101 zoekresultaten voor “protoplanetaire schijf” in de Publieke website
-
van zonnestelsels onthullen: onderzoek naar de vorming van protoplanetaire schijven en binaire sterren
Tobin
-
ALMA vindt jongste protoplanetaire schijf ooit
Planeten ontstaan in schijven van gas en stof rond een ster-in-wording, maar wanneer en hoe dergelijke protoplanetaire schijven ontstaan is nog steeds een mysterie. Een team van astronomen, onder leiding van de Leidse promovenda Nadia Murillo en hoogleraar Ewine van Dishoeck, heeft de jongste protoplanetaire…
-
Zoeken naar verklaringen voor mysterieuze structuren in protoplanetaire schijven
In de schijven van stof en gas rondom jonge sterren, komen mysterieuze structuren voor. Samen met hoogleraar Ewine van Dishoeck onderzocht promovendus Paolo Cazzoletti hoe we deze vormen, zoals ringen, spiralen en gaten, kunnen verklaren. Op 12 december verdedigt hij zijn proefschrift.
-
Van moleculen naar planeten: Verkennen van de chemische erfenis van zonnestelsels
Walsh
-
Planeetvorming biedt stof tot nadenken
Dave Lommen heeft ontdekt dat planeetvorming in een proto-planetaire schijf een verbazingwekkend homogeen proces is. Daarvoor bestudeerde hij met verschillende telescopen het stof zoals zich dat rond jonge sterren bevindt. Het onderzoek naar schijven rond jonge sterren staat centraal in “The first steps…
-
Eerste detectie van methanol in een planeet-vormende schijf
Methanol, een complex organisch molecuul, is opgespoord in de protoplanetaire schijf rond een ster. Dat publiceert een team van onderzoekers onder leiding van de Leidse sterrenkundige Catherine Walsh in Astrophysical Journal Letters. Deze doorbraak helpt astronomen het ontstaan van leven te begrijpe…
-
Sneeuwgrens van water in beeld in planeetvormende schijf
Onderzoek met de ALMA-telescoop waaraan ook de Leidse wetenschappers John Tobin en Steven Bos meewerkten, heeft voor het eerst de sneeuwgrens van water binnen een protoplanetaire schijf in beeld gebracht. Publicatie in Nature op 14 juli
-
Zijn alle kometen in ons zonnestelsel op dezelfde plek geboren?
Alle kometen delen mogelijk hun geboorteplaats, stelt nieuw onderzoek. Voor het eerst ooit heeft astronoom Christian Eistrup chemische modellen toegepast op veertien bekende kometen, waarbij hij tot zijn verrassing een duidelijk patroon vond. Zijn publicatie is geaccepteerd in het blad Astronomy & A…
-
Planeetvorming begint al voordat ster volgroeid is
Een team van Europese sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft ontdekt dat stofdeeltjes rond een ster al samenklonteren voordat de ster volgroeid is. Deze samengeklonterde stofdeeltjes zijn de eerste stap in de vorming van planeten. De onderzoekers publiceren hun ontdekking in het vaktijdschrift Nature…
-
Astronoom Jos de Boer krijgt Chesneauprijs voor beste proefschrift
Astronoom Jos de Boer heeft in Nice de Chesneauprijs in ontvangst genomen voor zijn onderzoek naar zogeheten protoplanetaire schijven. De prijs wordt toegekend aan het beste sterrenkundige proefschrift op het gebied van hoge ruimtelijke resolutie. ‘Ik zie het als een goede kans om over mijn onderzoek…
-
Sterrewacht Leiden
Sterrewacht Leiden is het sterrenkundig instituut van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden.
-
Rijpfruitmolecuul ontdekt in schijf rond ster V883 Orionis
In de planeetvormende schijf rond de ster V883 Orionis komt naast methanol onder andere ook een stof voor die bekend is uit rijp fruit. Dat ontdekte een onderzoeksteam onder leiding van de Leidse promovendus Merel van ‘t Hoff. Het resultaat is bevestigd in een onafhankelijke studie en geaccepteerd voor…
-
Anna wil nieuwe zonnestelsels wegen
Alle planeten in ons sterrenstelsel draaien in een ecliptisch vlak om de zon. Dat is niet verwonderlijk, want ons zonnestelsel is ontstaan uit een zogeheten protoplanetaire schijf. Promovenda Anna Miotello onderzocht dit soort schijven en hun invloed op de vorming van sterren en planeten. Promotie op…
-
Zo worden zonnestelsels gemaakt
Scherpe nieuwe opnamen laten opvallende structuren zien in de planeetvormende schijven rond jonge sterren. Daarover publiceren verschillende teams astronomen, onder wie Leidse sterrenkundigen Jos de Boer en Christian Ginski.
-
Complexe organische moleculen ontdekt bij jonge ster
Voor het eerst hebben astronomen complexe organische moleculen gedetecteerd in de protoplanetaire schijf rond een jonge ster. De ontdekking, gedaan met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili, bevestigt opnieuw dat de omstandigheden waaruit aarde en zon zijn voortgekomen niet…
-
Babyplaneten worden razendsnel geboren
Nieuw onderzoek onder leiding van de Leidse promovendus Lukasz Tychoniec wijst uit dat planeten rond jonge sterren – op kosmische schaal – in een 'oogwenk' van minder dan een half miljoen jaar worden geboren. Op basis van gegevens van het ALMA-observatorium in Noord-Chili en de Very Large Array in New…
-
Stofvallen en gasgaten
Planeten ontstaan doordat minuscule stofdeeltjes zich verzamelen zich in zogeheten stofvallen in schijven rond jonge sterren, waar ze verder kunnen groeien. Deze groei van stofdeeltjes is de start van planeetvorming. Dat blijkt uit het onderzoek van Nienke van der Marel, waarop ze op 29 september cum…
-
Nienke van der Marel promoveert cum laude
Planeten ontstaan doordat minuscule stofdeeltjes zich verzamelen zich in zogeheten stofvallen in schijven rond jonge sterren, waar ze verder kunnen groeien. Deze groei van stofdeeltjes is de start van planeetvorming. Dat blijkt uit het onderzoek van Nienke van der Marel, waarop ze op 29 september cum…
-
Mysterieuze rimpelingen racen door planeetvormende schijf
Een internationaal team van astronomen, waaronder Leidenaar Christian Ginski, heeft nog nooit eerder waargenomen structuren ontdekt in een stofschijf rond een nabije ster. Publicatie in Nature op 8 oktober.
-
Nieuw bewijs voor jonge planeten in schijven rond jonge sterren
Astronomen, onder leiding van Nienke van der Marel, hebben met de ALMA telescoop de sterkste aanwijzing tot nu toe gevonden dat in de schijven van gas en stof rond vier jonge sterren recent planeten zijn ontstaan. Publicatie in Astronomy & Astrophysics.
-
VLA-radiotelescoop onthult nieuwe details over ontstaan sterren en planeten
Sterrenkundigen onder leiding van John Tobin hebben dankzij nieuwe waarnemingen, verricht met de Amerikaanse Very Large Array-radiotelescoop (VLA), meer inzicht verkregen in het geboorteproces van meervoudige sterren.
-
Op zoek naar de oorsprong van het leven met 8,9 miljoen euro
Met 8,9 miljoen euro van de Deense National Research Foundation gaan de Universiteit van Aarhus en de Leidse Sterrenwacht in 2020 het Center for Interstellar Catalysis (InterCat) oprichten. Het centrum staat onder leiding van Aarhus-professor Liv Hornekær. In Leiden wordt het onderzoek verricht door…
-
Ewine van Dishoeck ontvangt Amerikaanse prijs voor leidende rol in astrochemie
De Nederlandse sterrenkundige prof. dr. Ewine F. van Dishoeck (Universiteit Leiden) heeft de James Craig Watson Medal 2018 toegekend gekregen van de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS).
-
The Demographics of Protoplanetary Disks: from Lupus to Orion
Promotie
-
Keukenzout ontdekt rond jonge, zware ster in Orionnevel
Een Amerikaans-Nederlands team van sterrenkundigen en chemici heeft keukenzout waargenomen in een planeetvormende schijf rond een jonge zware ster in de Orionnevel. Er was al wel zout gevonden rond stervende sterren, maar nu is er voor het eerst zout rond een jonge schijf ontdekt. De onderzoekers publiceren…
-
De zoektocht door het heelal
Astronomen willen het heelal begrijpen, van de Oerknal tot nu, en hoe dit verder zal gaan. In Leiden concentreren ze zich daarbij op twee vragen: 'Hoe ontstaan sterren en planeten? en 'Hoe ontstonden in het jonge heelal sterrenstelsels en zwarte gaten?' Een nieuwe generatie telescopen – net klaar of…
-
Eenzame planeet ontdekt
Een internationaal team astronomen, onder wie Tiffany Meshkat en Matthew Kenworthy van de Universiteit Leiden, heeft een reusachtige exoplaneet ontdekt. De planeet draait op meer dan 650 maal de afstand aarde-zon rond zijn ster, wat deze planeet tot recordhouder maakt. De onderzoekers publiceren hierover…
-
Astronomen maken water bij 260 graden onder nul
Onderzoekers van het Laboratorium voor Astrofysica van de Sterrewacht Leiden zijn erin geslaagd om water te maken onder omstandigheden zoals die in de ruimte heersen.
-
Chemistry in embedded disks: setting the stage for planet formation
Promotie
-
Eerste Nederlands onderdeel van reuzenstelescoop E-ELT doorstaat alle tests
De eerste Nederlandse bijdrage aan de toekomstige European Extremely Large Telescope (E-ELT) is succesvol getest. Het gaat om de 'chopper', een zeer wendbaar spiegeltje dat is ontwikkeld door een samenwerkingsverband van universiteiten, technologische instituten en het bedrijfsleven. Het high techspiegeltje…
-
NWO-subsidies voor chemische reacties in het heelal
De Sterrewacht Leiden gaat een belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek binnen het nieuwe NWO Dutch Astrochemistry Network. Met een totaal budget van 2,4 miljoen euro worden in de komende jaren twaalf projecten gefinancierd. Vier daarvan worden uitgevoerd onder directe leiding van Leidse wetenschappers,…
-
Uncovering the ingredients for planet formation
Promotie
-
Organische moleculen in de ruimte
Dishoeck
-
Leiden door de ogen van Isa Oliveira, Braziliaans alumna astrofysica
Isa Oliveira (33) uit Brazilië studeerde astrofysica in Leiden en promoveerde bij de Sterrewacht. ‘Daar had ik toegang tot faciliteiten waar ik daarvoor alleen maar van kon dromen.'
-
Overdracht Nederlandse bijdrage aan MATISSE-instrument
De ontwikkeling en bouw van de Cold Optics Bench van het MATISSE-instrument dat onder leiding stond van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA), is afgerond. Deze Nederlandse bijdrage werd op donderdag 10 april 2014 op de Hannover Messe in Duitsland door ir. Felix Bettonvil van de Leidse…
-
HIIT
HIIT staat voor High Intensity Interval Training, een term die we de laatste tijd steeds vaker in de fitness tegenkomen. High Intensity Interval Training of HIIT, is een circuit gebaseerde high energy mix van cardio- en krachtoefeningen. Wetenschappelijk is bewezen dat dit een van de meest effectieve…
-
Taalklavertje vier
Het Taalklavertje vier is een didactische handreiking voor leerkrachten Engels op school, pabo-opleiders Engels en pabo-studenten, met videovoorbeelden op dvd.
-
Herschel-ruimtetelescoop vindt overvloed aan water rond jonge ster
Sterrenkundigen hebben met de Herschel-ruimtetelescoop voor het eerst koude waterdamp gevonden in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. Dit duidt erop dat deze schijf grote hoeveelheden water bevat. In het heelal zijn wellicht veel meer planeten met water. Het onderzoeksteam van de Leidse…
-
Gasschijven kantelen en krimpen in virtuele windtunnel
In een virtuele windtunnel hebben Nederlandse astronomen planeetvormende gasschijven laten kantelen en krimpen. Het onderzoek kan helpen een verklaring te vinden voor de gekantelde planeetbanen in ons eigen zonnestelsel.
-
Broosheid van materialen gebruiken als mechanische functionaliteit
Afhankelijk van de omstandigheden kunnen korrelige materialen zoals zand verschillende vormen aannemen. Hoe komt deze verandering en het uiteenvallen van deze materialen tot stand? Natuurkundige Corentin Coulais ontwierp een model om de geheimen achter dit fenomeen te ontrafelen. Op 7 november verscheen…
-
Leidse ontdekkingen
Van oerknal tot supergeleiding. In de lange geschiedenis van de universiteit zijn heel wat baanbrekende ontdekkingen gedaan.
-
Voeding
Gezond eten is belangrijk, ook als je thuiswerkt.
-
Op zoek naar leven in het heelal
Is er leven buiten de aarde? Voor het eerst zijn we in staat om het begin van een antwoord te geven op deze oeroude vraag. De Leidse sterrenwacht bouwt mee aan nieuwe instrumenten om de kansrijkste exoplaneten te vinden.
-
Waterdamp verraadt hoe sterren ontstaan rond zwart gat in het vroege heelal
Een internationaal team onder leiding van de Leidse sterrenkundige Paul van der Werf heeft ontdekt dat zich rond een zwart gat in het jonge heelal een ondoorzichtige schijf van gas en stof bevindt waarin in hoog tempo jonge sterren ontstaan. Het team deed de onverwachte ontdekking bij een succesvolle…
-
Zeldzame middeleeuwse boekenlegger gevonden in Leidse Universiteitsbibliotheek
In de Leidse Universiteitsbibliotheek is een bijzondere boekenlegger uit de Middeleeuwen opgedoken. Het ronde schijfje werd door boekhistoricus Erik Kwakkel gevonden in een kaartenbak van de Bibliotheca Neerlandica Manuscripta (BNM), dat zo’n twintigduizend beschrijvingen bevat van overgeleverde middeleeuwse…
-
Drievoudige ster-in-spe waargenomen
Voor het eerst hebben astronomen een instabiele schijf rond een ster-in-wording zien uiteenvallen in een drievoudig stersysteem. De bevindingen van het team onder leiding van John Tobin verschijnen op 27 oktober in Nature.
-
Drie Leidse projecten krijgen rekentijd op nationale supercomputers
Een nachthemel van meer dan 40 petabytes groot, jonge sterrenclusters simuleren en begrijpen hoe het lichaam virussen afremt: drie Leidse projecten krijgen van NWO rekentijd op een van de geavanceerde nationale supercomputers.
-
Jonge Melkweg slokte ander sterrenstelsel op
Ons eigen sterrenstelsel is niet in zijn eentje gevormd, maar smolt in zijn vroege jeugd samen met een ander groot stelsel. Dat schrijft een internationaal onderzoeksteam op 1 november in Nature. Laatste auteur van het artikel is de Leidse astronoom Anthony Brown.
-
Sterrenkundigen meten eindelijk gepolariseerd licht van exoplaneet
Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft na jaren speuren en het tarten van de grenzen van een telescoop, voor het eerst direct gepolariseerd licht opgevangen van een exoplaneet. Ze kunnen uit het licht afleiden dat er een schijf van stof en gas rond de exoplaneet draait…
-
Alternatieve superstroom gemeten over recordafstand
Elektronen die synchroon om hun as spinnen, blijken over grote afstand supergeleidend te blijven in magnetisch chroomdioxide. Elektrische stroom uit deze elektronen kan kleine magneetjes omklappen, en de supergeleidende variant levert mogelijk de basis voor een harde schijf zonder energieverlies. Publicatie…