Promotie
Shining Light on Proteolysis by the Ubiquitin Proteasome System
- A. de Jong
- Datum
- woensdag 16 april 2025
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr. J.J. Neefjes
- Prof.dr. H. Ovaa
- dr. M.P.C. Mulder
Samenvatting
Het ubiquitine-proteasoom systeem reguleert de afbraak van eiwitten via ubiquitinatie, een proces waarbij ubiquitine aan eiwitten wordt gebonden, wat hun afbraak in het proteasoom mogelijk maakt. De productie en afbraak van eiwitten wordt gebruikt als signalering in belangrijke celfuncties zoals celdeling. Dit proefschrift richt zich op de ontwikkeling en het gebruik van fluorescente moleculen om de activiteit van het proteasoom en deubiquitineringsenzymen (DUB’s) te visualiseren. Dit maakt snelle detectie van katalytisch actieve enzymen mogelijk, wat helpt bij het bestuderen van hun activiteit en het ontdekken van enzymremmers. In het onderzoek zijn verschillende van deze fluorescente DUB probes ontwikkeld om de activiteit van DUB's te monitoren en om DUB’s te isoleren. Daarnaast wordt een fluorescente proteasoom probe gepresenteerd die is gebruikt in een screen naar kleine moleculen die proteasoomactiviteit verhogen, wat een toepassing heeft in de studie naar neurodegeneratieve ziekten waar proteasoomfunctie vaak verstoord is. Daarnaast wordt een minder bestudeerd aspect van het proteasoom belicht: de ligatie van peptidefragmenten die ontstaan bij eiwitafbraak. Deze eigenschap vergroot de verscheidenheid aan antigenen die aan het immuunsysteem worden gepresenteerd, met peptidefragmenten die niet direct uit de genetische code van het afgebroken eiwit kunnen worden afgeleid. Deze bevindingen benadrukken het belang van het UPS als therapeutisch doelwit voor aandoeningen zoals kanker en neurodegeneratieve ziekten.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211