Maandag 8 juli 2013: eerste Nationale iSPEX-meetdag
Na lang wachten op mooi weer is het maandag 8 juli zover: duizenden Nederlanders gaan met hun smartphone-camera metingen verrichten aan fijnstof in de lucht.
Blauwe lucht noodzakelijk
Voor het wetenschappelijke experiment onder leiding van prof.dr. Frans Snik van de Sterrewacht, is boven heel Nederland een grotendeels blauwe lucht noodzakelijk, en dat is op 8 juli het geval. Alle 10.000 iSPEX-opzetstukjes zijn verspreid, maar omdat in een deel van het land de vakanties al zijn begonnen, rekent het iSPEX-team op wat minder deelnemers. De kwaliteit van de data zal goed zijn: het weertype dat volgende week wordt verwacht is erg gunstig voor fijnstofmetingen. In september wordt bij mooi weer een tweede Nationale iSPEX-meetdag gehouden. Dit om ook zoveel mogelijk scholieren bij de metingen te betrekken.
Twee meetmomenten
Alle deelnemers ontvangen vandaag een e-mail, en morgen een push-notificatie via de app. Er zijn op 8 juli twee meetmomenten: één in de ochtend (van 8.00-10.00 uur) en één in de middag (van 16.00-18.00 uur). Dit om zoveel mogelijk metingen rond hetzelfde tijdstip te verzamelen. Tussendoor en vaker meten mag ook. De individuele iSPEX-metingen worden direct centraal verwerkt in een kaart van Nederland.
Ook grote broer doet mee
Na de meetdag worden de publieksmetingen gecombineerd met fijnstofmetingen van wetenschappelijke apparatuur (waaronder het SPEX-instrument – de grote broer van iSPEX - dat binnen de iSPEX-groep is ontwikkeld). Deze apparatuur wordt op de meetdag eveneens ingezet. Het primaire doel van dit iSPEX-experiment is vast te stellen hoe nauwkeurig de massale iSPEX-metingen zijn, en welke aanvullende informatie ze over fijnstof ze opleveren. Om die reden is een groot aantal metingen op één dag vereist. Afhankelijk van de uitkomsten van het experiment, kunnen in de toekomst meer meetdagen worden georganiseerd. Deelnemers wordt gevraagd het iSPEX-opzetstukje te bewaren voor deze eventuele vervolgmetingen. Een bredere verspreiding van iSPEX binnen Europa behoort ook tot de mogelijkheden. Diverse landen hebben al belangstelling getoond.
iSPEX winnaar Academische Jaarprijs
Het unieke citizen science-project is mogelijk doordat iSPEX (een project van Universiteit Leiden, NOVA, SRON, KNMI en RIVM) vorig jaar de Academische Jaarprijs heeft gewonnen, en dankzij steun van de partners Longfonds, CNG Net, Sanoma en Avantes. De leden van het iSPEX-team zijn allen werkzaam in de ontwikkeling of het gebruik van instrumentatie en interpretatiemodellen voor onderzoek aan de aarde, andere planeten in ons zonnestelsel en planeten rond andere sterren.