Fake news versus de feiten

Leven in tijden van alternatieve waarheid

U kunt nog niet aanmelden.

In het tijdperk Donald Trump is het opeens overal: fake news. Corona hielp een handje en ook A.I. draagt graag een steentje bij. Feiten staan ernstig onder druk. Nepnieuws er altijd al geweest. Propaganda werd het vroeger genoemd. Toch is er reden tot zorg: niet eerder kon fake news zo massaal en grondig verspreid worden.

Een eerste antwoord op fake news is een herwaardering van de feiten. En dat zien we gelukkig vaak terug. Maar het is de vraag of het genoeg is. Wie filosofisch kijkt, kan zeggen: we hebben het er zelf naar gemaakt. In onze postmoderne tijd riepen ook wetenschappers maar al te vaak dat 'de waarheid niet bestaat'. Dat klinkt dapper, maar zonder waarheid geen feiten.

Filosoof Gerko Tempelman neemt u mee in een grondige verkenning van het fake-news-tijdperk. Te beginnen bij de zoektocht naar waarheid in de kraamkamer van de filosofie. Langs Heidegger en Descartes, naar de politieke en filosofische actualiteit van nu. En zoals dat de filosofie betaamt, durven we daarbij ook onze eigen vanzelfsprekendheden grondig te evalueren. Dat levert verrassende en bruikbare inzichten op in verwarrende tijden.

Het begrip ‘waarheid’ vanuit drie perspectieven en de vraag hoe we onszelf daartoe verhouden.
Wat verstaan we onder ‘waarheid’ en ‘feiten’ - en klopt dat eigenlijk wel? Kunnen we alleen bij wetenschap terecht voor waarheid, of ook in bijvoorbeeld de kunst?
Verschillende denkers over waarheid: Aristoteles, Plato, Descartes Heidegger maar ook hedendaagse denkers als Caputo en Zizek.
De (politieke) actualiteit. In hoeverre gaat politiek eigenlijk over feiten? Of over waarheid? Is politieke waarheid hetzelfde als wetenschappelijke waarheid, of gaat het ergens anders over?
Het hedendaagse debat over waarheid gaat ook over hoop. En daarmee komen we weer uit bij een splinternieuwe opvatting van waarheid in de hedendaagse filosofie.
Een kennismaking met verschillende filosofen in verschillende fasen van de geschiedenis van de filosofie: van de Griekse oudheid tot actuele, hedendaagse debatten.

Docent

Gerko Tempelman MA is filosoof en theoloog en houdt zich bezig met de diepere menselijke drijfveren. Daarbij verdiept hij zich in wat hij ideeëngeschiedenis noemt, of, hoe het komt dat mensen denken zoals ze denken. Gerko was oprichter van het Death Café Nederland (gesprekken over de dood rond de koffietafel), specialiseerde zich in islamitische filosofie en schreef o.a. het boek Ongeneeslijk Religieus.

Nader kennismaken met Gerko Tempelman

Korte introductievideo Gerko
Inhoudelijke video: filosofie gaat over feiten

Praktische informatie

Woensdag 10 september 2025
9.45 - 15.45 uur
Waarbij er drie korte pauzes zijn van een kwartier, en van 12.00 tot 13.00 een voor de lunchpauze.
Leiden, een collegezaal

Hoorcolleges waarbij de docent u regelmatig zal uitnodigen kritisch te reflecteren op wat ieder van ons voor vanzelfsprekend houdt.

Eigenlijk verwacht de docent niet meer dan dat de deelnemers breed geïnteresseerd zijn.

De sheets van de beeldpresentatie.
Een lijst bronnen voor wie verder wil lezen.

Colleges, sheets en literatuurlijst € 129,-