In de grote gaswolken rondom jonge sterren vinden onder extreme omstandigheden chemische reacties plaats. Daarbij ontstaan zowel kleine moleculen, zoals water en keukenzout, als grote, complexe moleculen die kunnen fungeren als bouwstenen van het leven. Deze astrochemie onderzoeken we in Leiden met…

Wetenschappers bij de Leidse Sterrewacht onderzoeken de oorsprong van sterren en hun planetenstelsels. Ze detecteren en karakteriseren planeten rondom andere sterren (exoplaneten). Ze onderzoeken hoe sterren en planeten ontstaan. En ze volgen moleculen van interstellaire wolken tot planetenstelsels…

This thesis discusses the physical and chemical processes than influence the composition of forming planets.

This thesis addresses the chemical processes that determine the compositions of giant planet atmospheres.

Promotor: I. Snellen, Co-Promotor: M. Kenworthy

Promotores: Prof.dr. E.F. van Dishoeck, Prof.dr. C.P. Dullemond

To address the fundamental questions of how life on Earth emerged and how common life may be in the Universe, it is crucial to know the chemical composition of the planet-forming material.

The work presented in this thesis is based on ALMA surveys of protoplanetary disks in three star-forming regions: Lupus, OMC-2, and NGC 2024.

Promotor: Prof.dr. G.R. de Snoo, Co-promotor: R. Heijungs

This thesis examines the link between simple molecules and the underlying structure and chemistry within protoplanetary disks - the birthplaces of planets.

My work focuses on a class of astronomical objects called protoplanetary disks.

Walsh

Promotor: Prof.dr. A.G.G.M. Tielens, Prof.dr. C. Dominik (UvA)

Sterrenkundigen hebben met de Herschel-ruimtetelescoop voor het eerst koude waterdamp gevonden in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. Dit duidt erop dat deze schijf grote hoeveelheden water bevat. In het heelal zijn wellicht veel meer planeten met water. Het onderzoeksteam van de Leidse…

Sterrenkundige Ewine van Dishoeck stond aan de wieg van ALMA, de grootste radiotelescoop ter wereld. Op 13 maart 2013 was de officiële ingebruikname. Vanaf de basis in Chili kan nu het ontstaan van planeten worden waargenomen.

Het is in theorie mogelijk dat er leefbare planeten bestaan rond pulsars, snel ronddraaiende neutronenesterren. Zulke planeten moeten een enorm dikke atmosfeer hebben die de dodelijke röntgenstralen en de hoge-energiedeeltjes van een pulsar omzet in warmte. Dat stellen de Leidse Sterrewacht-astronoom…

Astronoom Ignas Snellen besprak in Nature de opzienbarende ontdekking van zijn internationale collega's: een dwergster met zeven, op de Aarde lijkende planeten eromheen. Mogelijk zijn de omstandigheden er geschikt voor leven. Ook diverse media vroegen Snellen om commentaar.

Sterrenkundigen onder leiding van John Tobin hebben dankzij nieuwe waarnemingen, verricht met de Amerikaanse Very Large Array-radiotelescoop (VLA), meer inzicht verkregen in het geboorteproces van meervoudige sterren.

Sinds de ontdekking van planeten rondom andere sterren dan de zon, beseffen astronomen dat het heelal krioelt van de exotische werelden. Wetenschapsjournalist George van Hal bespreekt in de Volkskrant de meest bijzondere en extreme bestemmingen in de kosmos en de lessen die astronomen als de Leidse…

Planets are formed in disks of gas and dust around young stars.

To study how planetary systems come into existence we study much younger systems still in formation.

Festival

Heeft ons zonnestelsel nog een negende planeet? Twee Amerikaanse astronomen betogen van wel, zo laten ze zien met hun computersimulaties. Leids hoogleraar Simon Portegies Zwart praat in NRC over de betrouwbaarheid van zulke simulaties. ‘Alle fouten of aannames die in je algoritme besloten zitten, krijg…

Wetenschappers onder leiding van Leids astronoom Sebastiaan Haffert hebben een afbeelding gemaakt van twee planeten die als een stofzuiger een spoor trekken in de planeetvormende schijf rond een jonge ster. Het is pas het tweede keer dat het gelukt is een meervoudig exoplaneetsysteem direct te fotog…

Promotor: Prof.dr. C.U. Keller

Astronomen, onder leiding van Nienke van der Marel, hebben met de ALMA telescoop de sterkste aanwijzing tot nu toe gevonden dat in de schijven van gas en stof rond vier jonge sterren recent planeten zijn ontstaan. Publicatie in Astronomy & Astrophysics.

Al sinds de oprichting van de universiteit in 1575 staat de filosofie in Leiden voor openheid, dialoog en vergelijking van perspectieven. In lijn met die traditie is het logisch om ook de gangbare zelfdefinitie van de filosofie ter discussie te stellen. Is filosofie het exclusieve voorrecht van een…

Er wordt een expertise groep voor de Atacama Large Millimeter / Submillimeter Array (ALMA) gehuisvest in de Sterrewacht van Leiden. Hiermee is een bedrag is gemoeid van 0,5 miljoen euro per jaar.

Mede met geld uit de Spinozapremie van de Leidse sterrenkundige Marijn Franx is er een iPad-spel over astronomie voor kinderen ontwikkeld. ‘Planetenreis’ is een educatieve game die je meevoert op een spannende ontdekkingsreis langs de planeten in ons zonnestelsel.

Het onderzoeksproject van Prof.Dr. Arjen Doelman ‘Adaptive Semi-Strong Ecosystem Dynamics’ is geselecteerd voor financiering als een van de 7 onderzoeksprojecten binnen het programma Mathematics of Planet Earth (MPE) van NWO.

Festival

Saturnus staat bekend om zijn ringen. Uit recente data van de ruimtesonde Cassini blijkt nu echter dat de planeet deze iconische ringen niet altijd heeft gehad. Leidse astronomen Yamila Miguel en Matthey Kenworthy reageren in verschillende media op de ontdekking.

Ze zijn allebei chemicus maar de een bestudeert de onmetelijke ruimte en de ander de kleinste bestanddelen van de menselijke cel. Ewine van Dishoeck, hoogleraar Astrochemie, en Hermen Overkleeft, hoogleraar Bio-organische synthese, kregen beiden een Europese miljoenensubsidie.

Twee teams met sterrenkundigen van onder andere de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben ontdekt hoe hete gasreusplaneten zijn gehuld in grote halo’s van ijl heliumgas, een teken dat ze langzaam hun atmosfeer verliezen. Het helium, dat onlangs voor het eerst door de Hubble-ruimtetelescoop is…

Promotie

Promotie

Promotie

Dishoeck

Nieuwe krachtige telescopen, zoals de European Extremely Large Telescope, zullen de atmosferen van aardachtige planeten gaan ontrafelen met behulp van nieuwe waarneemmethoden zoals onder ontwikkeling in Leiden. Zuurstof kan dan mogelijk als eerste bewijs dienen voor buitenaards leven.

Snellen

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft de allereerste opname gemaakt van een jonge, zonachtige ster met twee reuzenplaneten. Tot nu toe hadden astronomen bij een ster die vergelijkbaar is met de zon nooit meer dan één planeet rechtstreeks waargenomen. De sterrenkundigen…

Promotor: Prof.dr. E.F. van Dishoeck

Promotor: Prof.dr. I.A.G. Snellen, C.U. Keller

Veel hete, op de aarde lijkende planeten buiten ons eigen zonnestelsel begonnen hun leven als gasplaneten. Dat laten Leidse sterrenkundigen zien in een nieuwe online publicatie.

Promotores: Prof.dr. A.G.G.M. Tielens, Prof.dr. L.B.F.M. Waters (UvA), Prof.dr. C. Dominik (UvA)

Developing methodes to understand the evolution of patches in natural ecosystems