Methoden

Hoe kan de onderzoeksvraag beantwoord worden?

Je hebt een onderzoeksvraag geformuleerd en wat dan?

Dan ga je een strategie bepalen op welke manier je gegevens kan verzamelen om antwoord te geven op jouw onderzoeksvraag. De strategie wordt ook wel onderzoeksmethode genoemd.

Het is goed om je te realiseren dat onderzoek doen betekent dat je op een systematische manier waarnemingen doet van/over het onderzoeksobject. Hoe je die waarnemingen doet, kan worden gebaseerd op een theorie of op de praktijk. Gebaseerd op theorie wil zeggen gebaseerd op wetenschappelijke literatuur, natuurkundige wetten, et cetera. Onderzoek gebaseerd op de praktijk wil zeggen op waarnemingen/observaties/ervaringen.

Welke onderzoekmethode is het meest gepast?

Dat hangt af van wat er al bekend over het onderwerp waar je onderzoek naar wilt doen. Als er al veel theorie beschikbaar is, dan kan je daaruit een onderzoeksopzet en hypothesen deduceren (=herleiden uit theorie ). Wanneer er nog niet zoveel over literatuur over is, of onenigheid bestaat over het onderwerp, dan is inductief onderzoek (=herleiden uit verschijnselen) geschikter. Dan ga je bijvoorbeeld op zoek naar de betekenis die mensen geven aan het onderwerp. Voor de meeste onderzoeken zijn een aantal theorieën en eerdere onderzoeken beschikbaar, maar valt er nog genoeg toe te voegen op basis van empirie (individuele waarneming/eigen ervaring). Dat geldt ook voor de meeste profielwerkstukken.

Welke onderzoeksmethoden zijn er?

Er kan onderscheid worden gemaakt tussen kwalitatief of kwantitatief onderzoek. 

In kwantitatief onderzoek gaat het om numerieke gegevens (getallen). Bijvoorbeeld: het aantal mensen dat product X gebruikt of het aantal keren dat leerlingen tijdens een les een vraag stellen. Deze gegevens zijn meestal goed te structureren en eenvoudig te verwerken. Nadeel is dat die gegevens een beperkt beeld van de werkelijkheid geven. Je weet immers nog niet waarom dat specifieke product wordt gebruikt of waarom een leerling het specifieke gedrag wel of niet vertoont.  

Kwalitatieve gegevens geven vaak een rijk beeld van datgene wat onderzocht is. Het gaat bij dat type onderzoek om kwaliteiten, ervaringen, betekenisverlening. Je wilt bijvoorbeeld weten waarom mensen tevreden of juist ontevreden zijn over product X. Of je wilt weten waarom de ene leerling wel vragen stelt en een andere leerlingen juist niet. Nadeel is dat deze gegevens lastiger te structureren en samen te vatten zijn.

De twee typen onderzoek, kwantitatief en kwalitatief, kunnen ook gecombineerd worden.

Veelgebruikte methodes

Zowel bij kwantitatief als bij kwalitatief onderzoek kan gebruik worden gemaakt van verschillende onderzoeksmethoden. De meest voorkomende methoden zijn:

• Actie onderzoek
  Bij dit type onderzoek wordt onderzoek samen met leden van de organisatie opgezet en uitgevoerd, met als doel organisatieontwikkeling en kennisontwikkeling.
   
• Bronnenonderzoek/literatuurstudie
  Bij bronnenonderzoek verzamel je schriftelijk informatie uit (wetenschappelijke) tijdschriften, boeken, rapporten, verslagen, dagboeken,  etc.
   
• Etnografie
  Bij dit type onderzoek mengt de onderzoeker zich in een groep om zo meer te weten te komen over de groep of een specifiek fenomeen in de groep.
   
• Experiment
  Bij een experiment wil je het effect van x op y meten. Daarvoor doe je een nulmeting bij de testgroep en de controlegroep, vervolgens wordt er 1 ding (variabele) veranderd bij de testgroep (de interventie) en daarna volgt de effectmeting bij de testgroep en de controlegroep. De groepen worden vooraf en achteraf vergeleken. Dit gebeurt bijvoorbeeld in een laboratorium, maar kan ook plaats vinden in een reële omgeving, het zogenoemde veldexperiment. Een experiment heeft als doel bewijs te leveren en/of iets nieuws uit te proberen.

   

• Gevalsstudie
  Bij een gevalsstudie (ook wel: casestudy), bestudeer je een actueel verschijnsel in zijn natuurlijke context, bijvoorbeeld door middel van observatie. Dit kan verschillend doelen dienen bijvoorbeeld het verkennen (exploreren) van het verschijnsel en/of een bewijs lerveren.
   
• Survey
  Bij een survey wordt een verzameling factoren op dezelfde manier gemeten bij een groep  personen. Meestal met behulp van een enquête (vragenlijst) als je een grote groep mensen wil benaderen en met behulp van een interview als je een kleinere groep wilt bevragen. Met als doel: exploreren (verkennen) van een onderwerp bij de ondervraagden en indien toegepast bij grote groep mensen dan als doel om generaliserende uitspraken te doen.