heeft een verwerkingsvoorkeur op de omgang met regels?
- Auteur
- Ritsart Plantenga
- Datum
- 26 september 2024
- Links
- Volledige tekst op Scholarly Publications Leiden University
Regeldruk veroorzaakt jaarlijks honderden miljoenen aan economische schade en veroorzaakt grote maatschappelijke onrust. Decennialang hebben opeenvolgende kabinetten de ambitie gehad om de regeldruk te verminderen. Maar ondanks al hun ijver, al hun inspanningen om allerlei krachten uit de samenleving bij de regelgeving te betrekken, al het onderzoek en de inzet van diverse instrumenten, zijn ze er niet in geslaagd de door de samenleving ervaren regeldruk te verminderen.
Tot nu toe is regeldruk vooral benaderd vanuit een economisch-instrumenteel perspectief. Binnen dit perspectief wegen burgers de voordelen van regels af tegen de nadelen. Maar is dat wel de enige manier waarop mensen regeldruk ervaren? Epstein’s Cognitive-Experiential Self-Theory laat zien dat ons brein zich in de loop van de evolutie zo heeft ontwikkeld dat sommige mensen meer vertrouwen op hun verstand, terwijl anderen intuïtiever op hun ervaring afgaan. Dit proefschrift laat zien dat rationeel ingestelde mensen heel anders omgaan met regels dan ervaringsgerichte mensen, en maakt duidelijk welke gevolgen dit heeft voor de beleving van regeldruk. Regelgevers die het gedrag in onze maatschappij willen sturen, moeten een evenwicht vinden tussen een rationele beleving van regels en een ervaringsgerichte beleving van regels.