Een uraniumkristal geeft al 35 jaar zijn geheim niet prijs: wat veroorzaakt de dramatische fase-overgang bij 17,5 Kelvin? Dankzij gebruik van kunstmatige intelligentie valt nu de helft van de mogelijke verklaringen af, maar de definitieve oplossing lijkt nog altijd ver weg. 'Het is echt heel frustrerend',…

Het Leiden Academic Center for Drug Research (LACDR) van de Universiteit Leiden gaat samenwerken met het bedrijf Treeway B.V.. Met wiskundige modellen over het ziekteverloop willen zij klinische tests van nieuwe medicijnen bespoedigen.

Drie consortia op het gebied van cybersecurity waarin de Universiteit Leiden meedoet, hebben van NWO meer dan een miljoen subsidie gekregen. Van twee is de universiteit penvoerder.

Een team Leidse promovendi dingt naar de hoofdprijs van de Pharmacometrics Skills Competition. In een gesimuleerd medicijnontwikkelingstraject passen zij hun wiskundig farmacologische vaardigheden toe om klinische problemen op te lossen. Op 24 maart vinden de finale en prijsuitreiking van de competitie…

Onderzoekers van het Laboratorium voor Astrofysica van de Sterrewacht Leiden zijn erin geslaagd om water te maken onder omstandigheden zoals die in de ruimte heersen.

Trillende koolstofmonoxide moleculen die zich binden aan het oppervlakte van een zoutkristal, stoppen binnen enkele milliseconden met bewegen. Wetenschappers hebben nu ontdekt dat dit voornamelijk komt door de emissie van elektromagnetische golven. De rol van de chemische binding met het oppervlakte…

In de tweede week van mei zijn vier studenten van het Leiden Leadership Programme afgevaardigd naar het G20 Youth forum in Garmisch-Partenkirchen, Duitsland.

Om rechtenstudenten nog beter voor te bereiden op het houden van een pleidooi in de rechtszaal is het belangrijk dat zij tijdens hun opleiding in een zo echt mogelijke setting kunnen oefenen. Daarom is de Faculteit der Rechtsgeleerdheid gestart met de crowdfundingsactie ‘Een rechtszaal voor Moot Court!’.…

Op 11 november organiseerde de bacheloropleiding Molecular Science and Technology een corona-proof diploma-uitreiking met een bijzondere afstudeerder: de 18-jarige Ruard van Workum. Al van jongs af aan ontwikkelde Ruard een passie voor scheikunde. Hij begon op 15-jarige leeftijd met de opleiding Molecular…

Samineh Bagheri is de eerste PhD-kandidaat die haar proefschrift volledig op afstand verdedigt.

Robots hanteren soms vanzelf dezelfde strategie als mensen wanneer zij handelingen in een bepaalde volgorde moeten uitvoeren. Dat laat Roy de Kleijn zien in zijn dissertatie. Promotie op 23 november.

Zijn om elkaar heen draaiende zwarte gaten langzaam naar elkaar toegedreven? Of zijn ze bij elkaar in de buurt ontstaan? Leids astronoom Simon Portegies Zwart berekende samen met twee Amsterdamse collega's dat het tweede scenario behoorlijk waarschijnlijk is.

Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.

Kinderen die al op heel jonge leeftijd minder empathisch reageren dan leeftijdsgenoten, vertonen op latere leeftijd vaker bovenmatig agressief gedrag. Dat concludeert Malou Noten in haar proefschrift. Promotie op 25 november.

De manier waarop DNA zich opvouwt, bepaalt in grote mate welke genen uitgelezen worden. John van Noort en zijn groep hebben gekwantificeerd hoe gemakkelijk opgerolde stukjes DNA op elkaar stapelen. Dat kost minder energie dan eerder werd aangenomen. Publicatie in Biophysical Journal.

Astronomen uit Leiden en Groningen hebben ontdekt dat ijs in de ruimte veel poreuzer kan zijn dan tot nu toe werd gedacht. Dat heeft gevolgen voor de efficiëntie waarmee complexe moleculen kunnen ontstaan. Het onderzoeksresultaat is vandaag gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics.

De zoektocht naar betere katalysatoren voor chemische reacties wordt eenvoudiger door het werk van scheikundigen uit Leiden en Lyon. Federico Calle-Vallejo en collega's ontwikkelden een computermodel dat helpt voorspellen hoe de atomen van katalysatoren gerangschikt moeten worden voor het beste resultaat.…

Wanneer gaat het regenen als lucht oververzadigd is met vocht? Hoe verspreidt een infectie zich onder de bevolking? De problemen waar wiskundige prof.dr. Frank den Hollander aan werkt, zijn afkomstig uit de natuurkunde, de scheikunde en de biologie. Den Hollander heeft een Advanced ERC Grant in de wacht…

Voor het eerst is het gelukt de driedimensionale beweging van individuele sterren in een sterrenstelsel buiten de Melkweg te meten. Een Gronings-Leidse onderzoek geeft een inkijkje in de verdeling van de donkere materie die het stelsel domineert. Ze publiceren hun bevindingen op 27 november in Nature…

Het bestuur van de VO-S zal versterkt worden door Yuen Keong Ng. Yuen zal binnenkort de taken van de penningmeester ad-interim, Lambert Swaans, gaan overnemen. Veel VO-Sers zullen zich nu afvragen wie Yuen is, daarom heeft hij speciaal voor u een korte introductie geschreven!

De helft van de Nederlanders maakt zich zorgen over een te laag pensioen. Digitale tools, ondersteund door data science, kunnen helpen om goede keuzes te maken. Marike Knoef, hoogleraar Empirische Micro-Economie aan de Universiteit Leiden, legt in haar oratie op 5 oktober uit hoe dat kan.

Eiwitten organiseren zich rond onze lichaamscellen via een kracht die ze zelf veroorzaken. Ze deuken de cel in en rollen zo naar elkaar toe. Deze ontdekking geeft meer inzicht in processen als voedingsopname en hersensignalen, maar ook in malafide processen zoals Alzheimer. Publicatie in Nature’s Scientific…

Het coronavirus SARS-CoV-2 eist ook in Nederland uitzonderlijke maatregelen. Die zorgen soms voor bedenkelijk gedrag, zoals hamsteren en woekerprijzen voor mondkapjes. Maar ook dit op het eerste gezicht minder sociaal gedrag komt niet altijd voort uit slechte bedoelingen, nuanceert hoogleraar psychologie…

Weet jij al wat je gaat stemmen? Of ben je een echte zwevende kiezer? Wetenschapper Frans Jacobs onderzoekt hoe de steun voor opinies verandert als mensen met verschillende meningen elkaar ontmoeten. ‘Als we de verkiezingen wegens corona hadden uitgesteld, had dat de einduitslag enorm kunnen beïnvlo…

De vorming van sterrenstelsels Datum: maandag 17 september Tijdstip: 16.00 uur Locatie: Academiegebouw Bij oraties wordt het togaprotocol gehanteerd.

Een sterrenstelsel kan groeien door gas uit zijn directe omgeving naar binnen te trekken. Maar astronomen weten nog niet precies hoe dit gebeurt. Sterrenkundige Joop Schaye gaat met een Europese onderzoekssubsidie van 1,5 miljoen euro op zoek naar antwoorden.

De manier waarop traditioneel levende jagers-verzamelaars knollen roosteren, kan nieuw licht werpen op hoe prehistorisch mensen mogelijk dit voedsel bereidden. Archeologe Stephanie Schnorr onderzocht de bereidingscultuur van de Hadza uit Tanzania.

Met een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro gaat hoogleraar Mathematische Biologie Roeland Merks op zoek naar manieren om rommelige en lekke bloedvaten in tumoren aan te pakken. Hiervoor combineert hij op een unieke manier wiskundige simulaties met labexperimenten.

Op vrijdag 28 november wordt de eerste De Zeeuw-Van Dishoeck Afstudeerprijs voor Sterrenkunde uitgereikt. De prijs, gefinancierd vanuit het nieuwe De Zeeuw-Van Dishoeck Fonds, heeft als doel om jong talent in de astronomie te stimuleren. Job Feldbrugge, afgestudeerd in Groningen, ontvangt de prijs van…

Met een nieuw waarnemingsinstrument, MUSE, op de Very Large Telescope in Chili, onderzocht David Carton hoe verre sterrenstelsels gas opslokken en 'vervuilen'. Dit kan leiden tot dieper inzicht in de evolutie van sterrenstelsels.

Onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Vrije Universiteit Amsterdam hebben bepaald hoe erfelijke informatie is georganiseerd in archaea, eencellige organismen die onder extreme omstandigheden kunnen overleven. De resultaten van het onderzoek staan in Nature Communications (27 december 2012) en…

Een speciaal soort spiegel om röntgenstraling te weerkaatsen kun je voor veel meer gebruiken dan alleen voor ruimteonderzoek. Voor gerichte bestralingstherapie bij kanker bijvoorbeeld. Fysicus David Girou bracht naast een fulltime baan de mogelijkheden in kaart en promoveert daarop op 14 juni.

Wanneer een bacterie resistenter wordt voor het ene antibioticum, wordt het soms gevoeliger voor een ander. Om deze wisselwerking beter te begrijpen, brachten onderzoekers van het Instituut Biologie Leiden (IBL) en het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) onder leiding van Daniel Rozen en…

Ben jij een eerstejaars student, en wil jij meer naast je bachelorstudie doen? Het Honours College biedt kleinschalig onderwijs waarbij veel aandacht is voor persoonlijke ontwikkeling aan gemotiveerde bachelorstudenten. Zo kun je bijvoorbeeld je eigen onderzoek opzetten of werken aan maatschappelijke…

In het ontwerpen van onze opleidingen leggen we voortdurend de verbinding tussen theorie en praktijk, en garanderen we een actief en optimaal leerproces. Hierbij maken we gebruik van diverse interactieve werkvormen en casuïstiek.

Eindelijk weten we het zeker: ook in het midden van ons eigen sterrenstelsel zit een zwart gat. Astronomen onthulden vandaag de allereerste foto van Sagittarius A*, een superzwaar object in het centrum van de Melkweg. Deze foto kon alleen genomen worden door een wereldwijde samenwerking van telescop…

Het bezoekerscentrum van de Oude Sterrewacht heeft vanaf 4 december 2017 twee splinternieuwe installaties. Deze installaties maken deel uit van de permanente tentoonstelling en zijn een voorproefje van de plannen die de sterrenwacht heeft voor de toekomst.

Van simulaties van sterrenstelsels tot analyses van MRI-scans: wetenschappelijk onderzoek vraagt steeds meer rekenkracht. Daarom gaat de Universiteit Leiden een geheel nieuwe faciliteit voor high performance computing opzetten. Op 20 juni werd het officiële startsein gegeven.

Leidse natuurkundigen krijgen 1,5 miljoen euro voor het ontwikkelen van een hybride microscoop met nanometer-resolutie. 'Het idee is om de voordelen van elektronenmicroscopen te combineren met die van optische microscopen.'

De psychologen Fenna Poletiek en Erik de Kwaadsteniet krijgen van vakbond FNV een subsidie om te onderzoeken hoe mensen zich gaan gedragen ten opzichte van werk als ze een basisinkomen krijgen. Hoe gaan ze op zoek naar een antwoord?

Uit welke deeltjes is ons heelal opgebouwd? En hoe heeft het zich vanuit die deeltjes verder ontwikkeld? Die fundamentele vragen staan centraal binnen de NWA-route ‘Bouwstenen van materie en fundamenten van ruimte en tijd’. Ook Leidse onderzoekers werken hier aan mee, en hoogleraar Ionica Smeets is…

Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd een foto te maken van een superzwaar zwart gat en zijn schaduw. Ze maakten de opname met de Event Horizon Telescope (EHT), een wereldwijd netwerk van acht radiotelescopen, die samen een virtuele telescoop ter grootte van de aarde vormen. Het nieuws…

De Dick Stufkens Prijs 2011 is toegekend aan Dr. Sergio Ioppolo voor zijn proefschrift “Surface Formation Routes of Interstellar Molecules”. Hierin beschrijft hij de constructie en toepassing van een instrument waarin op laboratoriumschaal de interstellaire condities en de chemische reacties, die daaronder…

Mandrils houden bij hoeveel dagen er verstreken zijn, om zo als eerste bij het nieuwe voedsel te zijn. Dat toont een team van onderzoekers aan de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Leiden en dierentuin ARTIS. Het team ontdekte dat mandrils de cognitieve vaardigheden bezitten om tijdsintervallen…

Materialen die zijn opgebouwd uit losse korrels vertonen een bijzonder verschijnsel dat ‘jamming’ heet. Met onderzoek naar de aard ervan haalt een team van wetenschappers onder leiding van de Leidse natuurkundige prof. dr. Martin van Hecke de cover van het toonaangevende tijdschrift Physical Review…

Het coronavirus heeft de wereld in zijn greep. Het vinden van een medicijn is nog nooit zo belangrijk geweest. Helaas zijn de ontwikkeling van nieuwe medicijnen en de ontwikkeling van een vaccin complexe, langdurige en vooral kostbare processen. Computermodellen kunnen dit proces versnellen. Wetenschappers…

Als psycholoog én piloot is Bert Busscher geïnteresseerd in het fenomeen vliegangst. Busscher ontdekte dat aan de hartslag van mensen tijdens een therapeutische vlucht is af te lezen hoeveel last zij nog van hun vliegangst hebben. De hartslag na de vlucht voorspelt zelfs of de vliegangst op lange termijn…

Een team onder leiding van Erik Danen van het Leiden Academic Centre for Drug Research heeft een ENW-Groot-subsidie van 3 miljoen euro ontvangen om de eerste stappen van uitzaaiing te ontrafelen. Danen gaat samenwerken met biologen en theoretische en experimentele fysici van Nederlandse universiteiten.…