Universiteit Leiden

nl en

Veiligheid in tijden van corona

Wij mensen zijn uitstekende piekeraars. We hebben de vermogens om na te denken over de verre toekomst, over de leuke en minder leuke dingen die ons te wachten staan. Piekerpro Bart Verkuil (Klinische psychologie) geeft tips om het gevoel van veiligheid te vergroten in tijden van corona.

Wanneer we geconfronteerd worden met problemen die we niet kunnen oplossen, blijven die problemen als het ware rondslingeren in ons geheugen en worden de problemen bij tijd en wijlen aan ons bewustzijn gepresenteerd. Hartstikke nuttig omdat je dan niet vergeet dat je nog wat op te lossen hebt. Maar wat nu als je dat probleem helemaal niet op kunt lossen? Als de problemen zo groot en complex zijn, dat je in feite alleen maar lijdzaam kunt toekijken? Dan is de kans groot dat we massaal vervallen in piekeren. 

Controle en en voorspelbaarheid ontbreken

Dat is nu precies de situatie waar we ons in bevinden. De meest recente inzichten uit de stresswetenschap vertellen ons dat ons brein kalmeert en minder noodzaak voelt om te piekeren als we ons veilig voelen. Dan onderdrukken de voorste delen van ons brein (de neocortex, waarmee we kunnen relativeren, problemen oplossen etcetera) ons emotionele brein, dat de stressreactie aanstuurt en vooral gevoelig reageert op onbekende, onzekere en onduidelijke situaties. De veiligheid die ons emotionele brein dempt, bestaat onder andere uit controle ervaren en een zekere mate van voorspelbaarheid. Die controle en en voorspelbaarheid ontbreken nu: hoe lang gaat dit nog duren? Hier zijn helaas geen concrete antwoorden op te geven. En dat is juist voor mensen die moeite hebben met nieuwigheid, onzekerheid en onduidelijkheid een reden om flink in piekeren te vervallen. 

 Wat kun je wel doen

Los van de beleidsmakers en de mensen in de zorg die het gevecht met het virus aangaan, en dus rechtstreeks proberen controle uit te oefenen (in ieder geval om het gevaar voor anderen te bezweren), is er voor veel mensen weinig dat ze kunnen doen. De crisis bezweer je niet, maar wat kun je wel doen? Hoe creëer je voor jezelf, en je naasten, toch nog een beetje het gevoel van veiligheid? 

Enkele tips om je gevoel van veiligheid te vergroten

Besef allereerst dat het hartstikke menselijk is om je onder deze omstandigheden rot te voelen en maar te blijven denken aan de problemen en gevaren die er zijn. Het is oké als je spanning voelt, volkomen menselijk. Deze omstandigheden triggeren nu eenmaal onze vecht-vluchtreactie (fysiek) en ons gepieker (mentaal). Wees niet te streng voor jezelf. 

Lees de tips van Bart Verkuil: Veiligheid in tijden van Corona

  • Bedenken waar je wel controle over hebt
  • Bevorder veiligheid-signalen vanuit je lichaam
  • Groepen bevorderen veiligheid

Oefening om je te ontspannen en gepieker te verminderen

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of
Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.