Leeggehaalde graven zijn niet altijd ten prooi gevallen aan rovers, denken archeologen. Het kan ook een ritueel zijn geweest. Onderzoek van onder meer Dr. Martine van Haperen staat centraal in een artikel in de NRC.

Het Expertisecentrum mvt heeft een review samengesteld van de wetenschappelijke literatuur over de effecten van vroeg vreemde talen onderwijs (vvto) op de leerprestaties in de vreemde taal en in de moedertaal.

Jonge kinderen in Nederland hebben al vooroordelen op basis van etniciteit. Die conclusie trekt Ymke de Bruijn (27) in haar proefschrift ‘Child Interethnic Prejudice in the Netherlands: Social Learning from Parents and Picture Books’. De promovenda onderzocht aan welke handelwijzen en ideologieën kinderen…

In de Smaakstudio in het Wereldmuseum in Rotterdam bereidt archeologe Joanita Vroom gerechten uit middeleeuwse kookboeken. Wat vinden wij in deze tijd van de smaken van toen? NRC Handelsblad liep mee met Vroom.

Maatwerk bij preventie loont, tonen Leidse pedagogen aan. Een nieuwe, op fundamenteel onderzoek gebaseerde aanpak van kinderen die dreigen te ontsporen levert spectaculaire resultaten op.

Dr. Erik Kwakkel staat met het ene been in de wereld van middeleeuwse boekproductie en met het andere stevig in de moderne sociale media. Hij is co-auteur van Author, Reader, Book, een werk over middeleeuws schrijverschap, en hij twittert dagelijks over het onderwerp.

Vrijdag 25 september verschijnt ‘De boeken van Velthem’. Een portret van een veertiende-eeuwse Brabantse priester die zijn Latijn-onkundige tijdgenoten geschiedenis wilde bijbrengen. De artikelenbundel is het resultaat van het Leidse Vidi-project ‘Men of Letters’ van Geert Warnar.

In de Leidse universiteitsbibliotheek is een kladbriefje gevonden waarop een student uit de dertiende eeuw aantekeningen maakte tijdens een hoorcollege. Het kladbriefje betreft een reepje van 100 mm breed en 50 mm hoog. Dat studenten dit soort snippers bij hun studie gebruikten was bekend uit middeleeuwse…

Leids boekwetenschapper Erik Kwakkel ontwikkelde een methode waarmee middeleeuwse handschriften scherper gedateerd kunnen worden. Dat levert een minder wazige geschiedenis op. Binnenkort introduceert hij zijn nieuwe aanpak in Oxford.

Een herder, maar ook een comparativist en historicus met zeer brede interesses. Zo omschrijft professor Philippe Buc zichzelf. Sinds 1 augustus 2021 bekleedt hij de stoel van hoogleraar Middeleeuwse Geschiedenis aan de universiteit. In een kennismakingsgesprek stelt Buc zichzelf, zijn onderzoek en zijn…

In de Leidse Universiteitsbibliotheek is een bijzondere boekenlegger uit de Middeleeuwen opgedoken. Het ronde schijfje werd door boekhistoricus Erik Kwakkel gevonden in een kaartenbak van de Bibliotheca Neerlandica Manuscripta (BNM), dat zo’n twintigduizend beschrijvingen bevat van overgeleverde middeleeuwse…

Middeleeuwse stedelingen waren waarschijnlijk niet slechter af dan dorpsbewoners uit die tijd. Wel liepen beide groepen heel verschillende gezondheidsrisico’s. Dat vermoedt Rachel Schats na onderzoek op botmateriaal. Promotie op 3 november.

De Middeleeuwen: een gewelddadige tijd, waarin de wereld plat was, iedereen stonk en jong stierf, toch? Er bestaan veel misverstanden over de Middeleeuwen; een nieuwe podcast van de Universiteit Leiden scheidt feiten van fictie.

Bij onderzoek naar de graftombe van Bisschop Gwijde van Avesnes in de Domkerk in Utrecht, deed kunsthistorica Sanne Frequin twee bijzondere ontdekkingen. Naar aanleiding hiervan geeft zij bij een college van de Universiteit van Nederland antwoord op de vraag: 'Waarom moet je nooit zomaar langs een Middeleeuwse…

De beroemde schrijver Tolkien was naast auteur van een klassieker als The Hobbit ook hoogleraar Engelste taal- en letterkunde in Oxford. Hoe verwerkte hij zijn onderzoek in zijn fictie? Daarover gaat een internationaal congres op 18 juni in Leiden.

Vrouwen droegen in de vroege middeleeuwen vaak kleding van betere kwaliteit dan mannen. Dat is een van de conclusies van Leids archeologe Chrystel Brandenburgh, die Nederlandse textielresten uit de periode van 400 tot 1000 na Christus onderzocht. Promotie op 10 mei.

De beroemde schrijver Tolkien was naast auteur van een klassieker als The Hobbit ook hoogleraar Engelste taal- en letterkunde in Oxford. Hoe verwerkte hij zijn onderzoek in zijn fictie? Daarover gaat een internationaal congres op 18 juni in Leiden.

Erik Kwakkel heeft als Scaligerhoogleraar de complete Bijzondere Collecties van de Leidse Universiteitsbibliotheek onder zijn wetenschappelijke hoede. In zijn oratie op 15 mei richt de boekwetenschapper zich vooral op het smaldeel waar zijn grote liefde naar uitgaat: het middeleeuwse boek. Daar is meer…

Alumnus Peter Burger is - samen met zijn collega Alexander Pleijter - in Nederland de verpersoonlijking van het factchecken. ‘Het is een rechte lijn vanuit mijn studie.’

Hoe uitten mensen in het vroeg-islamitische Egypte hun vreugde en verdriet? Hoe reageerden ze als het leven tegen zat? Wat interesseerde en stoorde hen? Khaled Mohamed Younes las het in gepubliceerde en originele papyri. Promotie op 27 augustus.

Lezing

De opkomst, verbreiding en neergang van de beerput in stedelijke context

Lezing, Studium Generale

Politiek wordt steeds persoonlijker en steeds minder partijgebonden. Ook spelen media een steeds grotere rol. Vooral in aanloop naar de verkiezingen van 2017 spelen individuele politici zich nu al graag in de kijker. Dit concluderen Wim Voermans en Geerten Waling van de Universiteit Leiden in hun onderzoek…

De Nederlandse democratie staat er goed voor volgens een onderzoek van denktank IDEA (Institute for Democracy and Electoral Assistence). Alleen op het gebied van directe democratie scoort Nederland slecht. Oost-Europese landen doen het wat dat betreft een stuk beter.

NWO heeft een Onderzoekstalentbeurs toegekend aan de Leidse psycholoog Jeffrey Durieux. Hij doet onderzoek naar mogelijkheden om dementie in een vroeg stadium op te sporen door verschillen in netwerken in onze hersenen te identificeren.

Hoogleraar Bernard Steunenberg, verbonden aan het Instituut Bestuurskunde, volgt het dossier rond vliegveld Lelystad. Hij werd hier over geïnterviewd door Omroep Flevoland. Volgens hem zijn burgers te laat betrokken bij de ontwikkeling van Lelystad Airport.

130 jaar geleden werd J.R.R. Tolkien geboren, bij het grote publiek vooral bekend als schrijver van

Verlegen, teruggetrokken gedrag van peuters en kleuters verdient meer aandacht. Preventief ingrijpen kan hen niet alleen een fijnere jeugd geven, maar ook angstproblemen later in het leven voorkomen. Het ouderprogramma 'Cool Little Kids' biedt aanknopingspunten. Projectleider Leonie Vreeke geeft samen…

In de Bibliotheca Thysiana, een zeventiende-eeuwse bibliotheek aan het Leidse Rapenburg, is in een boekband een deel van een Duits ambtelijk archief uit de Late Middeleeuwen aangetroffen. Het betreft niet minder dan 132 handgeschreven papieren bladen en notitievelletjes afkomstig van een ongeïdentificeerd…

Lezing, Leids Historisch Dispuut Merlijn

Als kinderen gevraagd wordt een bèta-wetenschapper te tekenen, komt daar een kale man uit van middelbare leeftijd in een witte jas. Hoe komt dat? Onder andere doordat kinderen dit beeld al op de basisschool meekrijgen, ontdekte een groep Leidse wetenschapscommunicatie-onderzoekers. Publicatie in PLOS…

Wanneer en hoe begonnen de eerste mensen vuur te maken? Bewapend met stenen, veenpluis en zwammen probeert archeoloog Andy Sorensen die vraag te beantwoorden. In de februari editie van National Geographic Magazine staat hij en zijn onderzoek centraal in de katern De Ontdekking.

Hieronder wordt per deelnemende universiteit een kort overzicht van lopende programma's en projecten gegeven.

Geschiedenis op hoofdlijnen vanuit de actuele geschiedschrijving

Deze geheel herziene editie van Eeuwen des Onderscheids probeert de essentie van de grote middeleeuwse transformatieprocessen te vangen en begrijpelijk te maken.

In de landelijke Onderzoekschool Mediëvistiek werken onderzoekers op het gebied van de Middeleeuwen van zes Nederlandse universiteiten samen.

Beleef en ervaar de materiële aspecten van middeleeuwse manuscripten, geannoteerde boeken, prenten, tekeningen en fotoalbums tijdens een van de vele activiteiten.

Verwonder u over onze zeldzame verzamelingen van wetenschappelijk materiaal.

Korrie Korevaart, oud-directeur en oud-docent Nederlandse taal en cultuur bij de Universiteit Leiden, is in de lintjesregen van 26 april benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Korevaart, gepensioneerd maar nog gastmedewerker, kreeg de onderscheiding voor haar werk bij de Faculteit Geesteswetenschappen…

Bij opgravingen van de vroeg-middeleeuwse plaats Dorestad werden zo'n 400 kralen gevonden. Voor het eerst wordt er nu materiaaltechnisch onderzoek gedaan naar deze vondsten. Promovenda Mette Langbroek schreef een artikel over haar onderzoek naar deze karolingische kralen van Dorestad in het tijdschrift…

Hier vind je een overzicht van online beschikbaar onderzoeksmateriaal.

Naar aanleiding van zijn artikel ‘In Defense of Mali’s Gold’ werd Jan Jansen geïnterviewd voor het AFRICA4 blog van het Franse dagblad Libération. Zijn bevindingen over de politieke en militaire geschiedenis van de bovenloop van de rivier de Niger, in het huidige zuidwest Mali/noordoost Guinée, zijn…

Moleculair onderzoek op middeleeuwse skeletten uit een klooster in Engeland wijst uit dat deze mensen leden aan een ongebruikelijke, antieke variant van de botziekte van Paget. Osteoarcheoloog Carla Burrell, verbonden aan de Leidse Faculteit der Archeologie, is één van de onderzoekers binnen dit pro…

De Universiteit Leiden kreeg in 2011 de skeletten van een begraafplaats in Middenbeemster in het beheer. Maar wat moet je met al die botten en schedels? Nou, meer dan je denkt. Sinds de opgraving regent het interessante wetenschappelijke ontdekkingen op de Faculteit der Archeologie. ‘Deze collectie…