De actualiteit van het archaïsche
Tegen de moedeloosheid van de moderne tijd
Hoe verwarrender onze wereld wordt, des te groter het verlangen naar richting. En dat is precies wat Gabriël van den Brink in zijn nieuwe duiding van de menselijke evolutie beoogt. Met een magistrale blik overziet hij vele vormen van menselijk handelen, te beginnen bij lichamelijke zoals voeden, vechten en zich voortplanten die we met andere primaten gemeen hebben tot meer geestelijke zoals spreken, geloven en schilderen die alleen bij mensen voorkomen.
De actualiteit van het archaïsche geeft een filosofisch doordacht beeld van ons bestaan waarbij niet alleen duidelijk wordt hoe we van andere dieren verschillen maar ook wat we ondanks alle spanningen met elkaar delen. Dat biedt houvast en hoop door te laten zien dat de wereld ons niet slechts overkomt – ze hangt mede af van de manier waarop wij zelf al dan niet handelen.
Veel problemen waarmee wij worstelen vloeien voort uit onze evolutionaire voorgeschiedenis. Aan ons de uitdaging om te komen tot een betere balans tussen datgene wat het moderne leven van ons vraagt en datgene wat we in het verre verleden ooit geworden zijn.

- Over de filosofische strekking van dit boek
- Wat mensen en primaten met elkaar delen
- De cognitieve evolutie die we doormaakten
- Waarom samenwerken zo belangrijk werd
- Wat we verstaan onder menselijke cultuur
- Hoe het met de samenleving verder moet
Docent

Prof. dr. Gabriël van den Brink werkte als hoogleraar Maatschappelijke bestuurskunde bij Tilburg University en vervolgens als gasthoogleraar Wijsbegeerte bij Centrum Ethos aan de Vrije Universiteit. Verder schreef hij ruim vijftig boeken over mens en maatschappij.
Kennismaken met deze docent
Van den Brink gaf eerder college over dit onderwerp. Daar is een opname van gemaakt.
Praktische informatie
10 maandagen
15, 29 september (22 sept niet)
6, 13, 27 oktober (20 okt niet)
3, 10, 17, 24 november
1 december 2025
10.45 tot 13.00 uur
Leiden, waarschijnlijk in het Van Steenisgebouw, maar zaalreserveringen worden nogal eens gewijzigd.
Indeling van de colleges
10.45-11.15 | Voordracht 1 |
11.15-11.25 | Interactie met studenten |
11.25-11.55 | Voordracht 2 |
11.55-12.05 | Interactie met studenten |
12.05-12.20 | Pauze |
12.20-12.50 | Voordracht 3 |
12.50-13.00 | Interactie met studenten |
Hoorcolleges met gelegenheid tot vragen en discussie.
NB de voordrachten worden opgenomen door Home Academy. Daarom kunnen er alleen vragen worden gesteld in daarvoor vastgestelde tijdsblokken.
Thuis gemiddeld 3 tot 3,5 uur lezen per bijeenkomst.
Een academisch lees- en denkniveau, te vergelijken met de boekenbijlage van een krant als NRC-Handelsblad.
Gabriël van den Brink, De actualiteit van het archaïsche, uitg Prometheus 2025 (zelf aan te schaffen, kosten ca. € 45)
Het college wordt begeleid door een beperkt aantal powerpoints die achteraf voor de studenten beschikbaar zijn.
De opnames van Home Academy worden tussen de colleges door onge-edit ter beschikking gesteld aan de deelnemers, na afloop van de serie zal u een link worden toegestuurd waarmee u de opname ge-edit kan beluisteren.
Colleges en opnames € 375,- (incl. koffie/thee in de pauze)
U krijgt de mogelijkheid te betalen via Ideal, credit card of door middel van een factuur.
U ontvangt na verzending van een ingevuld formulier een bevestiging, zodat u kunt controleren of de aanmelding is verwerkt.
De mogelijkheden om aan te melden met korting of met een fanpas voor grootverbruikers/veelplegers vindt u op de pagina Aanmelden.