Bedrijfseconomie

Vakdidactiek bedrijfseconomie, ondernemerschap en financiële zelfredzaamheid

Waarom is Bedrijfseconomie belangrijk?

Het nemen van financiële beslissingen is lastig als je voornamelijk op de korte termijn gericht bent en de gevolgen van risico’s nog maar beperkt kunt overzien. Daarom is het erg belangrijk om jongeren te begeleiden bij huidige en toekomstige financiële beslissingen in hun persoonlijke en (toekomstig) werkzame leven. Hierbij leren wij hen denken vanuit meerdere vakperspectieven, zoals die van een marketeer, ondernemer, accountant of financier.

Wat is het schoolvak Bedrijfseconomie?

Het is een flinke uitdaging, het uitleggen van liquiditeit, rentabiliteit en solvabiliteit aan jongeren van 15-18 jaar. Probeer het dan ook nog eens betekenisvol te maken en te koppelen aan hun belevingswereld.

Bij vakdidactiek bedrijfseconomie denken we onder andere na over de voorbereiding, het uitvoeren en de evaluatie van lessen. Hierbij spelen declaratieve (weten wat) en procedurele kennis (weten hoe) een grote rol. Dit zijn de ingrediënten die nodig zijn om bedrijfseconomische problemen op te kunnen lossen. Leerlingen hierbij begeleiden is een prachtig vak. Vooral omdat veel lesstof voor hen persoonlijk belangrijk is en gaat zijn. Al die bedrijfseconomische problemen benaderen we ook nog eens vanuit verschillende perspectieven. Daarbij spelen fouten, slordigheden en misconcepten een grote rol.

Vakdidactiek bedrijfseconomie in de praktijk

Financiële educatie wordt vaak verward met het praten over geldezels, uitleggen van Klarna en andere ‘real life problems’ die leerlingen in het echte leven tegenkomen. Er is in principe niks mis met de bespreking van deze problemen, maar zonder overkoepelende leerdoelen beklijft er weinig. Uiteindelijk wil je leerlingen leren dat liquiditeit in het persoonlijke leven erg belangrijk is. Je moet voldoende geld op je rekening beschikbaar hebben, heb je dit - op enig moment - niet, dan kan je in de problemen komen. Je zult dus voor een gedegen beheer van je financiën moeten zorgen. Bij vakdidactiek besteden we aandacht aan deze overkoepelende vragen, waardoor financiële educatie niet tijdelijk is, maar blijvend.

Een lessenserie over een startup die te maken krijgt met een meer dan verwachte groei en personeel moet gaan aannemen. De ontwerper-docent van deze lessenserie heeft verschillende cv’s in het klaslokaal klaarliggen, de leerlingen moeten de cv’s beoordelen en de keuze maken wie zij uitnodigen op sollicitatiegesprek. Hun keuze moeten ze aan de directie bekend maken door middel van een korte pitch waarin ze per kandidaat drie argumenten noemen. Ook moeten ze benoemen waarom de andere kandidaten afvallen.

Praktische tips voor lessen Bedrijfseconomie

Het vak bedrijfseconomie is een prachtig vak dat perfect aansluit op de doelen van het voortgezet onderwijs (artikel 1.4 van wet voortgezet onderwijs): algemene vorming, de grondslag legt voor vervolgonderwijs en bereidt voor op het uitoefenen van functies op de arbeidsmarkt en op deelname in de maatschappij.  

Een veelgehoorde kritiek op het vak van oudsher was de beroepsmatige insteek. Door de verandering naar Bedrijfseconomie, ondernemerschap en financiële zelfredzaamheid is het een uniek vak geworden in het voortgezet onderwijs. Hierbij bestaat echter (nog steeds) het gevaar om het te beroepsmatig in te steken. Daarom is het stellen van de juiste vragen zo ontzettend belangrijk vanuit de rijkdom aan perspectieven die het vak kent.

Een voorbeeld van een docent die vakdidactiek vorm weet te geven in de praktijk. Joachim uit havo 4 heeft een vraag aan zijn docent bedrijfseconomie. ‘Meneer, ik hoorde laatst veel over beleggen en ik wil graag gaan beleggen in Ethereum, u weet wel, crypto. Wat denkt u, moet ik dat doen?’

Kernvraag 1: Gaat het over jouw persoonlijke leven of gaat het over jouw rol binnen organisaties?
Docent: ‘Het is duidelijk dat het over jouw persoonlijke leven gaat, als we daarover na willen denken moeten we wel meer over jou weten.’

Kernvraag 2: Vanuit welk bedrijfseconomisch perspectief moeten we denken?

• Docent: ‘Jouw vraag is duidelijk een financieringsvraagstuk, hierbij spelen bezittingen en schulden een belangrijke rol. We moeten rekening houden met jouw (on)mogelijkheden, maar ook wensen nu en later.’
• Leerling: ‘Goede vraag meneer, ik wil graag zoveel mogelijk geld sparen voor een scooter van €2000, die wil ik over een halfjaartje kopen, voor nu heb ik zo’n €500 op m’n spaarrekening.’

Kernvraag 3: Welke instrumenten hebben we - en welke vragen stellen we als financier?

• Docent: ’Heb je jouw spaargeld of een deel ervan het komende jaar nodig?'
• Leerling: ‘Wat een vragen meneer. Ehm, ja, €250 heb ik wel nodig, want ik ga binnenkort een weekendje weg.'
• Docent: ‘Kan je eens uitzoeken hoeveel geld je nu zou hebben als je drie, twee en één maand(en) terug de resterende €250 had belegd in een portefeuille volledig bestaande uit Ethereum en er tot de dag van vandaag niets mee had gedaan?’
• Leerling: ‘Ehm, respectievelijk €320, €175, en €265. Ziet u!? Gewoon grote kans dat ik meer had dan nu.’
• Docent: ‘Verwachte waarde belegging = 1/3*320 + 1/3*175 + 1/3*265 = €253,33. Met andere woorden: had je op een van deze momenten het bedrag belegd, dan was de verwachte waarde daarvan €253,33.’
• Leerling: ‘Dat valt eigenlijk best wel tegen. Als ik het risico met het rendement vergelijk, dan vind ik het toch best een hoog risico. Zeker omdat ik ook veel minder had kunnen hebben.’
• Docent: ‘Heb je daarbij ook al nagedacht over je huishoudboekje en hoe dat eruitziet als je een scooter hebt?’
• Leerling: ‘Goed punt meneer, nee, dat heb ik niet. Wat adviseert u dan?’
• Docent: ‘Volgens mij wil je een rendement behalen dat in deze korte periode niet realistisch is. Zeker als je daarbij de risico’s wilt beperken. Daarom vind ik het een onrealistisch financieringsvraagstuk. Je kan beter nadenken over het vergroten van je ontvangsten door bijvoorbeeld een bijbaantje. Maak op basis daarvan een spaarplan voor de scooter. Na aanschaf van je scooter, moet je voor je liquiditeit ook nog rekening houden met je verzekering en onderhoud (nog los van de waardedaling). Mocht je het interessant vinden, dan kan je op lange termijn wel beleggen in Ethereum, dit zou ik alleen niet doen om te sparen voor iets dat je op korte termijn nodig hebt. Daarbij moet je ervan bewust zijn dat producten met een hoog rendement een hoog risico kennen. Succes!’