Goede gezondheid en welzijn
Duurzame steden en gemeenschappen
Iets met je eigen handen maken, wordt weer belangrijk
De mens houdt ervan om dingen te maken. Van knutselwerk tot kluswoning tot voedsel: wij maken van alles, als amateur of professional. Vaak zijn de dingen die we maken sterk verbonden aan onze identiteit. Allereerst geeft dingen zelf maken een groot gevoel van voldoening. Hoe wij onszelf zien, en hoe een ander ons ziet, wordt bovendien gedeeltelijk bepaald door onze creatieve processen en de producten daarvan. In deze tijd van voortschrijdende technologie en digitalisering, hebben dan ook steeds meer mensen de behoefte om weer dingen met hun eigen handen te maken. Materialen begrijpen, zelf gaan (ver)bouwen, voorwerpen kunnen repareren of nieuwe gebruiksvoorwerpen maken, zijn echter vaardigheden die steeds verder van de hedendaagse Westerse mens af komen te staan.
Leidse archeologen verzamelen essentiële kennis en kunde rondom 'maken en creëren'. Ze onderzoeken de gebruiken van echte meesters van creativiteit: onze voorouders uit het verre verleden en de inheemse volken van nu. Mensen uit de prehistorie vonden gereedschappen uit. Zonder machines en motoren lukte het de Mykeners om stenen van tot wel 120 ton te verplaatsen. En de Trio, een volk dat leeft in de binnenlanden van Suriname, zetten natuur en gebruiksvoorwerpen naar hun hand bij hun huizenbouw en voedselvoorziening. Hun creatieve en innovatieve vermogens kunnen ons inspireren bij het bedenken van oplossingen voor onze huidige praktische en maatschappelijke problemen.
Eigen faculteit met unieke onderzoeksfaciliteiten
Als enige Nederlandse universiteit heeft Leiden een eigen faculteit der Archeologie, die beschikt over unieke onderzoeksfaciliteiten. Leidse onderzoekers zijn zo in staat om zeer gedetailleerde informatie te onttrekken aan opgegraven voorwerpen en gebouwen, bijvoorbeeld met welke materialen een bijl in aanraking is geweest. Of ze maken voorwerpen of huizen na, precies op de manier zoals dat vroeger gebeurde. Zo krijgen ze nieuwe inzichten, die door het bestuderen van sporen in de grond alleen nooit naar boven waren gekomen. Een prehistorische stenen bijl blijkt een enorm handig gereedschap te zijn: in twintig minuten hak je er een grote eik mee om. Maar de vragen waar ze antwoord op zoeken gaan ook nog een stapje verder dan praktische zaken: waarom sleepten mensen tonnen stenen kilometers ver naar een plek om ze daar op elkaar te stapelen? En hoe kon een maatschappij het organisatorisch bolwerken om voor de eigen voedselvoorziening te zorgen terwijl er ook gigantische bouwwerken uit de grond gestampt werden?
Het werk van de Leidse archeologen vormt de sleutel voor ontdekkingen binnen andere wetenschappelijke disciplines. Historici, biologen, medici, psychologen, natuurkundigen, economen, sociale wetenschappers: ze kunnen allemaal voortbouwen op de fundamentele archeologische inzichten in de mens en zijn maaksels.
