Gerestaureerde Sterrewacht open voor publiek
Tijdens Open Monumentendag op 10 en 11 september is de Leidse Sterrewacht geopend. Op die dagen is het resultaat te zien van de 2,5 jaar durende restauratie van dit imposante universitaire monument met de uitstraling van een paleis.
De restauratie van Sterrewacht ging in 2008 van start met behulp van een subsidie van het Ministerie van Onderwijs. Verschillende verbouwingen en achterstallig onderhoud hadden in de loop van de tijd het karakter van het gebouw volledig aangetast. De daken en goten lekten, kozijnen en deuren waren verrot, de koepels van de observatoria verkeerden in deplorabele staat. De totale restauratie heeft in totaal 2,5 jaar geduurd.
Vakmanschap
Bij de restauratie zijn beeldbepalende elementen teruggebracht en alle bouwkundige gebreken verholpen. De oorspronkelijke situatie is zoveel mogelijk hersteld en het pand straalt weer als vanouds. Vele specialisten zijn bezig geweest om bijzondere onderdelen, zoals de fraaie veranda aan de zuidzijde, de koepels, stucplafonds en de vloeren te herstellen. De officiële opening van de Sterrewacht is op 26 oktober.
Nieuwe bestemming
Ruim 150 jaar na de bouw gaat De Sterrewacht dienstdoen als onderwijsgebouw – onder meer voor de rechtenfaculteit - met collegeruimtes en werkkamers, maar ook als sterrenkundig bezoekerscentrum met een expositie over het voormalige gebruik van de Sterrewacht. Door het uitgraven van de fundering is onder het complex een forse ruimte ontstaan waar het publiek vanaf eind september terecht kan. De collegezalen en werkruimtes worden al begin september betrokken. De Sterrewacht en het terrein van de ernaast gelegen Hortus botanicus worden met elkaar verbonden zodat de hortusbezoeker door kan lopen naar de Sterrwacht.
‘Sint Petersburg’ aan de Rijn
De bouw van de Leidse Sterrewacht hebben we te danken aan de ambitieuze hoogleraar astronomie Frederik Kaiser. Hij vroeg de beroemde architect Henri F.G.N. Camp een ontwerp te maken. Camp ontwierp een gebouw in neoclassicistische stijl, geïnspireerd op de beroemde sterrenwacht van Sint Petersburg en in 1858 werd begonnen met de bouw. Het gebouw is in de loop van de tijd verschillende keren uitgebreid. De opzet bleef steeds hetzelfde, een centraal deel geflankeerd door vleugels. In het westelijke deel bevond zich de woning van hoogleraar Kaiser. Op het dak kwamen aanvankelijk twee observatiekoepels, later meer. Tot het complex behoren verder de achthoekige heliometertoren (1877, P.J.H. Cuypers) en de koepel halverwege de Sterrewachtlaan, van waaruit hemellichamen werden gefotografeerd (eind 19e eeuw). Nadat het pand jarenlang in gebruik was bij de Leidse sterrenkundigen vertrokken zij in 1974 naar het nieuwe Huygens Laboratorium aan de Wassenaarseweg en raakte het pand in verval.