Promotie
The mind in the courtroom
- R.M.S. van Es
- Datum
- donderdag 9 november 2023
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr. J.W. de Keijser
- Prof.dr. mr. M.J.J. Kunst
- dr. A.J. van Doorn
Samenvatting
In veel strafzaken is informatie gewenst over de psychische gesteldheid van een verdachte. De rechter wordt hierover geadviseerd middels een pro Justitia-rapportage. In deze rapportage geven gedragskundigen informatie over een mogelijke psychische stoornis bij een verdachte, of dit heeft doorgewerkt in het delict, en of het delict dus aan de verdachte kan worden toegerekend. Daarnaast bevat het rapport advies over het recidiverisico en mogelijke behandelmaatregelen. Deze informatie is waardevol om tot een passende sanctie te komen. Een dergelijk rapport is bijvoorbeeld een vereiste om een tbs-maatregel op te kunnen leggen. Ondanks deze belangrijke functie is weinig bekend over hoe rechters informatie in een pro Justitia-rapportage nu precies gebruiken en welke effecten dat kan hebben. Tevens is onbekend of mogelijk ongewenste effecten kunnen optreden. In dit proefschrift is middels verschillende onderzoeksmethoden de rol van een pro Justitia-rapportage in beslissingen over bewijs en straf onderzocht. Experimentele vignetstudies onder studenten lieten zien dat een pro Justitia-rapportage onbedoeld kan leiden tot meer veroordelingen. De mate waarin een verdachte meewerkt met het onderzoek en het type stoornis dat wordt vastgesteld zijn van belang bij de straftoemeting. Focusgroepen met strafrechters wezen uit dat zij het ongewenste gebruik van een rapportage niet herkenden, maar het ook niet konden uitsluiten. Voor beslissingen over een tbs-maatregel was advies over recidiverisico het belangrijkst. Bij beslissingen over gevangenisstraf bleek de mate van toerekeningsvatbaarheid van belang. Dit proefschrift biedt een eerste inzicht in de complexe rol van pro Justitia-rapportages in rechterlijke beslissingen, maar toont vooral aan dat meer onderzoek noodzakelijk is.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
071 - 527 1521
06 - 2857 6982
nieuws@leidenuniv.nl
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211