Metingen aan een supergeleider laten een scherpe overgang zien tussen een gewoon metaal en een zogeheten 'vreemd' metaal. Maar wat pas echt vreemd is: de overgang verliest die scherpte weer als de temperatuur daalt. Theoretisch natuurkundige Jan Zaanen, een van de auteurs van een Science-artikel: 'We…

Is het mogelijk om een interdisciplinaire blauwdruk voor verbetering van de neuropsychiatrische zorg voor patiënten met zeldzame genetische syndromen te creëren? Daarnaar gaat een consortium van onderzoekers, waaronder prof.dr. Wouter Staal en prof.dr. Hanna Swaab (Pedagogische Wetenschappen), onderzoek…

Leidse natuurkundigen gebruiken een nieuwe methode om zogenoemde oppervlakteplasmonen te meten. Onderzoek naar deze deeltjes kan leiden tot nieuwe technologie op basis van licht, zoals sneller internet.

Snel, schoon en eenvoudig nanodeeltjes maken. Dat lukte Leidse chemici per ongeluk toen ze aan het knutselen waren aan de naald van hun tastmicroscoop. Nanodeeltjes zijn in tal van toepassingen te gebruiken, maar de productie is lastig en vervuilend.

De autoindustrie verzinkt metaal met installaties die kunnen gaan vibreren, waardoor de laag zink op het metaal niet overal even dik is. Zo kan een auto bijvoorbeeld gaan roesten. Fysici zochten naar oplossingen van vijf vraagstukken tijdens de workshop Physics with Industry.

Leidse en Delftse wetenschappers hebben vastgesteld wat elektronentransport via een enkel molecuul zo moeilijk maakt. Ze ontdekten dit dankzij een nieuwe meetmethode. Hun bevinding brengt elektronische chips een stap dichterbij. Ze publiceerden erover in Nature Nanotechnology.

Vanadium zou al tijdens de kruistochten gebruikt zijn, maar ook in de hedendaagse bouw is het erg belangrijk. Ook toepassingen als batterijen zijn mogelijk, aldus industrieel ecoloog Rene Kleijn. Op BNR Nieuwsradio vertelt hij over de nieuwe populariteit van dit mysterieuze metaal.

De Leidse chemicus dr. Ludo Juurlink gaat in samenwerking met het Surface Preparation Laboratory onderzoeken of gekromde oppervlakken van éénkristallijn kobalt en vergelijkbare metalen net zo goed gepolijst kunnen worden als vlakke oppervlakken. Als dit inderdaad het geval is, kan dat een kleine revolutie…

Chemici Marc Koper en Ian McCrum hebben ontdekt dat de mate waarin een metaal bindt aan het zuurstofatoom van water beslissend is voor hoe goed de chemische omzetting van water tot waterstof verloopt. Dit inzicht helpt om betere katalysatoren te ontwikkelen voor de productie van duurzame waterstof,…

Wie goed kijkt, zal de metalen balken uit het geraamte van het Circulaire Paviljoen nabij het centraal station in Leiden misschien herkennen: ze komen namelijk uit de gesloopte Gorlaeus Hoogbouw. Dezelfde balken zijn ook gebruikt voor de circulaire bouw van BioPartner 5 op het Leiden Bio Science Park,…

Leids fysicus Sander Otte heeft samen met een onderzoeksteam van IBM in Californië een doorbraak bereikt in het begrijpen van een fascinerend fundamenteel wetenschappelijk fenomeen: het Kondo-effect. De onderzoekers beschrijven de resultaten van hun onderzoek deze maand in het tijdschrift Nature Phy…

De oudste universiteit van Nederland heeft veel beroemde wetenschappers voortgebracht. Sommigen zijn bij een breed publiek bekend. Anderen wellicht niet, maar hun prestaties zijn niet minder indrukwekkend.

Lieke Kools heeft de Netspar PhD Thesis Award 2020 gewonnen met haar proefschrift “Wealth, health, and data collection”.

De Egyptische farao Toetanchamon is begraven met een dolk gemaakt van metaal uit een meteoriet.

Met de Leidse zwaartekrachtsgolvenantenne GRAIL, een ultragekoelde metalen bol, hadden Giorgio Frossati en Arlette de Waard zwaartekrachtsgolven kunnen meten. Maar GRAIL werd nooit operationeel, ook niet in een kleinere versie, en in 2015 had de detector LIGO de Nobelprijswinnende primeur. In de Volkskrant…

Nederlanders met zware beroepen halen steeds vaker hun pensioen niet, signaleren verschillende pensioenfondsen in de Volkskrant. Ze krijgen dan een arbeidsongeschiktheidsuitkering om de periode tot hun pensioen te overbruggen.

Leidse natuurkundigen krijgen 1,5 miljoen euro voor het ontwikkelen van een hybride microscoop met nanometer-resolutie. 'Het idee is om de voordelen van elektronenmicroscopen te combineren met die van optische microscopen.'

Hoe gaan forensisch deskundigen om met complex DNA-bewijsmateriaal dat op een plaats delict wordt gevonden? Giulia Cereda ontwikkelde nieuwe statistische modellen om dit bewijs te analyseren. Promotie op 12 januari.

Leidse chemici ontdekten dat koolmonoxide een chemische reactie met goud als katalysator kan versterken. Verrassend, want koolmonoxide is een gif en verhindert katalysereacties, normaal gesproken. De onderzoekers publiceerden hun opvallende conclusie in de online-editie van het prestigieuze tijdschrift…

Katalysatoren, zoals die in de auto, bestaan vaak uit piepkleine metaalbolletjes. Op hun oppervlak verlopen de chemische reacties extra snel. Een katalysator zorgt ervoor dat de chemische reactie tussen twee stoffen sneller of beter verloopt. Katalysatoren zijn onmisbaar in de chemische industrie. De…

Speciale versterkstoffen kunnen MRI-scanners honderden malen gevoeliger maken. Leidse fysici hebben nu een methode gevonden om hun efficiëntie te toetsen. Gevoeligere MRI-scans kunnen bijvoorbeeld taaislijmziekte of Parkinson begrijpelijker maken. Publicatie op 18 januari in PCCP.

Auto’s zijn uitgerust met katalysatoren om giftige uitlaatgassen onschadelijk te maken. Platina speelt hierin een belangrijke rol. Leidse fysici en chemici hebben nu voor het eerst op atomair niveau gezien hoe platina als katalysator werkt. Deze kennis helpt om efficiënter om te gaan met deze zeldzame…

Sinds 2015 roepen de Verenigde Naties 11 februari uit tot International Day of Women and Girls in Science. De Universiteit Leiden organiseerde een publieksevenement met lezingen en discussies voor ruim honderd geïnteresseerden. Tussen een lezing over de bouwstenen van leven en een talkshow over de impact…

Voor het eerst hebben natuurkundigen het ‘smelten’ in beeld gebracht van elektronen binnen een speciale soort isolator. Het stelt elektronen in staat om vrij te bewegen en verandert de isolator in een metaal of eventueel zelfs een superconductor. Publicatie in Nature Physics.

Archeologie kan helpen bij kritische zelfreflectie op onze Europese identiteit. Dat stelt David Fontijn in zijn oratie op 18 maart.

De Leidse botanici Pieter Baas, Jan en Mady Slikkerveer en Soraya Sierra prijken op nieuwe Indonesische postzegels van 5.000 rupia. De postzegels zijn een erkenning voor hun bijdrage aan de ontwikkeling van het vakgebied ethnobotanie in Indonesië. Ze ontdekten onder meer een zeldzame nieuwe orchid…

Hoogleraar Neurologie Raymund Roos nam op 26 oktober afscheid van het LUMC. Bij die gelegenheid kreeg hij de onderscheiding tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau uit handen van de burgemeester van zijn woonplaats Winterswijk.

Afgelopen jaar kwamen bij de kinderbeschermingsorganisatie Veilig Thuis bijna honderd meldingen van kindermishandeling binnen als gevolg van “Münchhausen by-proxy”, ofwel PCF. Bij deze zeldzame psychische aandoening maken ouders hun kinderen opzettelijk ziek of ze bedenken een ziektebeeld. Het kritiek…

Dr. Didi de Wolff-Rouendaal, oogarts in ruste, werd afgelopen april benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Vanwege de coronamaatregelen kon de onderscheiding toen nog niet worden opgespeld. Afgelopen week heeft ze de onderscheiding alsnog ontvangen.

De VS en Luxemburg hebben een verdrag gesloten over samenwerking in de ruimte. Hoewel Luxemburg nog nooit een raket heeft gelanceerd is het toch niet vreemd dat juist Luxemburg aandacht heeft voor de ruimte.

CML-Universiteit Leiden heeft samen met Deltares en het RIVM een gebruiksvriendelijke screeningstool ontwikkeld om de waterkwaliteit beter te beoordelen. Waterbeheerders en onderzoekers van oppervlaktewateren kunnen die vanaf vandaag gebruiken.

Hoe gaan we in de toekomst energie opwekken zonder nog meer bij te dragen aan de opwarming van de aarde? Industrieel ecoloog René Kleijn spreekt over koolstofarme energie op radio en tv voor het programma Focus, en vertelt erover in de VPRO-gids.

In 2013 ontving Sylvestre Bonnet een ERC Starting Grant om kanker te bestrijden met moleculen die door licht te activeren zijn. Twee postdocs en drie promovendi later nadert het einde van zijn tot nu toe succesvolle project.

Heike Kamerlingh Onnes ontdekte op 8 april 1911 de supergeleiding: elektrische stroom zonder weerstand. Tegenwoordig zijn supergeleidende magneten onontbeerlijk bij fysisch en medisch toponderzoek. Fysicus Peter Kes is een van de organisatoren van een symposium ter gelegenheid van honderd jaar super…

Hoe supergeleiding werkt is voor onderzoekers allang geen geheim meer. De laatste vijf jaar hebben ze vooral aandacht voor het onverklaarbare gedrag van de elektronen die in het binnenste van supergeleiders zitten. Een internationaal onderzoeksteam met onder meer Leidse natuurkundigen zette in juli…

Het Nederlandse X-omics Initiatief heeft zeventien miljoen euro ontvangen van NWO in het kader van de Nationale Roadmap Grootschalige Infrastructuur. Het Leidse metabolomics-onderzoek van Thomas Hankemeier maakt deel uit van het project.

Onlangs werd bekend dat archeologen van de Universiteit Leiden bij opgravingen in Oegstgeest een zeer zeldzame zilveren schaal uit de eerste helft van de zevende eeuw hebben gevonden. Leidse historicus Hans Mol werpt een blik op deze vondst vanuit historisch perspectief. "Belangrijk is in de eerste…

Kom kijken naar uiterst zeldzame pamfletten rond de ter dood veroordeling van de Engelse Koning Karel I in 1649. Deze tentoonstelling vertelt het verhaal van een 17e eeuwse mediahype rond één van de schokkendste gebeurtenissen van de Gouden Eeuw.

De Hortus botanicus bestaat dit jaar 425 jaar en is de oudste nog bestaande botanische tuin van Nederland. Hoe is de tuin ontstaan en wat voor onderzoek vindt er plaats?

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft landelijk 159 jonge, recent gepromoveerde onderzoekers een Veni-subsidie toegekend. 19 onderzoekers zijn verbonden aan de Leidse universiteit, waarvan 5 aan de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Elke onderzoeker krijgt…

Een fragment van een menselijke schedel uit de collectie van het Rijkmuseum van Oudheden en een versierd bot van een bizon blijken uiterst zeldzame vondsten uit het einde van de laatste IJstijd. Ze zijn 13.000 jaar oud en zijn daarmee de vroegste moderne mens van Nederland én de oudste kunst. Beide…

Drs. Richard van Rijn verhelderde met nieuwe technieken een veelgebruikte chemische reactie: het verbranden van koolmonoxide in een autokatalysator. Promotie op 8 mei.

De zoektocht naar betere katalysatoren voor chemische reacties wordt eenvoudiger door het werk van scheikundigen uit Leiden en Lyon. Federico Calle-Vallejo en collega's ontwikkelden een computermodel dat helpt voorspellen hoe de atomen van katalysatoren gerangschikt moeten worden voor het beste resultaat.…

Een Indiase getrapte waterput op nanoschaal. Zo noemt postdoc Nakkiran Arulmozhi het patroon dat hij zag ontstaan toen hij een speciaal soort platinum-kristal liet corroderen. De unieke beelden tonen de destructiviteit van het proces aan, maar laten ook zien hoe voorspelbaar het is.

Het bleek tot nu toe heel lastig om de beloftes van het wondermateriaal grafeen om te zetten in praktische toepassingen. Amedeo Bellunato, promovendus aan het Leiden Institute of Chemistry, ontwikkelde een methode om grafeen met een diamantmes op te knippen, en daar nanostrucuren mee te bouwen. Promotie…

Supergeleiding bij kamertemperatuur zou enorme besparingen opleveren voor hoogspanningsleidingen en apparatuur als MRI-scans. Maar er was nog geen theorie die laat zien of en hoe het kan. Leids fysicus Jian-Huang She ontwierp er een. Deze verklaart hogetemperatuur supergeleiding uit een bizarre kwantumkritische…

Voorstellingen van Rembrandt, Michelangelo en vele andere schilders worden op een verrassende wijze geprojecteerd in de hal van de Oude UB. Hier is van 15 februari tot 16 april de expositie ‘Beelden in Meervoud’ te zien. Kunstenaar Rudi Struik redde de dia's van de Leidse kunsthistoricus Henri van de…

Leidse archeologen maakten zwaarden uit de Europese bronstijd na en zetten gevechten in scene om te achterhalen hoe prehistorische gevechten eraan toe gingen. Publicatie in het Journal of Archaeological Science, op 25 maart.

Op veel manieren is er een link te leggen tussen Rembrandt en de Universiteit Leiden.

Op 24 mei 2017 ontving het Hazelhoff Centre for Financial Law Shen Wei, decaan en hoogleraar aan Shandong University School of Law in China, voor de veertiende Hazelhoff Guest Lecture.