We moeten eerlijk zijn over onze roofkunst en herkomst.

Evelien Campfens schrijft artikel voor het Friesch Dagblad.

Moeten musea roofkunst teruggeven aan het land van herkomst? En hoe zit dat met werken die in particulier bezit zijn? In Trouw laat onderzoeker Evelien Campfens haar licht schijnen over deze kwestie.

Onderzoeker Evelien Campfens was te gast bij Radio Weetlust. Ze sprak onder meer waar haar interesse in roofkunst vandaan komt, maar ging ook in op de nieuwste Indiana Jones-film.

Hoort koloniale roofkunst in westerse musea, of moet het worden teruggegeven aan de herkomstgemeenschappen? Deze vraag stond centraal in de film Black Panther, maar helaas zien we dergelijke diefstallen ook terug in de werkelijkheid.

In de Tweede Wereldoorlog is veel kunst geroofd of op malafide wijze verhandeld. Wie is nu de rechtmatige eigenaar op deze werken? In de documentaire 'In de voetsporen van – Wie heeft er recht op Kandinsky?' helpt onderzoeker Evelien Campfens Philip Freriks om dichter bij een antwoord te komen.

Jurist Evelien Campfens pleit voor een betere juridische behandeling van roofkunst. 'Voor juristen is eigendom een nogal absoluut concept, er is één rechtmatige eigenaar en dat is het.' De promovendus is gelieerd aan het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Global Heritage and Development.

Nederlandse museumdirecteuren kondigden in maart 2019 nieuwe stappen aan met betrekking tot de teruggave van koloniale roofkunst. Wat heeft dit opgeleverd?

Bij Vroeg! Op Radio 1 vertelt Evelien Campfens, jurist en gespecialiseerd in Internationaal cultuur- en erfgoedrecht, meer over de teruggave van roofkunst. Hoe bepaal je wat roofkunst precies is en hoe kan Nederland het proces van teruggave verbeteren?

Het strafrecht is niet geschikt om koloniale roofkunst terug te vorderen. Dat stelt onderzoeker Evelien Campfens in een opiniestuk in Trouw.

Nederland is geen paria op het gebied van restitutie van roofkunst, maar loopt juist voorop. Alleen al omdat er een neutraal forum is waar partijen zich kunnen melden met moeilijke kwesties.

In Museum Volkenkunde staat een met mozaïeksteentjes beklede schedel die vrijwel zeker geroofd is. Wat moet hiermee gebeuren? Promovenda Liselore Tissen legt in Trouw uit hoe een 3D-replica kan helpen bij die beslissing.

Duitsland gaat als eerste Europese land koloniale roofkunst permanent teruggeven. Hierdoor wordt de druk op andere landen opgevoerd om dit voorbeeld te volgen. Hoogleraar Musea, Collecties en Samenleving Pieter ter Keurs gaat in de Volkskrant in op het effect van het Duitse voorbeeld.

Er zijn nauwelijks heldere regels voor de teruggave van gestolen kunst. Daardoor worden veel zaken niet in de rechtbank beslist, maar in de politieke arena. Evelien Campfens doet in haar promotieonderzoek voorstellen hoe dat anders kan. Promotie op 11 november.

De rechten van de Benin-bronzen zijn door de Nigeriaanse president Buhari overgedragen aan Benin-koning Oba Ewuare II. Hierdoor is de discussie opgelaaid over hoe de teruggave van roofkunst moet worden aangepakt. Onderzoeker Evelien Campfens praat hierover bij NRC.

Het was een roerig jaar voor de museumwereld. De musea moesten lange tijd dicht vanwege de lockdowns en de discussie over roofkunst laaide verder op. In zijn roman 'Roofkunst' waarschuwt RMO-conservator en onderzoeker Ruurd Halbertsma wat er kan gebeuren als het debat escaleert.

MCS bestaat uit vijf medewerkers, die allen sterke banden hebben met de ‘museums and collections’ opleiding bij de faculteit geesteswetenschappen en ‘heritage and museums’ bij de faculteit archeologie.

Lezing, Studium Generale

De erfgenamen van de Joodse kunsthandelaar Max Stern willen graag een schilderij terug dat nu in Duits privébezit is. Volgens de erven maakt het werk deel uit van de collectie van Stern.

Leiden en Den Haag hebben veel musea met grote aantallen bijzondere voorwerpen en archieven. Ook de Universiteit Leiden herbergt bijzondere collecties. Museums, Collections & Society bevordert onderzoek en onderwijs en stelt ethische vragen omtrent de herkomst van deze collecties.

Caribische kunst die in koloniale tijden naar Nederland is gehaald, moet als het aan Dialooggroep Bonaire ligt terugkeren naar de Caribische eilanden. Bij veel gemeenten ontbreekt het echter aan herkomstonderzoek en teruggavebeleid. Onderzoeker Evelien Campfens laat op Binnenlands Bestuur haar licht…

De strijd om teruggave van in en rond de oorlog geroofde kunst is tegenwoordig heviger dan ooit. Kleinkinderen en achterkleinkinderen doen er alles aan om het kunstbezig dat in de oorlog is verdwenen op te eisen.

Kunst en voorwerpen uit de koloniale tijd zijn niet per definitie roofkunst. Pieter ter Keurs, hoogleraar Musea, Collecties en Samenleving, pleit voor meer nuance in het debat over kunst en verzamelobjecten uit een beladen verleden. Oratie op 2 december.

Na een lang verblijf in Groot-Brittannië gaat een bronzen haan terug naar Nigeria. Het beeld maakt deel uit van de Benin Bronzes, een collectie van honderden bronzen maskers, hoofden en reliëfs uit het voormalige Koninkrijk Benin. Op NOS.nl licht Evelien Campfens toe wat deze teruggave betekent in het…

‘Nederland moet al het koloniaal erfgoed teruggeven aan de herkomstlanden, als redelijk zeker kan worden aangetoond dat die landen de stukken onvrijwillig zijn kwijtgeraakt.’ Dat advies gaf de Raad voor Cultuur op 7 oktober aan minister Van Engelshoven. Pieter ter Keurs, hoogleraar Musea, Collecties…

De Leidse hoogleraar Museums, Collections and Society Pieter ter Keurs doet onderzoek naar de herkomst van museale verzamelingen. Belangrijk bij teruggave van erfgoed. Maar hij is vooral geïnteresseerd in de vraag waarom mensen verzamelen.

Welk effect hebben trends in de kunstwereld op de collectievorming van musea? Op die vraag probeert universitair docent Martin Berger antwoord te geven in zijn onderzoek binnen het project Museums, Collections and Society, dat onder andere ethische vragen stelt omtrent de herkomst van collecties.

Wereldwijd en ook in Nederland wordt veel gediscussieerd over de teruggave van geroofde cultuurgoederen uit voormalige koloniën. Over claims wordt vaak gesteld dat dat geen juridische kwestie is maar een ethische, terwijl er wel degelijk juridische normen zijn op dit gebied. Zo stelt jurist Evelien…

Het Leidsch Dagblad sprak met Pieter ter Keurs over zijn aanstelling als hoogleraar op de leerstoel Museums, Collections and Society: ‘Ik heb me vanuit musea jarenlang ingezet voor meer samenwerking tussen musea en universiteiten, toen deze leerstoel er kwam, kon ik geen nee zeggen.’ Ter Keurs is sinds…

Het College van Bestuur heeft Pieter ter Keurs per 1 september 2019 benoemd tot hoogleraar Museums, Collections and Society. De leerstoel wordt ondergebracht bij het LUCAS (FGW) en betreft een samenwerking tussen de Faculteit Archeologie en de Faculteit Geesteswetenschappen. Ter Keurs komt uit de Leidse…

Alumni-activiteit

Lezing, Studium Generale

Lezing, Studium Generale

Lezing, Studium Generale

Kunst en cultuur, Studium Generale

Na twee jaar coronamaatregelen gingen we in 2022 weer ‘terug naar normaal’. Migratie, verkiezingen, het slavernijverleden, Rusland en Oekraïne waren veelbesproken onderwerpen. Een terugblik aan de hand van de best gelezen nieuwsartikelen en andere gebeurtenissen.

Online, hybride, op de campus... Het was een onvoorspelbaar jaar, ook voor de Faculteit Geesteswetenschappen. Gelukkig was er naast coronanieuws ook ruimte voor andere verhalen. Een terugblik op 2021 met onze meest gelezen nieuwsartikelen per maand.