De ijstijd mag starten
Een internationaal team astronomen, onder leiding van sterrenkundigen werkzaam aan de universiteiten van Amsterdam, Leiden en Hawaii, mag als een van de eerste in de wereld gaan meten met de James Webb Space Telescoop. Met hun project 'Ice Age' gaan ze ijzige stofdeeltjes in de ruimte onderzoeken.
De James Webb Space Telescoop - afgekort tot JWST - wordt in de lente van 2019 gelanceerd en is met 9 miljard dollar de duurste telescoop ooit. Met een geplande looptijd van minimaal 5 jaar komt een uurtje meettijd neer op zo'n 2 ton.
Maar daar staat ook wat tegenover. De JWST gaat het heelal onderzoeken in het infrarode deel van het spectrum en doet dat met een nauwkeurigheid en gevoeligheid die telescopen op Aarde niet kunnen realiseren. De concurrentie voor meettijd van de JSWST is zeer groot, en dat geldt zeker voor de early release science-projecten. Dit zijn projecten waarmee de JWST aan de hand van belangrijke wetenschappelijke vragen voor een eerste keer zijn volle potentieel kan laten zien.
IJzige stofdeeltjes in de ruimte
'Ice Age' is een van de 13 gehonoreerde projecten. Onder leiding van Melissa McClure (Universiteit van Amsterdam) en haar collega's Harold Linnartz (Universiteit Leiden) en Adwin Boogert (University of Hawaii at Manoa) gaat een internationaal team onderzoek verrichten naar ijzige stofdeeltjes in de ruimte. Linnartz: 'De toekenning was fantastisch nieuws. IJs in de ruimte speelt een belangrijke chemische rol bij de vorming van complexe organische moleculen en bij de vorming van nieuwe planeten. We weten dit uit laboratoriumexperimenten. Met de JWST kunnen we nu ook heel precies onderzoeken hoe ijs zich in de ruimte gedraagt.' Uiteindelijk doel van het onderzoeksproject is begrijpen hoe de bouwstenen van het leven ontstaan op ijzige stofdeeltjes in de ruimte en hoe deze over het heelal zijn verdeeld.
Andere gehonoreerde projecten richten zich op exoplaneten, het ontstaan van ons heelal en de evolutie van sterrenstelsels evenals het gedrag van planeten in ons eigen zonnestelsel.
Het echte wetenschappelijke werk
Het zal nog even duren voordat de metingen echt beginnen. Na de lancering van de JWST moet er eerst een groot aantal tests worden uitgevoerd en daarna begint eind 2019, begin 2020 het echte wetenschappelijke werk. Dan kan de ijstijd starten, aldus Linnartz.