‘Wij onderzoeken digitalisering in de stad’
Liesbet van Zoonen is directeur van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities. Het Centre is in 2016 opgericht en heeft naam gemaakt met onder meer datawandelingen, de game ‘Jouw Buurt – Jouw Data’ en doet onderzoek samen met het CBS en met de gemeenten Rotterdam en Den Haag.
Het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities zet data-onderzoek in om bij te dragen aan oplossingen voor stedelijke vraagstukken. Het perspectief van de stadsbewoner en -bestuurder staat hierbij centraal. BOLD staat voor Big Open and Linked Data. Liesbet van Zoonen: ‘Veel van de grote maatschappelijke ontwikkelingen spelen zich af in de stad, zo ook het domein van het Centre for BOLD Cities. Wij onderzoeken de gevolgen van digitalisering en de snelle opkomst van datagebruik in de stad. Dat doen we voor, door en met burgers en bestuurders. We richten ons vaak op sociale vraagstukken en passen daarom zowel bij het thema Digital als Inclusive Society.’
Burgers krijgen een stem bij digitalisering
‘Ontwikkelingsdoel 11 van de Verenigde Naties staat voor Sustainable cities and communities. Dat is ons werkterrein. Sustainable vertalen wij als blijvende oplossingen, geborgd en ingebed in de maatschappij. De digitalisering en dataficering voltrekt zich buiten het zicht van de meeste mensen. Dat betreft zowel burgers als bestuurders. Vanuit de wetenschap kun je een rol spelen in de bewustwording van de impact van die ontwikkelingen en een stem hebben in het debat over wat effectief en gewenst is als het gaat om de smart city.
Privacy en ethische vraagstukken in de smart city
Belangrijke ontwikkelingen voor ons centre zijn de toenemende invloed van technologie in onze samenleving en de nieuwe vraagstukken die daarbij horen. In een stad zie je dat direct met de komst van Uber en Airbnb maar het gebeurt ook achter de schermen: gemeenten die kosten in het sociale domein willen terugbrengen en hiervoor ICT-oplossingen zoeken, maar worstelen met transparantie, privacy en ethische vraagstukken. Een andere, voor ons centre relevante ontwikkeling is de afname van de sociale cohesie in de stad. Er is steeds meer een tweedeling op cultureel en economisch vlak, terwijl de stad juist een samenbindende factor kan zijn, zeker bij zo’n grote verscheidenheid aan migratieachtergronden.’
We beperken ons niet alleen tot de regio
‘Wij willen meer jonge onderzoekers aan ons binden die gezamenlijk onderzoek doen. Daarmee willen we ook ons netwerk in de faculteiten van de drie universiteiten uitbreiden. Dat gebeurt overigens ook doordat we meer gaan inzetten op onderwijs, onder meer met een nieuwe minor, een combinatie van modulen op het gebied van data, science, sociale wetenschappen en ethiek. We beperken ons niet alleen tot de regio als het gaat om samenwerking: ik ben ook trekker van het thema Digital Cities & Communities in het VSNUprogramma De Digitale Samenleving. Van daaruit ontstaat een landelijk netwerk met andere universiteiten. Dat geldt ook voor het project ‘Making Smart Cities Shared’ waar we momenteel aan werken met een aantal instituten.’
Dit artikel verscheen eerder in het najaarsmagazine van het samenwerkingsverband Leiden-Delft-Erasmus.
Beeld: www.quotecatalog.com via Flickr
Onderzoekslijnen van het LDE Centre for BOLD Cities
- Voor burgers en bestuurders: De inzet van data- en digitale technologieën ten gunste van kwetsbare burgers in de stad
- Door burgers en bestuurders: De verbetering van nieuwe vormen van participatie en governance in de stad
- Met burgers en bestuurders: De ontwikkeling van stedelijke data literacy en democratische legitimering