Op onderzoek in Apenheul
Met een speciaal lab stond de Leidse onderzoeksgroep Comparative Psychology and Affective Neuroscience (CoPAN) deze zomer drie weken in Apenheul om bezoekers de kans te geven deel te nemen aan wetenschappelijk psychologisch onderzoek. Verschillende soorten onderzoek voor volwassen kwamen aan bod. Kinderen ontdekten ondertussen hoeveel ze op apen lijken op een speciaal evenemententerrein 'Herken jezelf'.
CoPAN tijdens zomeractiviteiten in Apenheul
Tinder voor orang-oetans
Een aantal onderzoeken gaan over het Tinder-project voor orang-oetans dat PhD student Tom Roth uitvoert in samenwerking met Apenheul. Het doel van dit project is om cognitieve tests te ontwikkelen om de partnervoorkeuren van orang-oetans in dierentuinen te verkennen voordat ze overgeplaatst worden naar een nieuwe dierentuin. Roth: 'Op die manier kunnen we iets beter bepalen of de nieuwe soortgenoot die ze tegen zullen komen ook een interessante partner voor ze is.'
Mensen testen
'Voordat we zulke taken ontwikkelen, is het van belang om soortgelijke tests met mensen te doen', vervolgt Roth. 'Daarom stonden er tijdens deze zomerperiode een aantal taken op het programma voor onderzoek naar aantrekkelijkheid bij mensen. Associëren mensen bijvoorbeeld aantrekkelijke gezichten met blije gezichten? En trekken symmetrische gezichten sneller de aandacht, omdat die over het algemeen aantrekkelijker worden gevonden dan asymmetrische gezichten? Op basis van de onderzoeksresultaten kunnen we uiteindelijk geschikte tests voor de orang-oetans ontwikkelen.'
Toegankelijk onderzoek
PhD student Iliana Samara heeft een VR-experiment met vier verschillende fysiologische metingen uitgevoerd: huidgeleiding, hartslag, pupilgrootte, gezichtstemperatuur. Tijdens dit onderzoek beoordeelden de deelnemers de aantrekkelijkheid van verschillende avatars, die telkens een iets verschillend uiterlijk hadden. Samara: 'Hiermee hopen we te achterhalen hoe mensen fysiologisch reageren op subtiele uiterlijke kenmerken, zoals met blozen of grote pupillen,en hoe dit samenhangt met de aantrekkelijkheid van de avatar. Onderzoek met fysiologische metingen wordt vaak gedaan in een lab. Nu kregen mensen de kans om deel te nemen aan dit fysiologische onderzoek in een toegankelijke setting tijdens een dagje dierentuin.'
Emoties herkennen
Tijdens de laatste week van het onderzoek werden twee onderzoeken uitgevoerd naar het herkennen van emoties. PhD student Julia Folz focuste op het snel waarnemen van emoties. Soortgelijk onderzoek naar emotieherkenning is in Apenheul al eerder uitgevoerd bij de bonobo’s en loopt nog bij de orang-oetans. Folz onderzocht welke gezichtsuitdrukkingen het snelst de aandacht trekken van bezoekers.
Aandacht trekken
Tonko Zijlstra heeft gekeken hoe mensen reageren als de emotionele uitdrukking die ze zien niet klopt met de context. Om dat te doen werden neutrale en angstige gezichtsuitdrukkingen gecombineerd met plaatjes van neutrale en enge contexten, in logische en onlogische combinaties. Vervolgens werd gemeten welke combinaties de aandacht trokken van de deelnemers. De verwachting is dat een onlogische combinatie, bijvoorbeeld een neutrale scène en angstige uitdrukking, meer aandacht trekt dan een logische combinatie, bijvoorbeeld een enge scène gecombineerd met een angstige uitdrukking. Zijlstra: 'De data ophalen is nu net klaar, daar gaan we nu naar kijken.'
Het onderzoek in Apenheul is inmiddels afgerond. Veel dank gaat uit naar de studenten die als vrijwilliger hebben geholpen bij het verzamelen van de data!
