Wat is donkere materie? Hoe ontstaan superzware zwarte gaten? ‘Oer’-zwarte gaten bevatten wellicht het antwoord op deze langlopende vragen. Leidse en Chinese kosmologen hebben nu een nieuwe manier gevonden waarop deze hypothetische hemellichamen kunnen ontstaan vlak na de oerknal. Publicatie in Physical…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van prof.dr. Jelle Kaastra heeft een vreemd fenomeen ontdekt bij het superzware zwarte gat in het centrum van een veel bestudeerd sterrenstelsel.

Wetenschappers vragen jouw hulp om de oorsprong te vinden van honderdduizenden sterrenstelsels die zijn ontdekt door de grootste radiotelescoop ooit gebouw: LOFAR. Waar komen deze mysterieuze objecten van duizenden lichtjaren groot vandaan? Een nieuw ‘citizen science' project genaamd LOFAR Radio Galaxy…

Dagelijkse flitsen bij het superzware zwarte gat in de Melkweg worden veroorzaakt doordat het zwarte gat planetoïden opslokt. Dat hebben prof. Simon Portegies Zwart en zijn promovendus Adrian Hamers aangetoond. Hiervoor hebben zij de baanevolutie van de planetoïden nabij het zwarte gat nauwkeurig berekend.…

Astronomen, onder wie de Leidse Remo Tilanus, hebben met behulp van de Event Horizon Telescope voor het eerst magnetische velden waargenomen net buiten de waarnemingshorizon van het superzware zwarte gat in het centrum van onze Melkweg. Publicatie in Science.

Een internationaal team astronomen is getuige geweest van een nog nooit eerder waargenomen kosmisch weersverschijnsel.

Als sterrenstelsels botsen, botsen de zwarte gaten in hun centrum dan ook om samen een supergroot zwart gat te vormen? Dat veronderstelt men wel, maar zo eenvoudig is dat niet, stelt Simon Portegies Zwart. De informaticus en sterrenkundige gaat het onderzoeken met een Vici-beurs.

De Leidse astronoom Huib Jan van Langevelde is benoemd tot directeur van het Event Horizon Telescope (EHT)- consortium. De EHT is een project waarbinnen zo’n 350 wetenschappers uit 18 landen samenwerken. De EHT bundelt de grote ALMA-telescoop in Chili met andere (sub)millimetertelescopen en publiceerde…

De Leidse sterrenkundige Tim de Zeeuw had als directeur-generaal van ESO tien jaar lang ‘de beste sterrenkundebaan ter wereld’. Terug bij de Leidse Sterrewacht richt hij zich op de eerste 3D-kaart van de Melkweg.

Sterren springen op en neer terwijl ze rond zwarte gaten draaien. Dat voorspelt een theoretisch model ontwikkeld door Leids natuurkundige Satish Kumar Saravanan, op basis van Einsteins relativiteitstheorie. Op 7 juli verdedigt hij zijn proefschrift.

‘De Oscars van de natuurwetenschappen’, worden ze ook wel genoemd: de Breakthrough Prizes in Life Sciences, Fundamental Physics and Mathematics. Het Event Horizon Telescope team dat de eerste foto ooit maakte van een zwart gat, wist de prijs dit jaar te winnen. Bij dit team waren ook vier Leidse astronomen…

Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd een foto te maken van een superzwaar zwart gat en zijn schaduw. Ze maakten de opname met de Event Horizon Telescope (EHT), een wereldwijd netwerk van acht radiotelescopen, die samen een virtuele telescoop ter grootte van de aarde vormen. Het nieuws…

Een internationaal team onder leiding van de Leidse sterrenkundige Paul van der Werf heeft ontdekt dat zich rond een zwart gat in het jonge heelal een ondoorzichtige schijf van gas en stof bevindt waarin in hoog tempo jonge sterren ontstaan. Het team deed de onverwachte ontdekking bij een succesvolle…

Wat vinden kinderen eigenlijk van Zwarte Piet? Leggen zij verbanden tussen Zwarte Piet en mensen met een donkere huidskleur? Of zien ze Zwarte Piet meer als een fantasiefiguur? Pedagogische Wetenschappen zoekt gezinnen met een kind van 5, 6 of 7 jaar oud. Doe mee!

Vrijwel iedereen heeft een mening over Zwarte Piet, maar wat vinden kinderen er zelf eigenlijk van? Om deze vraag te kunnen beantwoorden voert het Centrum voor Gezinsstudies van de Universiteit Leiden het onderzoek ‘Zwarte Piet door de ogen van kinderen’ uit.

Deze week publiceerde een internationaal team van sterrenkundigen de ontdekking van 300.000 nieuwe sterrenstelsels, geleid door hoogleraar Huub Rottgering. Samen met Vincent Icke legde hij bij De Wereld Draait Door uit wat we precies met deze grote ontdekking kunnen.

Met behulp van software die de hersenen nabootst, heeft ESA’s Gaia satelliet zes sterren gespot die met hoge snelheid vanuit het centrum van ons sterrenstelsel naar de rand vliegen. Dit kan essentiële informatie geven over de meest obscure gebieden in ons Melkwegstelsel.

Zijn om elkaar heen draaiende zwarte gaten langzaam naar elkaar toegedreven? Of zijn ze bij elkaar in de buurt ontstaan? Leids astronoom Simon Portegies Zwart berekende samen met twee Amsterdamse collega's dat het tweede scenario behoorlijk waarschijnlijk is.

Hoe betrek je alle basisschoolleerlingen bij een onderwerp als sterrenkunde? Onderzoekers van de Universiteit Leiden werken mee aan de ontwikkeling van een inclusieve lessenserie over zwarte gaten. In het najaar van 2019 probeerden twee basisscholen in ‘krachtwijken’ het lesmateriaal uit. Het resultaat:…

Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.

Een team van Europese astronomen heeft met behulp van ESO’s Very Large Telescope en tal van andere telescopen de tot nu toe verste quasar ontdekt en onderzocht. Dit heldere baken, dat van energie wordt voorzien door een zwart gat dat twee miljard keer zo zwaar is als de zon, is verreweg het helderste…

Natuurkundigen begrijpen nog weinig van quantummaterie, dat bijvoorbeeld ten grondslag ligt aan toekomstige quantumcomputers. Theoretici hebben nu ontdekt dat zwarte gaten met ‘dreadlocks’ op eenzelfde manier zijn opgebouwd, wat het rekenwerk aan quantummaterie vergemakkelijkt. Publicatie in Physical…

Op vrijdag 29 januari vertelde Simon Portegies Zwart tijdens zijn oratie over de relevantie van de computationale astrofysica en de rol die computers mogelijk kunnen spelen in het verbeteren van ons begrip van het universum.

Op 21 juni was weer de traditionele Sterrewacht barbecue waarbij ook de leden van de Vereniging van Oud-Sterrewachters (VO-S) welkom zijn. 's Middags was er voor hen ook een speciaal middagprogramma. Hierbij waren een 15-tal leden aanwezig.

Verschenen in 2002: Hardnekkig wantrouwen. De relatie tussen blank en zwart in de VS door Chris Quispel

Sterrenstelsels groeien omdat hun zwaartekracht vers gas van buiten aantrekt. Om dat proces te kunnen begrijpen kroop sterrenkundige Freeke van de Voort achter de computer en simuleerde het. Ze ontdekte dat zwarte gaten het opslokken van vers gas sterk vermindert. Promotie op 28 maart.

Ben jij of ken jij een gezin in de Randstad met een kind van 5, 6 of 7 jaar met een donkere huidskleur en wil je meehelpen met het onderzoek 'Zwarte Piet door de ogen van kinderen'?

In het blad KIJK gaat Simon Portegies Zwart in op het vermoeden dat sterren in twee- of drielingen geboren worden. Dat suggereert een nieuwe analyse van een onderzoeksduo van Harvard en de University of California, Berkeley.

Hoe zien kinderen Zwarte Piet? Die vraag probeert het Centrum voor Gezinsstudies van de Universiteit Leiden te beantwoorden. Het Centrum zoekt nog kinderen die mee willen werken aan het onderzoek.

De Europese Unie heeft zeventien landen op een zwarte lijst van belastingparadijzen die multinationals en superrijken helpen de fiscus te ontwijken. Naast de zwarte lijst is er ook een grijze lijst met 47 landen die beterschap hebben beloofd in de komende twee jaar.

De federale overheden negeerden de rechten van de zwarte bevolking na afloop van de Amerikaanse Burgeroorlog. Historicus Mark Leon de Vries ontdekte dat ook de landelijke overheid vrijwel geen helpende hand toestak. Promotie op 23 april.

Gerard Unger (hoogleraar typografie en grafische vormgeving) krijgt op 21 oktober de BNO Piet Zwart Prijs - Lifetime Achievement Award. Dit is een oeuvreprijs die de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers (BNO) toekent aan een ontwerper die excelleert op een of meer van de vakgebieden waarop fotograaf,…

Iets oudere kinderen leggen wel vaker het verband tussen Zwarte Piet en een zwarte persoon. Beide groepen hebben een positief beeld van Zwarte Piet. Dat blijkt uit onderzoek van Judi Mesman, hoogleraar Diversiteit in opvoeding en ontwikkeling.

De veroordeelde man plaatste een racistische reactie onder een selfie van anti-Zwarte Piet betogers op Facebook. Volgens Rodrigues (hoogleraar Immigratierecht) reageert het OM 'adequaat' op deze ontwikkelingen.

De discussie rond Zwarte Piet roept een hoop emoties op. Waarom is dat? Hoogleraar sociale en emotionele ontwikkeling Carolien Rieffe praat erover in het televisieprogramma Arena. Uitzending terugkijken?

Een uiterst verfijnde dronecamera die de wijnoogst inspecteert of nieuwe microtechnologie die pijnlijke biopsies overbodig kan maken. Enthousiaste startups presenteerden op 30 juni hun veelbelovende plannen in ondernemerscentrum HUBspot.

We begrijpen niet hoe sommige materialen supergeleidend worden bij relatief hoge temperaturen. Leids natuurkundigen hebben nu een verrassende connectie gevonden met zwarte gaten. Het stelt ons in staat om onze kennis over zwarte gaten te gebruiken bij het oplossen van het mysterie van hoge-temperatuur…

Supercomputers helpen Simon Portegies Zwart het heelal beter te begrijpen.

Hans Hilgenkamp, hoogleraar Experimentele natuurkunde, legt zondag 22 juli op het Achterhoekse festival Zwarte Cross in Lichtenvoorde uit wat supergeleiding is. In elk geval ook super cool.

Valetudo, zo hebben de astronomen het nieuw ontdekte Jupitermaantje genoemd. Het is een weerbarstig exemplaar dat dwars tegen haar soortgenoten in beweegt. In de Volkskrant reageert Leidse astronoom Simon Portegies Zwart op de bijzondere ontdekking.

Vier Leidse hoogleraren mogen bijna een miljoen besteden aan onderzoek. Het gaat om de duo’s Peter Pels (antropologie) en Chris Goto-Jones (Japans), en Patricia Spyer (antropologie) en Robert Ross (geschiedenis). Beide koppels krijgen € 450.000 uit het Cultural Dynamics Programme van NWO.

Heeft ons zonnestelsel nog een negende planeet? Twee Amerikaanse astronomen betogen van wel, zo laten ze zien met hun computersimulaties. Leids hoogleraar Simon Portegies Zwart praat in NRC over de betrouwbaarheid van zulke simulaties. ‘Alle fouten of aannames die in je algoritme besloten zitten, krijg…