Even voorstellen: Frank Bethlehem
Sinds 1 januari 2015 is Frank Bethlehem als promovendus verbonden aan het Instituut voor Geschiedenis. Onder supervisie van prof. dr. Ben Schoenmaker doet hij onderzoek naar de geschiedenis van de grensbewaking in Nederland in de periode 1914-2000.
Fascinatie voor ‘het militaire’
Al van kinds af aan heb ik een grote fascinatie voor het militaire bedrijf. Het feit dat mijn oom beroepsmilitair is bij de Koninklijke Landmacht zal daar waarschijnlijk een grote rol in hebben gespeeld. Zijn verhalen over uitzendingen naar Libanon en Bosnië brachten bij mij een grote belangstelling teweeg voor de (internationale) politieke en militaire geschiedenis.
Na mijn VWO ging ik dan ook met volle overtuiging Geschiedenis studeren aan de Universiteit van Amsterdam. In het mastertraject koos ik voor de specialisatie Militaire Geschiedenis. Onder de bezielende leiding van Wim Klinkert en Herman Amersfoort leerde ik om militaire strategie en de bijbehorende militaire operaties kritisch te analyseren en in een brede politiek-maatschappelijke context te plaatsen. Ik studeerde af op een onderzoek naar het Nederlandse militair-strategisch beleid ten tijde van de Frans-Duitse oorlog en de impact daarvan op het Nederlandse defensiebeleid.
De Koninklijke Marechaussee en grensbewaking
Al snel na mijn afstuderen bleken het militair-historisch onderzoek en de opgedane contacten hun vruchten af te werpen. Ik kon aan de slag als freelance onderzoeker bij het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) voor het schrijven van een populair wetenschappelijk overzichtswerk van de geschiedenis van de Koninklijke Marechaussee op luchthaven Schiphol. Dit werd gevolgd door het schrijven van een hoofdstuk in het jubileumboek ter ere van het 200-jarig bestaan van de Marechaussee. Zodoende kwam ik in aanraking met de geschiedenis van dit speciale krijgsmachtdeel, dat een groot deel van haar taken in het civiele domein verricht.
De Marechaussee heeft een zeer veelzijdig takenpakket. Naast de militaire politietaak, de politietaak op de luchthaventerreinen en het leveren van bijstand aan de civiele politie verzorgt de Marechaussee ook de grensbewaking. De laatste taak behelst het weren van ongewenste personen aan de grens door middel van controles op het personenverkeer. Ik raakte al snel gefascineerd door de dynamiek van het grensbewakingswerk en de grote belangen die er naast het veiligheidsbelang in het spel waren. Hoe ging de Marechaussee om met de almaar groeiende reizigersaantallen, met de grote economische en commerciële belangen, en met het voortschrijdende proces van Europese integratie? Hoe werden de verschillende belangen tegen elkaar afgewogen en welke keuzes werden daarbij gemaakt?
Deze vragen waren naar de mening van het NIMH en prof. dr. Ben Schoenmaker overduidelijk een promotieonderzoek waard en leidden tot mijn aanstelling als AIO bij het Instituut voor Geschiedenis van de Universiteit Leiden.