Bouwstenen van leven ontdekt in ijs rond jonge ster buiten de Melkweg
Astrochemistry
Astronomen hebben voor het eerst buiten de Melkweg complex organisch ijs gevonden. De ontdekking laat zien dat de bouwstenen van leven al vroeg in het heelal konden ontstaan – en onder uiteenlopende omstandigheden, aldus de Leidse astronoom Will Rocha.
Met de James Webb Space Telescope (JWST) en het Mid-Infrared Instrument (MIRI) ontdekten onderzoekers organische moleculen met meer dan zes atomen, bevroren in het ijs rond een jonge protoster (een ster-in-spé) in de Grote Magelhaense Wolk, het dichtstbijzijnde buurstelsel van onze Melkweg.
Het team vond vijf soorten complexe organische moleculen (COM’s) in het ijs rond de jonge ster ST6, waarvan veel ook op aarde voorkomen: methanol en ethanol (soorten alcohol), methylformiaat en acetaldehyde (stoffen die ook in de industrie worden gebruikt) en azijnzuur (het hoofdbestanddeel van azijn). Het is voor het eerst dat azijnzuur overtuigend is waargenomen in ruimte-ijs. En ook de andere drie moleculen zijn niet eerder buiten de Melkweg in ijs gevonden.
Bouwstenen van leven in het vroege heelal
Volgens Rocha kunnen zulke complexe moleculen ontstaan in zowel gas als ijs op kleine stofdeeltjes in de ruimte. ‘Na hun vorming kunnen ijzige COM’s vrijkomen in gasvorm’, legt Rocha uit. ‘Onze waarnemingen bevestigen wat laboratoriumexperimenten en modellen al voorspelden: dat chemische reacties op stofdeeltjes een belangrijke bron zijn van deze moleculen.’ Omdat deze jonge ster zich in een omgeving bevindt die lijkt op het vroege heelal, suggereert de ontdekking dat de bouwstenen van leven al veel eerder en op meer plekken konden ontstaan dan tot nu toe werd gedacht.
Dankzij de James Webb Space Telescope
‘Alleen dankzij JWST’s uitzonderlijke gevoeligheid en scherpte kunnen we zulke zwakke signalen van ijs rond een verre ster opvangen’, zegt Marta Sewilo van de University of Maryland en NASA, die het onderzoek leidde. ‘Voor JWST konden we in ijs rond protosterren alleen methanol overtuigend aantonen – zelfs binnen onze eigen Melkweg. Nu halen we meer informatie uit één enkel spectrum dan ooit tevoren.’
Lees meer in het originele persbericht van de University of Maryland.