
Schenking persoonlijk archief en collectie Leidse sinoloog Robert van Gulik
De familie van de beroemde diplomaat, sinoloog en schrijver Robert van Gulik heeft zijn persoonlijk archief en een deel van zijn collectie aan de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) geschonken. De collectie en het archief geven inzicht in het leven en werk van Robert van Gulik, die bij het grote publiek bekendheid kreeg door zijn Rechter Tie-romans. Daarnaast heeft de familie het Robert van Gulik Fonds voor de sinologische collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden ingesteld, ondergebracht bij het Leids Universiteits Fonds, om onderzoek naar het leven en werk van Robert van Gulik te stimuleren.

Robert van Gulik
Robert van Gulik (1910-1967) studeerde Sanskriet, Chinees en Japans, aan de Universiteit Leiden en de Universiteit Utrecht. Na zijn promotie -cum laude- in 1935 trad hij in diplomatieke dienst. Hij bekleedde verschillende posten in China en Japan. Tot op de dag van vandaag is hij de enige Europeaan die in China als ‘literaat’ wordt erkend. Van Gulik was de belichaming van het Chinese ideaal van de ambtenaar-geleerde, wat zich uitte in de beoefening van de kalligrafie, het bespelen van het klassieke Chinese muziekinstrument Qin en het verzamelen van oudheden en kunst. De publicaties van Robert van Gulik zijn even divers en veelzijdig als zijn persoonlijkheid; hij schreef over paardencultuur in Tibet, over Chinese rolschilderingen, over bavianen, gastronomie en Chinese erotiek. Robert van Gulik heeft een enorme invloed gehad op de sinologie, de kunstgeschiedenis van China en op de Chinese cultuur van zijn tijd.

Rechter Tie-romans
Voor de meeste mensen is de naam van Robert van Gulik onlosmakelijk verbonden met de populaire reeks van detectiveverhalen over de historische figuur van Rechter Tie. Van Guliks fascinatie begon met het boek dat hij in 1949 publiceerde: Dee Goong An, zijn vertaling van (de helft van) een achttiende-eeuwse Chinese detectiveroman over de rechter ten tijde van de Tang Dynastie. Van Gulik verzorgde zelf de illustraties en het omslagontwerp van het boek, dat in Tokyo het licht zag. Van Gulik kreeg de smaak te pakken en besloot om het karakter van Rechter Tie nieuw leven in te blazen. Hij publiceerde In de jaren ’50 en ‘60 van de vorige eeuw een hele reeks van nieuwe verhalen rond Rechter Tie, geplaatst in zijn geliefde tijdperk van de Ming Dynastie. De verhalen genoten wereldwijd grote populariteit en worden nog altijd herdrukt.
Archief en collectie
Robert van Gulik wist in zijn korte leven een fenomenale collectie op te bouwen op gebied van de Chinese geschiedenis, taal en cultuur, met bijzondere aandacht voor de muziek en volksliteratuur. Naast zijn werk als diplomaat in China en andere Aziatische posten was hij een verwoed verzamelaar van manuscripten en boeken, die een weerspiegeling vormen van zijn brede interesse. Behalve naar uiterst zeldzame drukken en handschriften, ging zijn belangstelling uit naar kalligrafie en prentkunst, maar even zo goed ook naar gastronomie en erotiek. Zijn collectie omvat dan ook bijzondere kookboeken en eveneens een uiterst zeldzame bundel met erotische taferelen, door Van Gulik zelf in Tokyo gepubliceerd (1951) in slechts enkele exemplaren.
Robert van Gulik Fonds voor de sinologische collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden
Tegelijk met de schenking aan de UBL, heeft de familie besloten om een fonds bij het Leids Universiteits Fonds in te stellen. Het Robert van Gulik Fonds voor de sinologische collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden is bedoeld om het onderzoek naar het leven en werk van Robert van Gulik te stimuleren, onder meer met fellowships, maar ook door de ontsluiting en digitalisering van het archief en de collectie te ondersteunen. Sinologen, schrijvers, diplomaten en anderen die het werk van Robert van Gulik een warm hart toedragen, worden nadrukkelijk uitgenodigd om een bijdrage aan het fonds te leveren. Daarmee zal de collectie beter beschikbaar komen voor onderwijs en onderzoek, en kan deze markante Leidse wetenschapper de aandacht krijgen die hij verdient.