Een vraagstuk voor de 21ste eeuw volgt het historische pad van de meest briljante theorieën in de natuurkunde en de mensen die deze maakten: de algemene relativiteitstheorie en de kwantumveldentheorie.

Tien jaar na haar introductie houdt Erik Verlindes spraakmakende zwaartekrachttheorie de gemoederen nog steeds bezig. En nog steeds is zij omgeven door een wolk van scepticisme. Scepticisme waarin de media een grote rol hebben gespeeld, stelt natuurkundig theoreticus Koenraad Schalm op de website van…

De beroemde wis- en natuurkundige Sir Roger Penrose is deze maand Lorentzhoogleraar aan de Universiteit Leiden en geeft vrijdag 10 juni een openbare lezing. Maar zijn band met Leiden gaat verder dan dat. Samen met de Leidse experimentele fysici Dirk Bouwmeester en Tjerk Oosterkamp zoekt hij de grens…

Het Institute for Chemical Immunology (ICI), waarvan chemische biologie van de Universiteit Leiden initiatiefnemer is, heeft een subsidie van 27,6 miljoen euro toegekend gekregen. In het ICI slaan wetenschappers van Nederlandse universiteiten en instituten op de terreinen immunologie en chemie de handen…

Leids astronoom Margot Brouwer deed zwaartekrachtmetingen om de spraakmakende zwaartekrachttheorie van Erik Verlinde te toetsen. Haar resultaten staan nu ook beschreven in NRC Handelsblad.

Vincent Icke, Leids hoogleraar theoretische astrofysica, presenteert op 20 mei zijn nieuwe boek 'Zwaartekracht bestaat niet'. Het boek volgt het historische pad van de meest briljante theorieën in de natuurkunde en de mensen die deze maakten: de algemene relativiteitstheorie en de kwantumveldentheor…

De Leidse astronoom Margot Brouwer heeft als eerste de nieuwe theorie van de Amsterdamse theoretisch natuurkundige Erik Verlinde getest door middel van de lenswerking van zwaartekracht. De uitkomsten komen goed overeen met de theorie.

Leidse natuurkundigen en pedagogen zijn partners in drie nationale samenwerkingsverbanden die vele miljoenen onderzoeksgeld krijgen van het ministerie van OCW. Het gaat om de Zwaartekrachtsubsidies voor nationale topconsortia. Van de 42 aanvragen zijn in totaal zijn zes projecten geselecteerd, die samen…

Door gebruik te maken van één van de krachtigste zoomlensen van de natuur heeft een internationaal team van astronomen, waaronder dr. Rychard Bouwens, mogelijk het tot op heden verste sterrenstelsel waargenomen met de Hubble-ruimtetelescoop. Dit sterrenstelsel is waargenomen zoals het er 420 miljoen…

Een 10-jarig onderzoeksbudget is toegekend vanuit het NWO Zwaartekracht Programma aan Professor Frank den Hollander, tezamen met collega’s van de Universiteit van Amsterdam, het Centrum voor Wiskunde en Informatica en de Technische Universiteit Eindhoven.

Eeuwenlang hebben astronomen het heelal bestudeerd door lichtsignalen te verzamelen. Sinds 2015 stelt het bewijs van een belangrijke voorspelling van Einstein ons in staat om het heelal op een nieuwe manier te onderzoeken: door middel van zwaartekrachtgolven. Astronomie promovendus Valeriya Korol heeft…

Duitse wetenschappers hebben samen met NASA een bacteriedodende coating ontwikkeld voor ruimtetoiletten. Hiermee hopen ze astronauten in ruimtestations te beschermen tegen ziekteverwekkers. Hoogleraar Biologische chemie Nathaniel Martin werpt in de Volkskrant zijn licht op de ontdekking: ‘Je verwacht…

Het project Hybrid Intelligence ontvangt 19 miljoen euro uit het Zwaartekracht-programma van NWO. Het consortium bestaat uit zes Nederlandse universiteiten en combineert menselijke en kunstmatige intelligentie, met als doel de menselijke intelligentie te versterken in plaats van te vervangen. De Leidse…

Lezing

Topwetenschappers op het gebied van ethiek en filosofie van technologie gaan aloude filosofische kernbegrippen herzien, zoals autonomie, rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid, die door technologische ontwikkelingen worden uitgedaagd. Ze ontvangen daarvoor een bijdrage van 17,9 miljoen euro uit het…

Den Hollander

Waar gaan de quantummechanica, de relativiteitstheorie en de zwaartekracht elkaar vinden? Wat is het missende stukje? Of is er een compleet nieuwe theorie die alle vormen van materie elegant beschrijft?

The mission of our group is understanding how science communication works to improve the interaction between science and society.

Waarom zijn niet alle kinderen even gevoelig voor variaties in hun sociale omgeving?

Overkleeft

Kunnen we van quantum-verrassingen quantum toepassingen maken? Kunnen we het leven onderzoeken en opbouwen vanuit de nano-schaal?

Leidse astronomen zien in verre sterrenstelsels formules terug, die aansluiten bij de opzienbarende nieuwe zwaartekrachttheorie van hun Amsterdamse collega Erik Verlinde.

Het heelal heeft veel meer massa dan we kunnen aantonen. Zien we iets over het hoofd, of gebruiken we foutieve rekenmodellen? Margot Brouwer vertelt erover tijdens de Nacht van Kunst & Kennis op 16 september.

Een internationaal team van astronomen, onder wie de in Leiden werkzame dr. Hongsheng Zhao heeft een onverwacht verband gevonden tussen de raadselachtige donkere materie en de zichtbare sterren in sterrenstelsels.

De bacheloropleiding Natuurkunde aan de Universiteit Leiden is een multidisciplinaire studie. De opleiding bestrijkt naast natuurkundige onderwerpen ook elementen uit de informatica, sterrenkunde en wiskunde. Studenten voeren in de opleiding dan ook veel practica uit en houdt je bezig met het bedenken…

Topwetenschappers van drie Nederlandse universiteiten werken samen aan software en systemen voor quantumcomputers. Onderzoekers van het Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS) ontwikkelen nieuwe algoritmen om die supercomputers te laten werken. De komende jaren moet het eerste quantuminternet…

Simulaties van sterrenstelsels helpen om astronomische waarnemingen beter te begrijpen. De EAGLE simulatie, een groot project waarin Leidse astronomen een hoofdrol hebben, laat de evolutie van het heelal zien, van vlak na de Oerknal tot nu.

Uit welke moleculen bouwen planeten zich op? Promovendus Christian Eistrup en zijn collega's hebben nieuwe modellen ontwikkeld om deze vraag te onderzoeken. Hun bevindingen zouden ons idee kunnen veranderen over welke moleculen Jupiter of zelfs de aarde vormden.

Het natuurkunde-instituut LION heeft een schilderij gekocht van natuurkundige Gregory Horndeski, die in 1974 een veelgeprezen artikel over de zwaartekracht schreef. Pas na 35 jaar, toen Horndeski allang kunstenaar was, werd het een hit onder kosmologen.

De vorming van sterrenstelsels Datum: maandag 17 september Tijdstip: 16.00 uur Locatie: Academiegebouw Bij oraties wordt het togaprotocol gehanteerd.

De meeste materie in het heelal is onzichtbaar, vermoeden veel astronomen. Maar hoe weeg je donkere materie die je niet kunt zien? Hoogleraar Henk Hoekstra zoekt naar een oplossing. Oratie op 25 juni.

De studenten van het Leidse iGEM-team hebben een bronzen medaille gehaald in deze internationale biotechnologiecompetitie. De finale vond vanaf 28 oktober plaats in Boston. ‘Het was een geweldige ervaring en we hebben een gigantisch aantal nieuwe vrienden gewonnen.'

In de ruimte zijn geen tankstations. Wanneer een ruimtevaartuig zonder brandstof komt te staan, is de missie dus ten einde. Om de reikwijdte van ruimtemissies te vergroten en gesleep met grote hoeveelheden brandstof te voorkomen, ontwierpen Amerikaanse onderzoekers een ruimtesonde die zelf voor brandstof…

Prof.dr. Koen Kuijken heeft de Humboldt Research Award ontvangen voor zijn onderzoek naar donkere materie in melkwegstelsels. De prijs bestaat uit een geldbedrag van € 60.000,- en de mogelijkheid om een jaar lang onderzoek uit te voeren in samenwerking met gespecialiseerde collega's in Duitsland.

Mede met geld uit de Spinozapremie van de Leidse sterrenkundige Marijn Franx is er een iPad-spel over astronomie voor kinderen ontwikkeld. ‘Planetenreis’ is een educatieve game die je meevoert op een spannende ontdekkingsreis langs de planeten in ons zonnestelsel.

Het gebiedsbestuur Exacte Wetenschappen van NWO heeft twee subsidies toegekend aan Sterrewacht Leiden. Voor het maken van een nieuwe hemelkaart werd één subsidie toegekend aan Koen Kuijken, en voor het ontwikkelen van een nieuw type spectrograaf, gebaseerd op nanotechnologie, werd een subsidie toegekend…

Margot Brouwer heeft de spraakmakende zwaartekrachttheorie van Erik Verlinde met succes aan een praktijktest onderworpen. Haar onderzoek bleef niet onopgemerkt in de media: Brouwer verscheen op de websites van New Scientist en de Kennis van Nu en daarnaast in de krant Trouw.

Quantumcomputers verdienen een quantuminternet. Dit is een netwerk dat informatie niet in de vorm van bits – nullen en enen – verstuurt, maar als qubits, net als in de quantumcomputer zelf. In de visie van Dirk Bouwmeester, hoogleraar verbonden aan de Leidse onderzoeksgroep Quantum Matter & Optics,…

De titel van de lezing is ‘On the Emergence of Space and Gravity’, de lezing is openbaar, Engelstalig en duurt speciaal voor deze gelegenheid een half uur, i.p.v. van het gebruikelijke kwartier voor de This Week’s Discoveries lezingen.

Sterrenstelsels groeien omdat hun zwaartekracht vers gas van buiten aantrekt. Om dat proces te kunnen begrijpen kroop sterrenkundige Freeke van de Voort achter de computer en simuleerde het. Ze ontdekte dat zwarte gaten het opslokken van vers gas sterk vermindert. Promotie op 28 maart.

Op 7 februari vond het eerste co-creatie-evenement van het Expanding (Event) Horizons-project plaats aan de Universiteit Leiden. Bijna 30 docenten, wetenschappers en consultants met verschillende achtergronden hebben projecten ontworpen om studenten uit ondervertegenwoordigde minderheidsgroepen te betrekken…

Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.

Acht grote wetenschappelijke consortia ontvangen onderzoekssubsidies van de Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek (NWO), en de Universiteit Leiden is bij al deze projecten betrokken. Voor vier subsidies is Leiden hoofdaanvrager.

De vreemdste dingen verschijnen ’s nachts. Dat is dit jaar het motto van de Museumnacht Leiden, die zal plaatsvinden op 28 mei. Ook de Universiteit Leiden is natuurlijk weer volop van de partij.

Dertien Leidse studenten zijn een crowdfundingsactie gestart om geld in te zamelen voor onderzoek naar mogelijkheden om planten op Mars te verbouwen. Zij dragen hiermee bij aan de kennis van het heelal. Het project maakt deel uit van de iGEM-wedstrijd.

André Kuipers neemt in zijn gastcollege op 22 januari scholieren en studenten mee op zijn ruimtereis. Zijn missie: leerlingen en studenten warm maken voor wetenschap en techniek.

Sterrenkundigen onder leiding Pieter van Dokkum hebben een sterrenstelsel ontdekt dat vrijwel geen donkere materie bevat. Dat bewijst paradoxaal genoeg dat donkere materie echt bestaat. Het onderzoeksresultaat verschijnt deze week in Nature.

Het moet er zijn, alleen kunnen we het niet zien: de raadselachtige donkere materie en donkere energie in het heelal. Henk Hoekstra is een van de vele kosmologen die dolgraag, willen weten waar deze substanties precies uit bestaan. Hij kreeg er een Europese onderzoekssubsidie van 1,3 miljoen euro vo…

Saturnus staat bekend om zijn ringen. Uit recente data van de ruimtesonde Cassini blijkt nu echter dat de planeet deze iconische ringen niet altijd heeft gehad. Leidse astronomen Yamila Miguel en Matthey Kenworthy reageren in verschillende media op de ontdekking.