De waarde van ecosystemen meten – Marie Curie beurs voor Rosaleen March
Ecoloog Rosaleen March van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden doet onderzoek naar functionele biodiversiteit: een maatstaf om waarde toe te kennen aan ecosystemen. Na haar eerdere Marie Curie co-financiering, ontvangt ze nu een volledige Marie Curie fellowship. March: ‘We moeten weten wat de gevolgen van het verlies van biodiversiteit zijn voor het functioneren van ecosystemen.’
Kenmerken en taken
March legt uit dat functionele diversiteit de component van biodiversiteit is die zich bezig houdt met wat organismen doen, in plaats van met hun taxonomische identiteit. Het gaat er hierbij dus niet om hoeveel individuele soorten er zijn, maar om over hoeveel verschillende eigenschappen en taken de organismen beschikken: is een plant eetbaar? Is een dier een roofdier of een prooi? Tijdens haar fellowship zal March remote sensing gebruiken om meer inzicht te krijgen in hoe deze functionele diversiteit verandert door de tijd. Ze zal zich hierbij focussen op planten.
Tot uw dienst
‘Functionele diversiteit verbindt biodiversiteit met de ecosysteemdiensten waarvan mensen afhankelijk zijn,’ vertelt March. ‘Dit zijn diensten die we alleen uit natuurlijke omgevingen kunnen verkrijgen en die bijdragen aan menselijk welzijn en economische waarde. Denk bijvoorbeeld aan het vastleggen van koolstof, waterfiltratie en ecologische stabiliteit om de effecten van milieuverandering of abrupte verstoringen te bufferen. Ondanks het belang ervan, weten we nog weinig over hoe functionele diversiteit in de loop van tijd verandert of wat de distributie ervan beïnvloedt.’
Remote sensing
Remote sensing is het verkrijgen van informatie over een object zonder er rechtstreeks contact mee te maken. In tegenstelling tot waarneming ter plaatse, gebruiken onderzoekers bijvoorbeeld sensoren op satellieten of vliegtuigen om oceanen, bossen of de atmosfeer te onderzoeken. March gebruikt geavanceerde remote sensing en ruimtelijke analysetechnieken om meer inzicht te krijgen in het functioneren van ecosystemen.
Recente ontwikkelingen op het gebied van remote sensing leiden bijvoorbeeld tot een meer wijdverspreide dekking in beelden met hoge resolutie en structurele informatie. Zo biedt het nieuwe mogelijkheden voor efficiëntere en effectievere manieren om functionele diversiteit te monitoren. Dit is vooral nuttig in regio’s die niet direct kunnen worden bemonsterd vanaf de grond. Het verzamelen van data door middel van veldwerk kan in een groot gebied namelijk zeer tijdrovend en kostbaar zijn.
Verandering en verstoring
March wil eerst op lokale schaal bepalen hoe de eigenschappen van planten en functionele diversiteit variëren tijdens het groeiseizoen. Daarna zoomt ze uit en brengt de functionele diversiteit op grotere schaal in kaart. Op die manier wil March bepalen welke omgevingsfactoren de functionele diversiteit beïnvloeden. Het uiteindelijke doel van March is om te bepalen hoe functionele diversiteit varieert op de lange termijn en hoe deze reageert op veranderingen en verstoringen. ‘De biodiversiteit gaat met ongekende snelheid achteruit. We moeten daarom weten wat de impact hiervan zal zijn op het functioneren van ecosystemen en de diensten die zij ons leveren, voordat de schade onomkeerbaar is.
De Marie Skolodowska Curie acties (MSCA) zijn een initiatief van de Europese Commissie. De MSCA verstrekt beurzen om het voor onderzoekers aantrekkelijker te maken in Europa te komen werken. De beurzen zijn geschikt voor onderzoekers die in het buitenland willen werken. Individuele onderzoekers, of onderzoekers bij kennisinstellingen of bedrijven kunnen een beurs aanvragen. Ook organisaties en bedrijven die een onderzoeker uit het buitenland willen aannemen, kunnen een beroep doen op een beurs. Voor de periode 2013-2020 is een bedrag van €5,6 miljard vrijgemaakt.