Een vraagstuk voor de 21ste eeuw volgt het historische pad van de meest briljante theorieën in de natuurkunde en de mensen die deze maakten: de algemene relativiteitstheorie en de kwantumveldentheorie.

Het Institute for Chemical Immunology (ICI), waarvan chemische biologie van de Universiteit Leiden initiatiefnemer is, heeft een subsidie van 27,6 miljoen euro toegekend gekregen. In het ICI slaan wetenschappers van Nederlandse universiteiten en instituten op de terreinen immunologie en chemie de handen…

Leidse natuurkundigen en pedagogen zijn partners in drie nationale samenwerkingsverbanden die vele miljoenen onderzoeksgeld krijgen van het ministerie van OCW. Het gaat om de Zwaartekrachtsubsidies voor nationale topconsortia. Van de 42 aanvragen zijn in totaal zijn zes projecten geselecteerd, die samen…

Vincent Icke, Leids hoogleraar theoretische astrofysica, presenteert op 20 mei zijn nieuwe boek 'Zwaartekracht bestaat niet'. Het boek volgt het historische pad van de meest briljante theorieën in de natuurkunde en de mensen die deze maakten: de algemene relativiteitstheorie en de kwantumveldentheor…

Tien jaar na haar introductie houdt Erik Verlindes spraakmakende zwaartekrachttheorie de gemoederen nog steeds bezig. En nog steeds is zij omgeven door een wolk van scepticisme. Scepticisme waarin de media een grote rol hebben gespeeld, stelt natuurkundig theoreticus Koenraad Schalm op de website van…

Een 10-jarig onderzoeksbudget is toegekend vanuit het NWO Zwaartekracht Programma aan Professor Frank den Hollander, tezamen met collega’s van de Universiteit van Amsterdam, het Centrum voor Wiskunde en Informatica en de Technische Universiteit Eindhoven.

Het project Hybrid Intelligence ontvangt 19 miljoen euro uit het Zwaartekracht-programma van NWO. Het consortium bestaat uit zes Nederlandse universiteiten en combineert menselijke en kunstmatige intelligentie, met als doel de menselijke intelligentie te versterken in plaats van te vervangen. De Leidse…

Topwetenschappers op het gebied van ethiek en filosofie van technologie gaan aloude filosofische kernbegrippen herzien, zoals autonomie, rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid, die door technologische ontwikkelingen worden uitgedaagd. Ze ontvangen daarvoor een bijdrage van 17,9 miljoen euro uit het…

Leids astronoom Margot Brouwer deed zwaartekrachtmetingen om de spraakmakende zwaartekrachttheorie van Erik Verlinde te toetsen. Haar resultaten staan nu ook beschreven in NRC Handelsblad.

De beroemde wis- en natuurkundige Sir Roger Penrose is deze maand Lorentzhoogleraar aan de Universiteit Leiden en geeft vrijdag 10 juni een openbare lezing. Maar zijn band met Leiden gaat verder dan dat. Samen met de Leidse experimentele fysici Dirk Bouwmeester en Tjerk Oosterkamp zoekt hij de grens…

De Leidse astronoom Margot Brouwer heeft als eerste de nieuwe theorie van de Amsterdamse theoretisch natuurkundige Erik Verlinde getest door middel van de lenswerking van zwaartekracht. De uitkomsten komen goed overeen met de theorie.

Waar gaan de quantummechanica, de relativiteitstheorie en de zwaartekracht elkaar vinden? Wat is het missende stukje? Of is er een compleet nieuwe theorie die alle vormen van materie elegant beschrijft?

Den Hollander

Waarom zijn niet alle kinderen even gevoelig voor variaties in hun sociale omgeving?

Door gebruik te maken van één van de krachtigste zoomlensen van de natuur heeft een internationaal team van astronomen, waaronder dr. Rychard Bouwens, mogelijk het tot op heden verste sterrenstelsel waargenomen met de Hubble-ruimtetelescoop. Dit sterrenstelsel is waargenomen zoals het er 420 miljoen…

The mission of our group is understanding how science communication works to improve the interaction between science and society.

Overkleeft

Kunnen we van quantum-verrassingen quantum toepassingen maken? Kunnen we het leven onderzoeken en opbouwen vanuit de nano-schaal?

Duitse wetenschappers hebben samen met NASA een bacteriedodende coating ontwikkeld voor ruimtetoiletten. Hiermee hopen ze astronauten in ruimtestations te beschermen tegen ziekteverwekkers. Hoogleraar Biologische chemie Nathaniel Martin werpt in de Volkskrant zijn licht op de ontdekking: ‘Je verwacht…

Topwetenschappers van drie Nederlandse universiteiten werken samen aan software en systemen voor quantumcomputers. Onderzoekers van het Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS) ontwikkelen nieuwe algoritmen om die supercomputers te laten werken. De komende jaren moet het eerste quantuminternet…

Eeuwenlang hebben astronomen het heelal bestudeerd door lichtsignalen te verzamelen. Sinds 2015 stelt het bewijs van een belangrijke voorspelling van Einstein ons in staat om het heelal op een nieuwe manier te onderzoeken: door middel van zwaartekrachtgolven. Astronomie promovendus Valeriya Korol heeft…

Het heelal heeft veel meer massa dan we kunnen aantonen. Zien we iets over het hoofd, of gebruiken we foutieve rekenmodellen? Margot Brouwer vertelt erover tijdens de Nacht van Kunst & Kennis op 16 september.

Het Nederlands Zwarte Gaten Consortium ontvangt 4,9 miljoen euro van NWO voor het ontrafelen van de raadselen van zwarte gaten en andere mysteries van het heelal. De The Astronomy & Society groep van de Leidse Sterrewacht is aangesloten om het vooraanstaande onderzoek in te zetten om mensen van alle…

Een internationaal team van astronomen, onder wie de in Leiden werkzame dr. Hongsheng Zhao heeft een onverwacht verband gevonden tussen de raadselachtige donkere materie en de zichtbare sterren in sterrenstelsels.

De bacheloropleiding Natuurkunde aan de Universiteit Leiden is een multidisciplinaire studie. De opleiding bestrijkt naast natuurkundige onderwerpen ook elementen uit de informatica, sterrenkunde en wiskunde. Studenten voeren in de opleiding dan ook veel practica uit en houdt je bezig met het bedenken…

Lezing

Binnenkort komen de eerste grotere quantumcomputers beschikbaar. Dat vraagt om nieuwe software. Dankzij een Zwaartekrachtsubsidie kunnen onderzoekers van de Universiteit Leiden deze software gaan ontwikkelen. Dat doen ze in een consortium met collega’s van andere onderzoeksinstituten.

De meeste materie in het heelal is onzichtbaar, vermoeden veel astronomen. Maar hoe weeg je donkere materie die je niet kunt zien? Hoogleraar Henk Hoekstra zoekt naar een oplossing. Oratie op 25 juni.

Leidse astronomen zien in verre sterrenstelsels formules terug, die aansluiten bij de opzienbarende nieuwe zwaartekrachttheorie van hun Amsterdamse collega Erik Verlinde.

Sterrenkundigen onder leiding Pieter van Dokkum hebben een sterrenstelsel ontdekt dat vrijwel geen donkere materie bevat. Dat bewijst paradoxaal genoeg dat donkere materie echt bestaat. Het onderzoeksresultaat verschijnt deze week in Nature.

De vorming van sterrenstelsels Datum: maandag 17 september Tijdstip: 16.00 uur Locatie: Academiegebouw Bij oraties wordt het togaprotocol gehanteerd.

Het Zwaartekracht-programma NETWORKS heeft een COFUND-beurs gekregen van 3 miljoen. De helft daarvan komt vanuit het programma Marie Skłodowska-Curie Actions van de Europese Commissie, partners uit het bedrijfsleven betalen de andere helft. Van de 14 nieuwe promovendi komen er twee bij de Leidse onderzoeksgroep…

Het natuurkunde-instituut LION heeft een schilderij gekocht van natuurkundige Gregory Horndeski, die in 1974 een veelgeprezen artikel over de zwaartekracht schreef. Pas na 35 jaar, toen Horndeski allang kunstenaar was, werd het een hit onder kosmologen.

Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.

André Kuipers neemt in zijn gastcollege op 22 januari scholieren en studenten mee op zijn ruimtereis. Zijn missie: leerlingen en studenten warm maken voor wetenschap en techniek.

De studenten van het Leidse iGEM-team hebben een bronzen medaille gehaald in deze internationale biotechnologiecompetitie. De finale vond vanaf 28 oktober plaats in Boston. ‘Het was een geweldige ervaring en we hebben een gigantisch aantal nieuwe vrienden gewonnen.'

De Nobelprijs voor de Natuurkunde van 2017 is uitgereikt aan Rainer Weiss, Barry Barish en Kip Thorne voor hun ontdekking van zwaartekrachtgolven. Thorne was in 2009 in Leiden Lorentzprofessor. De Leidse hoogleraar Jan Willem van Holten legt uit waarom dit zo’n belangrijke ontdekking is. ‘Er is een…

Uit welke moleculen bouwen planeten zich op? Promovendus Christian Eistrup en zijn collega's hebben nieuwe modellen ontwikkeld om deze vraag te onderzoeken. Hun bevindingen zouden ons idee kunnen veranderen over welke moleculen Jupiter of zelfs de aarde vormden.

Margot Brouwer heeft de spraakmakende zwaartekrachttheorie van Erik Verlinde met succes aan een praktijktest onderworpen. Haar onderzoek bleef niet onopgemerkt in de media: Brouwer verscheen op de websites van New Scientist en de Kennis van Nu en daarnaast in de krant Trouw.

Het gebiedsbestuur Exacte Wetenschappen van NWO heeft twee subsidies toegekend aan Sterrewacht Leiden. Voor het maken van een nieuwe hemelkaart werd één subsidie toegekend aan Koen Kuijken, en voor het ontwikkelen van een nieuw type spectrograaf, gebaseerd op nanotechnologie, werd een subsidie toegekend…

De titel van de lezing is ‘On the Emergence of Space and Gravity’, de lezing is openbaar, Engelstalig en duurt speciaal voor deze gelegenheid een half uur, i.p.v. van het gebruikelijke kwartier voor de This Week’s Discoveries lezingen.

Mede met geld uit de Spinozapremie van de Leidse sterrenkundige Marijn Franx is er een iPad-spel over astronomie voor kinderen ontwikkeld. ‘Planetenreis’ is een educatieve game die je meevoert op een spannende ontdekkingsreis langs de planeten in ons zonnestelsel.

Een uniek kijkje in de keuken van de ruimtevaartechnologie: alumni van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen en het Natuurwetenschappelijk Gezelschap Leiden bezochten Airbus Defence and Space Netherlands tijdens hun jaarlijkse excursie op vrijdag 22 april.

Prof.dr. Koen Kuijken heeft de Humboldt Research Award ontvangen voor zijn onderzoek naar donkere materie in melkwegstelsels. De prijs bestaat uit een geldbedrag van € 60.000,- en de mogelijkheid om een jaar lang onderzoek uit te voeren in samenwerking met gespecialiseerde collega's in Duitsland.

In de ruimte zijn geen tankstations. Wanneer een ruimtevaartuig zonder brandstof komt te staan, is de missie dus ten einde. Om de reikwijdte van ruimtemissies te vergroten en gesleep met grote hoeveelheden brandstof te voorkomen, ontwierpen Amerikaanse onderzoekers een ruimtesonde die zelf voor brandstof…

Uit welke deeltjes is ons heelal opgebouwd? En hoe heeft het zich vanuit die deeltjes verder ontwikkeld? Die fundamentele vragen staan centraal binnen de NWA-route ‘Bouwstenen van materie en fundamenten van ruimte en tijd’. Ook Leidse onderzoekers werken hier aan mee, en hoogleraar Ionica Smeets is…

Hoe kan je iets zien dat onzichtbaar is? Nou, met Euclid! Deze toekomstige ESA-telescoop gaat de structuur van het heelal in kaart brengen en zal ons meer leren over de onzichtbare donkere materie en donkere energie. Wetenschappelijk coördinator van Euclid en Leids sterrenkundige Henk Hoekstra legt…

Op 7 februari vond het eerste co-creatie-evenement van het Expanding (Event) Horizons-project plaats aan de Universiteit Leiden. Bijna 30 docenten, wetenschappers en consultants met verschillende achtergronden hebben projecten ontworpen om studenten uit ondervertegenwoordigde minderheidsgroepen te betrekken…

Het moet er zijn, alleen kunnen we het niet zien: de raadselachtige donkere materie en donkere energie in het heelal. Henk Hoekstra is een van de vele kosmologen die dolgraag, willen weten waar deze substanties precies uit bestaan. Hij kreeg er een Europese onderzoekssubsidie van 1,3 miljoen euro vo…

Het project MiCRop krijgt 20,3 miljoen euro uit het Zwaartekracht-programma van NWO. MiCRop gaat de gemeenschap van micro-organismen rond gewassen ontrafelen. Deze kennis zal helpen om duurzamere gewassen te maken, die minder mest en beschermingsmiddelen nodig hebben. Vanuit Leiden zijn hoogleraren…