De Duitse bezetter beval in 1940 het ontslag van alle Joodse medewerkers van de universiteit. Dit leidde tot protestredes door collega-academici.

Als Nederlanders schamen we ons voor het aantal Joden die er tijdens de Tweede Wereldoorlog uit Nederland zijn gedeporteerd en vragen we ons misschien af of we toendertijd gewoon onverschillig stonden toe te kijken. Historicus Bart van der Boom praat hierover bij de Universiteit van Nederland Podcast…

Nieuw boek over de Nederlandse koopvaardij in de Tweede Wereldoorlog onder redactie van Anita van Dissel, Martin Elands, Hylke Faber en Pieter Stolk.

Op het symposium Herdenkingscultuur en de Leidse universiteit vertellen onderzoekers wat er tijdens de oorlog gebeurde met studenten, alumni, hoogleraren en andere medewerkers. En hoe de slachtoffers na de oorlog herdacht worden. Het symposium vindt plaats op 4 mei van 17:00u - 19:00u in het Academiegebouw.…

Historica Carol Gluck spreekt op 26 november over collectieve herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog, met name in Azië. Haar oratie is op de jaarlijkse gedenkdag van de protestrede die Rudolph Cleveringa in 1940 hield tegen het ontslag van Joodse collega-professoren.

De erfgenamen van de Joodse kunsthandelaar Max Stern willen graag een schilderij terug dat nu in Duits privébezit is. Volgens de erven maakt het werk deel uit van de collectie van Stern.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er ook heel veel Indonesiërs actief in het verzet. Een van hen was Irawan Soejono, die studeerde aan de Universiteit Leiden. Op 13 januari 1945 werd hij bij een razzia doodgeschoten op de Boommarkt. 75 jaar later, op 24 januari, werd hij op precies die plek met een…

Historica Carol Gluck spreekt op 26 november over collectieve herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog, met name in Azië. Haar oratie is op de jaarlijkse gedenkdag van de protestrede die Rudolph Cleveringa in 1940 hield tegen het ontslag van Joodse collega-professoren.

Rechtendecaan Rudolph Cleveringa wordt dankzij zijn protestrede tegen het ontslag van zijn Joodse collega hét symbool van het Leids verzet tegen de nazi’s. Maar ook andere moedige hoogleraren mogen niet vergeten worden: wat deden Ben Telders, Ton Barge en Lambertus van Holk?

Op Nationaal Ereveld Loenen liggen onder de vierduizend oorlogsslachtoffers ook Leidse studenten die zich verzetten tegen de nazi's. De Oorlogsgravenstichting zoekt vrijwilligers om de overledenen op een bijzondere manier te eren.

Lezing, Studium Generale

Leids onderzoeker Ethan Mark heeft een missie, zo vertelt hij in alumnimagazine Leidraad. Hij wil dat we onze eurocentrische bril afzetten als we de Tweede Wereldoorlog bestuderen. Lang hebben we onszelf centraal gesteld. Na 75 jaar wordt het tijd om naar de verhalen van de rest van de wereld te lui…

De dodenherdenking op 4 mei zal dit jaar anders zijn, maar niet minder indrukwekkend. Japanoloog Ethan Mark geeft een online lezing over onderbelichte oorlogsgeschiedenissen. Via Open Joodse Huizen zijn er aangrijpende onlineverhalen te beluisteren over Joodse alumni. En vanaf het Academiegebouw zullen…

‘Het Leidse horzelnest moet uitgebrand worden,’ zei de NSB-er Robert van Genechten in november 1942, doelend op de Universiteit Leiden. Vanwaar deze haat jegens Leiden? Universiteitshistoricus Willem Otterspeer schreef een boek over onze universiteit in oorlogstijd, gebaseerd op bijzonder, persoonlijk…

Herta Mohr was een veelbelovende Egyptoloog die omkwam in Bergen-Belsen. Jurist Amandus Wolfsbergen stierf in Auschwitz, niet wetende dat zijn werk decennialang gezaghebbend zou zijn. Dankzij onderzoek van promovendus Adriënne Baars is de universitaire lijst van ‘Leidse’ oorlogsslachtoffers nu aangevuld…

De in Leiden afgestudeerde jurist Corinne Dettmeijer-Vermeulen was lange tijd de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen. Kom op 26 november luisteren naar haar Cleveringa-oratie.

Haar boek ‘Veel valse hoop’ over de Jodenvervolging in Nederland werd direct omarmd als een standaardwerk. De Duitse historicus Katja Happe hield op 26 november de Cleveringa-oratie. Ze is gefascineerd door de vraag: wanneer sta je op?

Een groep vertrouwelingen waaronder een oud-student van Meijers voorkwam zijn deportatie naar een vernietigingskamp. Cleveringahoogleraar Marjan Schwegman openbaarde in haar oratie op 27 november de vervolgingsgeschiedenis van de Joodse hoogleraar Eduard Meijers.

Door elke afzonderlijke beslissing, hoe klein die ook is, maken mensen geschiedenis. Dat zei historicus Katja Happe toen zij op 26 november de Cleveringa-oratie uitsprak. Ze vertelde erover aan de hand van individuele reacties op de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De Duitse historicus Katja Happe is de nieuwe Cleveringahoogleraar van de Universiteit Leiden. Ze houdt op 26 november 2019 de Cleveringa-oratie. Happe doet onderzoek naar de Jodenvervolging in Nederland en schreef daarover het alom geprezen boek ‘Veel valse hoop’.

Na een lange sluiting in de Tweede Wereldoorlog konden studenten in september 1945 eindelijk weer studeren. Dat werd vier dagen gevierd. Met het cortège, herdenkingsdiensten en een feest in de Hortus. Ook koningin Wilhelmina was erbij. Bekijk de bijzondere foto’s van deze memorabele dagen.

De Surinamer Paul Christiaan Flu was een briljante tropenarts die in 1938 rector magnificus werd van de Universiteit Leiden. De oorlogsjaren maakten echter abrupt een einde aan zijn bliksemcarrière: zijn zoon werd vermoord en zelf zat hij gevangen in een concentratiekamp. Een trieste familiekroniek.

Ieder jaar herdenkt de Universiteit Leiden op 26 november de protestrede van professor Cleveringa tegen de nazi’s. In de Tweede Wereldoorlog kwamen tenminste 663 studenten, medewerkers en alumni van de universiteit om. Over deze slachtoffers was weinig bekend. Promovendus Adriënne Baars achterhaalde…

Jacques Waisvisz (98) is een van onze oudste, nog levende, alumni. Als Joodse student moest hij in de Tweede Wereldoorlog zijn studie voortijdig staken. Hoe blikt hij daar op terug en hoe verliep zijn leven daarna? ‘Men geloofde eerst niet dat de situatie hier ook zo ernstig zou worden.’

Een nieuwe gedenksteen op de gevel van een studentenhuis in de Hugo de Grootstraat herinnert aan de tientallen Indonesische studenten die voor de Tweede Wereldoorlog in Leiden studeerden. Een deel daarvan werd actief in het verzet en sommigen moesten dat met de dood bekopen.

Congres/symposium

Oratie

Lezing, Studium Generale

Lezing, Studium Generale

Lezing, Studium Generale

Centraal in dit boek van Patrick Dassen staat de vraag naar de plaats van de Eerste Wereldoorlog in de Duitse geschiedenis.

Osteoarcheologen helpen forensische wetenschappers bij het oplossen van misdaden en onderzoeken ook botmateriaal uit de Tweede Wereldoorlog om slachtoffers te identificeren.

De Tweede Wereldoorlog kostte ten minste 663 studenten, medewerkers en alumni van de Universiteit Leiden het leven. Ze werden gedood bij razzia's, gedeporteerd naar concentratiekampen of sloegen uit wanhoop de hand aan zichzelf.

In hoeverre biedt de eeuwigheidsclausule in de Duitse Grondwet een voldoende legitimatie voor democratische soevereiniteit?

75 jaar na Hiroshima en Nagasaki In samenwerking met Japanmuseum SieboldHuis, naar aanleiding van de tentoonstelling aldaar.

In Sofia Express gaat Jan Paul Hinrichs op zoek naar de literaire geheimen van de Bulgaarse hoofdstad Sofia, een stad waarin detectives, spionage en andere intriges nooit ver weg zijn.

Ru Paré staat voor het vergeten vrouwelijk verzet in de Tweede Wereldoorlog. Ze was een gevierd kunstenares, die tijdens de Duitse bezetting haar schilderkist gebruikte om de levens van 52 joodse kinderen te redden.

Van alle vormen van etnisch en raciaal vooroordeel heeft het antisemitisme verreweg de langste geschiedenis. In zijn nieuwe boek analyseert Chris Quispel het anti-semitisme over vijfentwintig eeuwen.

Boek over populair orangisme onder redactie van Henk te Velde en Donald Haks, voortgekomen uit de hoorcollegereeks over 'Orangisme' in het collegejaar 2012/2013.

Grensverleggend geschiedenis leren.

Een agenda voor hervorming en vernieuwing

Bij het Beleg van Leiden, in 1574, stierf een derde van de bevolking. Nog jaarlijks herdenkt de stad het einde van deze belegering met hutspot, haring en wittebrood. En Leiden staat niet alleen: steden zijn al duizenden jaren het toneel van strijd.

De Universiteit Leiden heeft een lange samenwerkingstraditie met Indonesië. Voor Leidse wetenschappers uit diverse disciplines zijn de biologische, ecologische, taalkundige en religieuze diversiteit, het rechtssysteem, de ontluikende politieke rol, de geschiedenis en de bevolking van het land belangrijke…

Prof. dr. Wim Willems van het Centre for Modern Urban Studies (MUS) doet samen met Anne van Mourik onderzoek naar het leven van Ru Paré, de vrouw die tijdens de Tweede Wereldoorlog 52 Joodse kinderen redde.