Promotie
The interaction between Arousal and Cognitive Control
- J.J. Tromp
- Datum
- woensdag 9 april 2025
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Samenvatting
Hoe komt het dat je soms moeiteloos gefocust blijft op een studieboek, terwijl je op andere momenten elk klein geluid of beweging opmerkt? Het vermogen om een doel – bijvoorbeeld een boek lezen – om te zetten in doelgericht gedrag noemen we cognitieve controle. Deze eigenschap maakt ons gedrag buitengewoon flexibel, maar staat ook berucht voor zijn wisselvalligheid. Denk maar aan dieetvoornemens, waarbij het plan in de praktijk vaak niet wordt volgehouden.
In dit onderzoek zochten we een verklaring voor de variatie in cognitieve controle in de hersenstam, een belangrijke, maar onderbelicht gebied van het brein. In dit hersengebied bevinden zich neuronen die verantwoordelijk zijn voor het reguleren van arousal – ofwel, hoe alert en actief je je voelt. Tijdens diepe slaap is je arousal minimaal, terwijl die vlak voor een bungeejump explosief kan stijgen. Recente onderzoeken laten zien dat arousal niet alleen in extreme situaties verandert, maar dat er continu subtiele schommelingen plaatsvinden die invloed uitoefenen op hoe de hersenen functioneren.
In onze studies onderzochten we of deze subtiele schommelingen in arousal verklaren waarom ons vermogen voor cognitieve controle varieert. Onze resultaten suggereren dat de schommelingen in arousal inderdaad een deel van de variatie kan verklaren, maar dat de wisselwerking tussen arousal en cognitieve controle bijzonder complex is. Bovendien blijkt dat deze variatie niet per definitie negatief is, maar in sommige situaties juist adaptieve voordelen kan bieden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de arts die juist niet teveel moet focussen op zijn studieboek als hij ook snel moet kunnen reageren op een noodtelefoontje. Met deze nieuwe inzichten leveren dit onderzoek een bijdrage aan ons begrip van de werking en variabiliteit van cognitieve controle.
Promotor(en)
- Prof.dr. S.T. Nieuwenhuis
- dr.ir. R.E. de Kleijn
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
071 - 527 1521
nieuws@leidenuniv.nl
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211