In oktober 1740 voltrok zich in Batavia een drama waarvan de overzeese wereld een aantal maanden later met ontsteltenis kennisnam. Als reactie op een Chinese volksopstand tegen het VOC-bestuur richtten de Europese burgers van de stad samen met de matrozen van de vloot een verschrikkelijke slachting…

Migratie is van alle tijden. Toen de Verenigde Staten werd ‘herontdekt’, trokken veel mensen daar naartoe. Ook Nederland koloniseerde een deel van Amerika en gaf het de naam Nieuw-Nederland. Masterstudent Geschiedenis Pepijn Doornenbal doet onderzoek in de VS naar hoe er in Nieuw-Nederland werd omgegaan…

Wat is het Nederlandse koloniale en slavernijverleden nu precies? Waarom juist nu die herontdekking? Wat kunnen we verwachten van excuses en ‘herstel’? Wie vraagt daar eigenlijk om? Is er een goede manier om rekenschap af te leggen over dit verleden en zijn ‘we’ hiermee op de goede weg?

Een 1.000 jaar oude kies laat zien dat indianen na de kolonisatie deels zijn blijven voortleven in de Caraïben – net als hun cultuur.

In de geschiedenis van de kolonisatie van de Amerika’s wordt de betekenis van de inheemse, indiaanse kennis gemarginaliseerd. Onterecht, blijkt uit onderzoek van Leidse archeologen. Inheemse kennis en infrastructuur waren essentieel voor het ‘succes’ van de Spaanse kolonisten. Publicatie in het tijdschrift…

In het boek

In Ongemak beschrijven historicus Gert Oostindie en politicoloog Wouter Veenendaal (Universiteit Leiden) het verleden, heden en toekomst van de band tussen Nederland en de Caribische eilanden. Op basis van jarenlang onderzoek laten Oostindie en Veenendaal zien hoe verschillend er aan weerszijden van…

Waarom kozen sommige Euraziërs ervoor in de voormalige kolonie te blijven, terwijl anderen naar de metropool of een ander land vertrokken?

Emeritus hoogleraar Gert Oostindie licht in verschillende media het onderzoek naar het gebruik van structureel excessief geweld door Nederland tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog toe.

In Amsterdam zijn onlangs QR-codes geplaatst die de duistere geschiedenis laten zien achter historische figuren die genoemd worden op straatnaamborden. Emeritus hoogleraar koloniale en postkoloniale geschiedenis Gert Oostindie praat hierover bij de Volkskrant.

Gert Oostindie, hoogleraar Koloniale en postkoloniale geschiedenis, verklaart in het NRC de terughoudende houding van Nederland ten opzichte van de Surinaamse president Santokhi die juist toenadering zoekt. Volgens Oostindie wil Nederland nog even de kat uit de boom kijken.

Het koloniale verleden van Nederland staat volop in de belangstelling volgens hoogleraar Rick Honings. Maar in een opiniestuk van Trouw vraagt hij zich af waarom we dan onze archieven niet opstellen voor Indonesische onderzoekers.

De focus van de Faculteit der Archeologie ligt op het ontstaan van de mens, de archeologie en verre geschiedenis van migratie, kolonisatie en koloniale ontmoetingen, globalisatie en culturele identiteit. De gastlessen die deze faculteit biedt geven een indruk van de interdisciplinaire studie Archeologie…

Alumni-activiteit, Lezing

De Volkskrant publiceerde onlangs een lijst van de beste boeken op het gebied van slavernijverleden die in 2022 gepubliceerd zijn. Twee van de drie boeken op de lijst werden (mede) geschreven door medewerkers van de Faculteit Geesteswetenschappen.

Gert Oostindie, hoogleraar Koloniale en Postkoloniale Geschiedenis, is benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Hij kreeg de Koninklijke onderscheiding uit handen van de Leidse burgemeester Henri Lenferink na het uitspreken van zijn afscheidsrede ‘De toekomst van het koloniale verleden’ in…

Alumni-activiteit, Lezing

De dekolonisatieoorlog in Indonesië verliep gewelddadig mede doordat de Nederlandse krijgsmacht opereerde vanuit de gedachte dat ‘een opstand nu eenmaal hardhandig moest worden neergeslagen.’ Dat blijkt uit promotieonderzoek van historicus Christiaan Harinck aan het KITLV. Promotie 16 november.

Nu een klimaatcatastrofe dreigt die zijn weerga niet kent, is het tijd dat burgers in actie komen, zelfs als dat in het uiterste geval leidt tot burgerlijke ongehoorzaamheid, betoogde schrijver David Van Reybrouck zondagmorgen in de vijftigste Huizingalezing. ‘Tegen het eind van deze lezing zullen er…

Het Leidse Instituut voor Geschiedenis is verantwoordelijk voor het leeuwendeel van het historisch onderzoek dat aan de Universiteit Leiden wordt uitgevoerd.

Tegenwoordig spreken de meeste Europeanen een taal die behoort tot de Indo-Europese taalfamilie. Maar welke talen of taalfamilies werden er in Europa gesproken vóór de komst van de Indo-Europeanen? Het EUROLITHIC-project zoekt antwoorden op deze vraag.

De discussie over Nederlands koloniale verleden gaat doorgaans voorbij aan de economische voordelen die door Nederlandse bedrijven behaald werden in de koloniale rijken van Frankrijk, Engeland, Portugal, Spanje. Dit project brengt de hierdoor gegenereerde welvaart in kaart en geeft aan het debat over…

De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het koloniale verleden van Nederland, maar er blijven delen die nog redelijk onbekend zijn voor het grote publiek. Hoogleraar Maritieme Geschiedenis Michiel van Groesen vertelt in KIJK meer over Arguin: een van de kleinste voormalige Nederlandse kolon…

Een meerjarig onderzoek naar de dekolonisatieoorlog in Indonesië heeft geleid tot nieuwe conclusies over deze periode. Docent Oude Geschiedenis Miko Flohr meent dat deze historie vele maler inclusiever kan worden belicht, bijvoorbeeld waar het de term 'bersiap' betreft.

Oprichters en bestuurders van De Nederlandsche Bank (DNB) waren jarenlang nauw betrokken bij slavernij. Dit blijkt uit een onderzoek door Leidse universitair docenten Karwan Fatah-Black en Lauren Lauret, dat zij samen met Joris van den Tol van Cambridge University uitvoerden.

De Nederlandsche Bank (DNB) heeft opdracht gegeven aan drie historici, waaronder universitair docent Karwan Fatah-Black, om mogelijke connecties tussen DNB en slavernij aan het licht te brengen. Uit het onderzoek is gebleken dat DNB, nog meer dan hun tijdgenoten, nauw betrokken was met plantageslave…

Op 1 juli wordt jaarlijks het Keti Koti feest gevierd: de afschaffing van de slavernij in Nederland (1 juli 1863). De slavernij en Nederlands koloniale verleden is een thema dat gemoederen hoog doet oplopen. Waarom is dat zo en hoe ga je hier als historicus mee om? Gert Oostindie, hoogleraar koloniale…

De Faculteit Archeologie

Na een jarenlange lobby gaat het kabinet een onafhankelijk onderzoek financieren naar de dekolonisatieoorlog (1945-1950) in voormalig Nederlands-Indië. Dat is mede te danken aan het werk van hoogleraar (post)koloniale geschiedenis Gert Oostindie, directeur van het KITLV. ‘Indonesiërs reageerden opge…

Het Caribisch gebied van vandaag is fundamenteel gevormd door haar koloniale verleden en globalisering. Als gevolg van het kolonialisme heeft praktisch iedereen die er woont voorouders die afkomstig zijn van een ander continent. De effecten daarvan zijn nog altijd te zien in de regio. Caribische schrijvers…

Een internationaal team van onder meer Leidse onderzoekers heeft aangetoond dat er een verfijndere methode is om oude microbiomen te bestuderen. Dat helpt archeologisch onderzoek naar de effecten van Europese kolonisatie in de Caraïben. Publicatie in Nature Scientific Reports op 13 november.

Op vrijdag 10 december houdt cultuurhistoricus, archeoloog en schrijver David Van Reybrouck (50) de 50e Huizingalezing. In de Pieterskerk in Leiden zal Van Reybrouck een rede houden met als titel ‘De kolonisatie van de toekomst. Leven aan de vooravond van de klimaatcatastrofe’.

De Nederlandse overheid voerde eind negentiende eeuw een belastingsysteem in in Nederlands-Indië, met de intentie om de kolonie in een moderne staat te transformeren. Promovendus Maarten Manse schreef zijn proefschrift over deze ontwikkeling en zag hoe hoogdravende koloniale idealen langzaam verzandden…

Neanderthalers leefden zo’n 250.000 jaar geleden op ons continent. Ze waren al aangepast aan de koude omstandigheden lang voordat moderne mensen vanuit Afrika Europa koloniseerden. Je zou verwachten dat de neanderthalers een evolutionaire voorsprong hadden op moderne mensen. Toch zijn zij er niet meer…

In de afstudeerrichting Nederlandkunde doe je ervaring op met het zelfstandig uitvoeren van onderzoek, waarbij je het vermogen ontwikkelt om theoretische en praktische vragen te beantwoorden en leer je de vakwetenschappelijke literatuur kritisch te beoordelen. Hiermee doorgrond je de maatschappelijk-culturele…

Bij Geesteswetenschappen in Leiden leer je de wereld kennen.

De Amsterdamse media droegen in belangrijke mate bij aan de opkomst en ondergang van Nederlands-Brazilië, de kortstondige kolonie van de Republiek in de 17e eeuw. Dat concludeert hoogleraar Zeegeschiedenis Michiel van Groesen in zijn boek ‘Amsterdam’s Atlantic’.

Archeologisch onderzoek wordt in voorheen gekoloniseerde landen vaak gedaan door mensen van buitenaf. De gemeenschap die rond een opgravingsplek woont, wordt meestal niet of nauwelijks bij het onderzoek betrokken. Dat moet anders, vindt archeoloog Dr. Tomomi Fushiya. ‘Het moet geen eenrichtingsverkeer…

Op zaterdag 25 mei wordt in het Museon in Den Haag de internationale, reizende tentoonstelling Caribbean Ties geopend. De tentoonstelling vertelt het onbekende verhaal van inheemse bewoners in het Caribisch gebied, en over hun leven vóór, tijdens en na de Europese kolonisatie. Caribbean Ties is gelijktijdig…

Nieuwe koolstofdateringen van schelpen wijzen erop dat moderne mensen al minstens 45.900 jaar geleden in de Levant in Zuidwest-Azië leefden en van daaruit Europa koloniseerden. Dat is een paar duizend jaar eerder dan tot nu toe werd gedacht.

E. coli-bacteriën gebruiken om een giftige verbinding in de bodem van Mars om te zetten naar zuurstof, zodat leven hier mogelijk wordt. Met dit idee doet een team van dertien Leidse studenten mee aan de jaarlijkse iGEM-competitie. Een internationale wedstrijd waarin studenten maatschappelijke problemen…

Het nieuwe boek 'De wereld in het klein' van Sietze Norder, biogeograaf en onderzoeker, heeft een aantal positieve recensies gekregen in verschillende media. Het boek vertelt aan de hand van eilanden de geschiedenis van het leven op aarde.

Onderzoekers van de Universiteit Leiden, Delft en Oxford’s Bodleian Libraries hebben met nieuwe technieken verborgen details uit een uiterst zeldzame Mixteekse Codex, weten te ontrafelen. De codex stamt uit 1560, voor de Europese kolonisatie van Mexico

De expositie First Americans in Museum Volkenkunde demonstreert de veerkracht en creativiteit van inheemse Amerikanen. Indringende kunst, mode en affiches laten zien dat het verleden nooit ver weg is. Kunstenaar Jacob Meders liet zich inspireren door 16-eeuwse prenten uit de Leidse Universiteitsbibliotheek.…

Voor zijn originele observaties over vroege mensachtigen en de ontwikkeling van de menselijke samenleving krijgt de Leidse archeoloog Wil Roebroeks de Spinozapremie 2007. Dat maakte NWO maandag 4 juni bekend.

De gedachte dat vooroordelen over het (Midden)-Oosten pas tijdens de kolonisatie van Noord-Afrika in de 19e eeuw ontstonden, is een misvatting. Mounir el-Badri schreef een cum laude bachelorscriptie over de oriëntalistische denkbeelden waarmee veel eerder, in de achttiende eeuw, Nederlandse slaven in…

‘Drie boeken gepubliceerd binnen een jaar – dat gebeurt maar één keer in je leven!’ Zo reageerde Katarzyna Cwiertka, hoogleraar Moderne Japanstudies, Universiteit Leiden, bij de verschijning van Cuisine, Colonialism and Cold War, het tweede van haar drie nieuwe boeken. Aan de hand van voedsel schetst…