Afhankelijk van de omstandigheden kunnen korrelige materialen zoals zand verschillende vormen aannemen. Hoe komt deze verandering en het uiteenvallen van deze materialen tot stand? Natuurkundige Corentin Coulais ontwierp een model om de geheimen achter dit fenomeen te ontrafelen. Op 7 november verscheen…

Lezing, NGL-lezing

Mechanische metamaterialen blijken nog meer verrassingen in petto te hebben bovenop hun ongebruikelijke eigenschappen zoals vormtransformatie en programmeerbaarheid. Als de materialen een slag groter zijn, gelden er nieuwe spelregels. Dit ontdekten onderzoekers van AMOLF en de universiteiten van Leiden…

NWO kent elf Leidse onderzoekers een Vidi-financiering van 800.000 euro toe. De onderwerpen lopen uiteen van Cicero en spierdystrofie tot de kern van crimmigatie.

Quantumdynamica van mechanische systemen op nano- en microschaal leidt tot nieuwe inzichten in de fundamentele vraag hoe de klassieke natuurkunde met de quantummechanica samengaat.

Bepaalde afwijkingen in het rooster van mechanische metamaterialen kunnen leiden tot topologisch beschermde excitaties in het rooster. Dit vormt het mechanische equivalent van de al langer bekende topologische beschermde toestanden in elektronische systemen, zoals topologische isolatoren. Dat tonen…

Wat zijn de defecten en mechanische eigenschappen van de mozaïeken van verschillende tegelvormen?

Hoe beheersen kenmerken van de architectuur van breekbare materialen hun extreme mechanica?

Wat is mechanica van zachte materialen (o.a. schuim, zand)?

O-Nitrobenzyl groepen worden veel gebruikt als moleculaire beschermgroepen die je met licht kunt verwijderen.

De Faculteit Geesteswetenschappen

Leids biofysicus Stefano Coppola heeft de prestigieuze AXA fellowship binnengehaald. Met deze beurs kan hij twee jaar onderzoek doen naar de rol van mechanische factoren in de ontwikkeling van alvleesklierkanker.

Van zwarte gaten tot kunstmatige intelligentie en van medicijnonderzoek tot data science: welkom in de fascinerende wereld van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Geregeld geven onze onderzoekers, studenten en gasten publieke lezingen over hun werk. U bent van harte uitgenodigd.

Alle coronavirus-updates die in augustus zijn verschenen.

Leidse wetenschappers zijn hoofdaanvrager van vijf projecten die door NWO zijn gehonoreerd met een ENW-Groot-subsidie tot 3 miljoen euro in het domein Exacte en Natuurwetenschappen. Daarnaast zijn Leidenaren betrokken bij diverse andere gehonoreerde projecten.

Theoretisch natuurkundige Helmut Schiessel ontvangt een NWO Projectruimte subsidie van 390.000 euro. Met dit budget kan hij een postdoc en een promovendus aanstellen om zijn onderzoek voort te zetten naar flexibiliteit van dubbele DNA helices.

Onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben aangetoond dat tumoren op een mechanische manier bloedvaten kunnen aantrekken, waardoor ze kunnen groeien. Het team publiceerde deze ontdekking op 2 maart in Nature Scientific Reports.

Natuurkundige Martin van Hecke, onderzoeker naar vouwende, vervormende en programmeerbare ‘mechanische metamaterialen’ geeft in de Volkskrant commentaar op een origami-schokdemper waarover collega’s publiceerden in het vakblad Science Advances. ‘Wetenschappers denken veel na over hoe je het beste klappen…

De Ada Lovelace Distinguished Lecture Series brengt excellente computerwetenschappers van over de hele wereld naar de Universiteit Leiden. De sprekers delen spannende ideeën en resultaten uit de voorhoede van de wetenschap.

Leidse wiskundig biologen hebben een model ontwikkeld dat helpt verklaren hoe onder meer de ruggengraat en de wervels ontstaan in de embryonale ontwikkeling. Hetzelfde proces, maar dan andersom, speelt een sleutelrol bij de uitzaaiing van kanker. Publicatie in iScience.

Cyber agent technology en de WIV is een project dat in opdracht van Tracks Inspector, een bedrijf dat innovatieve software ontwikkelt, wordt uitgevoerd.

Leidse theoretisch fysici hebben bewezen dat niet alleen de genetische informatie in DNA bepaalt wie we zijn, maar ook de mechanica van DNA. Helmut Schiessel en zijn onderzoeksgroep simuleerden vele DNA-sequenties en vonden een correlatie tussen mechanische kenmerken en de manier waarop DNA is opgevouwen.…

Nederlandse wetenschappers blinken internationaal uit in natuurkundig onderzoek. Zij kregen van de stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) in totaal 10.4 miljoen euro toegekend voor nieuwe onderzoeksprogramma's. Onderzoeksgroepen in Leiden voeren twee van de vijf gehonoreerde programma's…

Voor het eerst is een materiaal ontwikkeld dat meerdere, geheel verschillende mechanische eigenschappen kan aannemen en hiertussen kan schakelen. Leids natuurkundige Martin van Hecke en collega’s publiceren hun resultaten op 2 oktober in Physical Review Letters.

Promovendus Koen Schakenraad heeft de Lorentz Afstudeerprijs gewonnen, die de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) elk jaar uitreikt aan een recent afgestudeerde theoretische fysicus met een uitzonderlijk goede masterscriptie.

Oorspronkelijke inlijstingen in Nederland, 15e-20e eeuw

Dit proefschrift omvat vier deelstudies naar de inhoud en structuur van de opvattingssystemen van natuurkundedocenten over het leren en onderwijzen van natuurkunde in het voortgezet onderwijs (VO) in Nederland.

Vanaf volgende week rekken de Fijn-Mechanische Dienst van de Universiteit Leiden en de Leidse Instrumentmakersschool de grens van mogelijke weer wat op. Dan wordt de nieuwe ultrasoon freesmachine in gebruik genomen. Hiermee kunnen harde materialen als keramiek worden bewerkt tot op 1/1000 mm nauwkeu…

Een nieuw wiskundig model verklaart mogelijk hoe lichaamscellen hun vormen krijgen en waardoor ze in een weefsel bewegen. Dit levert fundamentele kennis op voor onder andere toepassingen in weefsel-engineering. Publicatie in open access tijdschrift iScience.

Al ruim tien jaar is informatie over bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater in Nederland via de online atlas te vinden. Op de site vinden onderzoekers en beleidsmakers waar bestrijdingsmiddelen in oppervlaktewater worden gemeten, waar en wanneer normen worden overschreden en wat de belangrijkste…

Artrose moet multidisciplinair worden aangepakt, vindt prof. dr. ir. Jaap Harlaar. Hij brengt experts uit meerdere universitaire medische centra samen om deze aandoening te ontrafelen en beter te behandelen. De nieuwe Medical Delta-hoogleraar is sinds 1 april 2020 benoemd tot Leidse hoogleraar Klinische…

Leidse en Delftse wetenschappers hebben vastgesteld wat elektronentransport via een enkel molecuul zo moeilijk maakt. Ze ontdekten dit dankzij een nieuwe meetmethode. Hun bevinding brengt elektronische chips een stap dichterbij. Ze publiceerden erover in Nature Nanotechnology.

Een essentieel eiwit dat onze hartslag reguleert blijkt ook belangrijk te zijn voor kankercellen. De ontdekking zou kunnen leiden tot nieuwe behandelingen tegen uitzaaiing. Publicatie in Science Signaling op 4 april.

ICT Shared Service Centre, Infra & Application Services

Nieuwe website over interdisciplinair, internationaal onderzoek naar de migratie en grenstoezicht.

Metamaterialen hebben eigenschappen die afhankelijk zijn van hun vorm en architectuur. Onderzoekers van AMOLF, Universiteit Leiden en de Universiteit van Tel Aviv vonden een nieuwe manier om deze metamaterialen en hun eigenschappen te ontwerpen door expres foutjes in te bouwen. Ze publiceren hun resultaten…

De oude dummy MRI scanner in het LUMC is begin juli 2020 vervangen door een exemplaar van Marktplaats (!). Dit apparaat wordt ingezet bij met name kinderen en volwassenen die aan claustrofobie lijden, en om ouderen kennis te laten maken met het MRI apparaat.

De meest trillingvrije, cryogene ‘scanning tunneling’ microscoop ter wereld maken. Een gedurfde missie, die promovendus Irene Battisti met succes heeft uitgevoerd samen met de Fijn Mechanische Dienst. De nieuwe microscoop kan mogelijk nieuw licht werpen op hoe onconventionele supergeleiding precies…

Dankzij een Rubiconbeurs van NWO kunnen scheikundige Liubov Belyaeva, psycholoog Janna Marie Bas-Hoogendam en LUMC-onderzoeker Elisa Giacomelli onderzoek doen aan een topinstituut in het buitenland.

De Dick Stufkens Prijs 2020 voor het beste proefschrift van de Holland Research School of Molecular Chemistry (HRSMC) is toegekend aan dr. Mark Koenis. Koenis promoveerde op 21 februari cum laude op zijn proefschrift 'Advanced Spectra Analysis to Determine Complex Structure and Chirality'. Hij onderzocht…

Van de vier Spinozapremies gaan er dit jaar twee naar Leidse onderzoekers: natuurkundige Dirk Bouwmeester en archeologe Corinne Hofman. Dat maakte NWO 6 juni 2014 bekend tijdens het wetenschapsevenement Bessensap in Utrecht.

Goed nieuws voor de heterogene katalyse en de waterstofeconomie: reacties van (waterstof)moleculen met oppervlakken kunnen nu met de computer accuraat worden voorspeld. Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van Leids theoretisch chemicus Geert-Jan Kroes, publiceert hierover in het…

De onderzoeksvoorstellen van wiskundige Peter Bruin, natuurkundige Daniela Kraft, bio-farmaceut Rawi Ramautar en sterrenkundige Catherine Walsh en nog 7 onderzoeksvoorstellen van talentvolle Leidse wetenschappers zijn gehonoreerd met een Veni-subsidie van 250.000 euro. Landelijk zijn 155 Veni’s vers…

De tweede toekenningsronde van de Rubiconsubsidies heeft vier gehonoreerde onderzoeksprojecten opgeleverd voor de Universiteit Leiden. Drie jonge Leidse wetenschappers mogen onderzoek doen aan prestigieuze onderzoeksinstellingen in het buitenland en één onderzoeker komt naar Leiden toe.

Onderzoekers hebben een materiaal ontwikkeld dat ingaat tegen een van de basisprincipes van de natuurkunde. Reguliere materialen die ingedrukt worden, verspreiden de druk gelijkmatig, ongeacht waar die vandaan komt. Het nieuwe materiaal breekt met deze wetmatigheid en dat kan interessant zijn voor toepassingen…

Vier Leidse onderzoekers hebben van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een Vici-beurs gekregen. De door deze onderzoekers ingediende voorstellen zijn gehonoreerd met een bedrag van elk 1,5 miljoen euro. Hiermee kunnen zij hun vernieuwend en grensverleggend onderzoek gaan…

De ERC Council heeft aan vijf veelbelovende Leidse wetenschappers een Starting Grant toegekend. Twee gaan er naar Sociale Wetenschappen, een naar Geesteswetenschappen/Governance and Global Affairs, een naar het LUMC en een naar Wiskunde en Natuurwetenschappen.

Per 1 juni treedt Marileen Dogterom, hoogleraar biomoleculaire fysica in Leiden en Delft, toe tot het bestuur van de KNAW.

De afdeling theoretische natuurkunde stelt deze lente Professor Tom Lubensky van de University of Pennsylvania aan als de 64e Lorentz-hoogleraar. Hij is een pionier op het gebied van theoretische fysica van zachte materie en winnaar van de prestigieuze Buckley Condensed Matter Prize. Tijdens zijn verblijf…

Vera Meester heeft de jaarlijkse Natuurkunde Fotowedstrijd 2016 gewonnen, met haar afbeelding van 'lachende' colloiden. De Volkskrant publiceerde de foto als Beeld van de Week.