Huib Jan van Langevelde benoemd tot hoogleraar Galactische radiosterrenkunde
Prof.dr. H.J. van Langevelde is per 15 juli 2013 benoemd tot hoogleraar ‘Galactische Radiosterrenkunde’. Van Langevelde is gespecialiseerd in het gebruik van radio-interferometers en is de directeur van het internationale “Joint Institute for VLBI in Europe” (JIVE) in Dwingeloo.
Bij zijn sterrenkundig onderzoek gebruikt hij onder andere deze “Very Long Baseline Interferometry” telescoop om in detail de levensloop en verdeling van sterren in de Melkweg te bestuderen. Als wetenschapper én als directeur van JIVE speelt van Langevelde een belangrijke rol bij de definitie van nieuwe methoden en faciliteiten in de radiosterrenkunde.
Onderzoeksgebied
Van Langevelde studeerde in Leiden en promoveerde in 1993 op een proefschrift over sterren die zogenaamde “maser” straling produceren. Dit verschijnsel, waarbij moleculaire emissie zichzelf versterkt onder de bijzondere condities van het interstellaire medium, vormt nog vaak het onderwerp van zijn onderzoek. De heldere straling kan bijvoorbeeld gebruikt worden om de processen van stervorming met ongekende precisie in kaart te brengen, hun afstanden te meten en magneetvelden te schatten. Al deze processen zijn bepalend voor de samenstelling en evolutie van de Melkweg, waarvan onze zon deel uit maakt.
Als universitair hoofddocent begeleidde hij diverse promotieonderzoeken, waarbij steeds andere radiotelescopen werden gebruikt om diverse astrofysische verschijnselen door te meten. Het gebruik van complexe waarneemtechnieken is een rode draad in het onderzoek van van Langevelde, die ook auteur is van diverse technische artikelen.
Directeur van JIVE
Het instituut in Dwingeloo wordt gefinancierd door instellingen in 9 verschillende landen, waaronder Nederland via NWO en ASTRON. JIVE heeft als primaire taak het combineren van de signalen van de internationale VLBI telescopen en het beschikbaar maken van de metingen aan astronomen. Van Langevelde legde zich tot 2007 vooral toe op de ontwikkeling van nieuwe methodes en technieken om de wetenschappelijke mogelijkheden van JIVE te vergroten. Hij had meerdere malen de leiding bij internationale software projecten.
Als directeur wist hij substantiële Europese financiering te verwerven om het VLBI netwerk verder om te bouwen tot een real-time, virtuele faciliteit, waarbij de individuele telescopen met snelle fiberverbindingen met elkaar in verbinding staan. Tegelijkertijd excelleerde het instituut in zijn kerntaken, namelijk het produceren van perfecte datasets voor de internationale sterrenkundige gemeenschap. Recentelijk heeft JIVE de eerste stappen gemaakt om te worden erkend als een “European Research Infrastructure Consortium” (ERIC), waarmee het formeel een Europese instelling zal worden.