Vastklampend gedrag

Vastklampend of claimend gedrag, hoe ga je daarmee om?

Waarom vastklampen?

Veel pleegkinderen hebben de ervaring dat ouders er niet voor ze zijn, of dat ze in de steek worden gelaten door volwassenen in hun omgeving (ouders, pleegouders, leerkrachten). Als reactie hierop gaan sommige kinderen zich dan heel erg aan je vastklampen. Veel pleegkinderen zijn bijvoorbeeld heel erg aanhankelijk (fysiek en mentaal) of eisen je aandacht steeds op.

Afstand moet veilig voelen

Kinderen die vastklampgedrag vertonen, vertrouwen er nog niet op dat ze aandacht krijgen met ‘normaal’ gedrag. Deze kinderen moeten leren dat ze jouw aandacht ook krijgen als jullie fysiek van elkaar verwijderd zijn, of als je eerst even een andere leerling helpt. Deze kinderen moeten dus het gevoel krijgen dat een afstand (letterlijk en figuurlijk) veilig is, en dat afstand niet betekent dat je in de steek wordt gelaten. Hoe zorg je ervoor dat een kind dit begrijpt en afstand gaat vertrouwen?

Belonen van gewenst gedrag

Het versterken van gewenst gedrag kan door positief gedrag te belonen en ongewenst gedrag te negeren. Ook bij vastklampend of claimend gedrag werkt dit zo. Het doel is dat een kind afstand gaat accepteren en dit uiteindelijk niet meer als onveilig gaat ervaren. Een bewuste aanpak kan helpen om claimend gedrag te verminderen.

Plan van aanpak

Is er een moment dat er wél afstand tussen jullie is? Bijvoorbeeld als het kind even aan de andere kant van het schoolplein speelt of met een groepje kinderen op de gang werkt. Maak dan vanaf jouw plek oogcontact met het kind en geef een knikje of knipoog. Hierdoor voelt het kind zich, ondanks de fysieke afstand, toch gezien.

Na een moment van afstand is het belangrijk dat je op later moment even ‘teruggaat’ naar het kind. Teruggaan kan fysiek zijn, bijvoorbeeld als hij/zij een tijdje in de andere hoek van de klas gewerkt heeft. Maar teruggaan kan ook mentaal zijn, bijvoorbeeld als je een tijdje met een ander kind gepraat hebt. Zorg dat je ná een moment van afstand bewust wél aandacht aan het kind schenkt, zodat je bevestigt dat je het kind niet in de steek laat na een periode van afstand.

Niet afwijzen

Fysiek aanhankelijk gedrag kan soms ongepast zijn of voelen, waardoor je de neiging kan hebben om dit gedrag af te breken. Let op: dit kan voor het kind voelen als een afwijzing, waardoor de negatieve verwachtingen die een kind over volwassenen heeft (ze laten je in de steek) worden bevestigd.

Niet versterken