Logo Universiteit Leiden.

nl en

The Grand Tour

Kunst- en cultuurhistorische aspecten van een iconische rondreis

Vanaf de zestiende tot de twintigste eeuw maken jonge aristocraten uit Noord-Europa een rondreis door Frankrijk en Italië ter voltooiing van hun opleiding: de Grand Tour.  Die krijgt grote culturele gevolgen.  

De Grand Tourists starten in Parijs. Daar maken zij kennis met de Franse etiquette, laatste mode en nieuwe danspassen. Vervolgens gaat het per draagstoel de Alpen over richting Italië. Daar laven de heren zich aan de cultuur van de renaissance, de Romeinse oudheid en de barok en kopen voor het thuisfront kunst en souvenirs in Venetië. De Grand Tour beleeft zijn hoogtepunt in de achttiende eeuw. De opgravingen in Herculaneum en Pompeii trekken de reizigers naar Napels, van waaruit de grootste avonturiers doorstoten naar Griekenland, de Oriënt en Egypte.

Gekwalificeerde tutoren houden de jongelui in toom, leggen de reis vast in woord en beeld, geven ter plekke uitleg over bezienswaardigheden en adviseren bij kunstaankoop. Daarop spelen lokale antiquairs en kunstenaars als Piranesi, Canaletto en Batoni handig in. En thuis? Daar leiden de reiservaringen tot grootse kunstverzamelingen, nieuwe stijlen en soms bizar modieus gedrag.

De Grand Tour levert fascinerend en uiteenlopend (beeld)materiaal op. Dat varieert van sportprenten over macaroni tot zonovergoten Venetiaanse vedute en de bouw van Griekse tempels in Engeland.

Een Grand Tourist door Pompeo Batoni, ca. 1760-65. Detail. Metropolitan Museum of Art.

28 november
Italianisanten: Noord-Europese kunstenaars in de ban van Rome (o.a. Rubens en de Bentveughels)

5 december
De Verlichting en Grand Tour als grote aanjagers van het neoclassicisme dat zich opvallend breed in de samenleving doet gelden.

12 december
Eindstop Venetië: carnaval , rococo, gokken en gekte.

19 decembver
De aantrekkingskracht van de exotische Oriënt.
     

Docent

Dr. Kathleen Nieuwenhuisen is kunst- en cultuurhistoricus en doceert sinds 1998 aan diverse universiteiten en HOVO-instellingen. In 2013 richt zij haar bureau art+context in Amsterdam op waarvoor zij óók cursussen en rondleidingen geeft.

Praktische informatie

4 donderdagen
28 november
5, 12, 19 december
11.15-13.00 uur
Leiden, in een collegezaal

Hoorcolleges met gelegenheid tot vragen stellen.
Uitgebreide beeldprojectie.

Thuis ca. 2-4 uur studeren per bijeenkomst. 
Passieve beheersing van het Engels wordt verondersteld.
Ervaring met internet is noodzakelijk.

  • Digitale bestanden van losse teksten.
  • Literatuurlijst voor wie verder wil lezen. 
Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.