E. coli-bacteriën gebruiken om een giftige verbinding in de bodem van Mars om te zetten naar zuurstof, zodat leven hier mogelijk wordt. Met dit idee doet een team van dertien Leidse studenten mee aan de jaarlijkse iGEM-competitie. Een internationale wedstrijd waarin studenten maatschappelijke problemen…

Bijna niemand in Nederland kijkt ooit naar een skeletonwedstrijd. Toch zitten we straks tijdens de Olympische Spelen waarschijnlijk massaal aan de buis gekluisterd als ‘onze’ Kimberley Bos op haar slee naar beneden glijdt. En dat allemaal omdat ze een grote medaillekans heeft. Waarom houden we zo van…

We weten al veel over genetica en het risico op borstkanker. Om geen vrouwen met een hoog risico te missen en het verloop van de ziekte nog beter te voorspellen, is er nog veel te doen in de borstkankergenetica. Dat zegt bijzonder hoogleraar Marjanka Schmidt in haar oratie op 4 maart 2022.

Bij kanker groeien lichaamscellen ongecontroleerd. Het gedetailleerd in kaart brengen van hoe dit precies gebeurt maakt het mogelijk om efficiënte therapieën te ontwikkelen. Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Universiteit Leiden werken samen aan het vermeerderen van…

Stamcellen, Dr. Jekyll or Mr. Hyde? De Niko Tinbergenlezing 2019 werd gegeven door Hans Clevers. Voorafgaand aan de hoofdlezing namen Ariane Briegel en Susana Chuva de Sousa Lopes in kortere lezingen het publiek mee in hun vakgebieden.

Leeuwen in West- en Centraal Afrika verschillen opvallend van leeuwen in het oosten en zuiden van Afrika. Dat blijkt uit genetisch onderzoek door wetenschappers van het Institute of Environmental Sciences en het Instituut Biologie Leiden. Ze werkten samen met onderzoekers van verschillende universiteiten.…

Onderzoekers, beleidsmakers en financiers moeten meer rekening houden met de invloed van sekse en gender bij wetenschappelijk onderzoek. Dat stelt de LERU, de League of European Research Universities, in een advies. Vice-rector Simone Buitendijk is hoofdauteur.

Het aantal gevallen van burn-out stijgt. Dat komt door groepsdruk, het continu ‘aan’ staan en doordat we veel van onszelf eisen. Zeg vaker tegen jezelf ‘tot hier en niet verder’, adviseert klinisch psycholoog Bart Verkuil.

Bacteriën die groen, blauw of rood oplichten kunnen een rol spelen bij de aanpak van resistentie tegen antibiotica. Dertien ambitieuze Leidse studenten willen onder het motto ‘Say yes to stress’ 9000 euro ophalen om hun onderzoeksproject te realiseren.

Het gebruik van de pil, in combinatie met genetische factoren, kan van invloed zijn bij experimenteel psychologisch onderzoek onder vrouwen. Er is meer onderzoek nodig naar de invloed van de pil op stemmingsstoornissen, concludeert psycholoog Daniëlle Hamstra. Promotie op 30 september.

Vijf Leidse wetenschappers ontvangen een Consolidator Grant van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van maximaal twee miljoen euro kunnen zij hun wetenschappelijk onderzoek voortzetten en uitbreiden.

Het Antoni van Leeuwenhoek/Nederlands Kanker Instituut, het Leids Instituut voor de Chemie en het Pivot Park Screening Centre gaan kennis en infrastructuur delen in het Cancer Drug Discovery Initiative. Vrijdag 11 oktober tekenden ze een letter of intent.

Op vrijdag 17 april opent de burgemeester van Leiden, de heer Lenferink, de Metabolomics Faciliteit van de Universiteit Leiden. Metabolomics onderzoek maakt veranderingen in de stofwisseling zichtbaar waardoor in de toekomst een diagnose beter, sneller en vroeger kan worden gesteld en het effect van…

Van de 87 Vidi-onderzoekssubsidies die NWO heeft toegekend, gaan er vijf naar Leiden. Dat is bijna 6 procent van de gehonoreerde aanvragen.

Medical Delta benoemt zeven hoogleraren die een brug gaan slaan tussen de medische werelden van Leiden, Delft en Rotterdam.

Onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Vrije Universiteit Amsterdam hebben bepaald hoe erfelijke informatie is georganiseerd in archaea, eencellige organismen die onder extreme omstandigheden kunnen overleven. De resultaten van het onderzoek staan in Nature Communications (27 december 2012) en…

Onderzoekers van het Instituut Biologie Leiden hebben ontdekt hoe goede darmbacteriën ons aangeboren immuunsysteem reguleren. Door deze verrassende ontdekking wordt het in de toekomst mogelijk om ziekten die gerelateerd zijn aan ontsteking, zoals diabetes en colitis, gericht te behandelen met een cocktail…

Zonder een gewas opnieuw te zaaien toch nakomelingen produceren, die zelfs groter kunnen zijn dan de ouderplant. Volgens Leidse onderzoekers is dat mogelijk door het overstimuleren van één gen. Daarmee verjongt een cel en gaat deze terug naar de embryonale fase.

De Leidse onderzoeker dr. Ben Zonneveld heeft de grootte van het genoom – de hoeveelheid DNA per kern - van wilde tulpen bepaald. Zijn conclusie is dat er meer dan 87 wilde soorten zijn. Verschillende mogelijk nieuwe soorten zijn ontdekt.

Het idee dat moderne mensen Neanderthalers verdrongen doordat ze beter beschermd waren tegen gifstoffen uit rook, ligt onder vuur. Een eerdere studie die dit suggereerde, wordt nu weerlegd door genetisch onderzoek van wetenschappers uit Leiden en Wageningen. Het is op 24 november gepubliceerd in Molecular…

Een tropisch vlindertje past zich aan aan zijn omgeving en creëert zo betere overlevingskansen. Dit wordt veroorzaakt door hormoonsignalen, die informatie over de temperatuur doorgeven aan weefsels van de vlinder. Bioloog Ana Rita Mateus laat zien hoe een complex samenspel van omgeving, fysiologie…

De één is gevoeliger voor een depressie dan de ander. Maar wat is de verklaring hiervoor? Klinisch psycholoog Niki Antypa onderzocht hoe de kwetsbaarheid voor een depressie door je cognitie wordt bepaald. Ook vond ze de eerste voorzichtige aanwijzingen voor een behandeling met omega-3-vetzuren. Promotie…

Macrofagen – de frontlinie van ons afweersysteem – beschermen ons tegen infecties. Maar bij de tuberculosebacterie gaat dat vaak mis. De groep van Annemarie Meijer van het Instituut Biologie Leiden heeft nu ontdekt dat macrofagen in zebravissen beter in staat zijn tuberculose uit te schakelen als ze…

Al eeuwen vragen wetenschappers zich af hoe talen zich ontwikkelen en hoe talen zich over de wereld verspreiden. Hoe kan het dat volkeren die duizenden kilometers van elkaar vandaan woonden varianten van een Indo-Europese taal spraken die sterk aan elkaar verwant blijken? De sleutel tot de oplossing…

Eentje bleek wel tweeduizend jaar oud te zijn. En oudere reuzenbekersponzen blijken juist snellere celdeling te hebben, anders dan wijzelf. Ze maken antibiotica en nog véél meer. Lina Bayona Maldonado onderzocht wat verschillen in bijvoorbeeld leeftijd of zeediepte uitmaken voor het maken van al die…

Op 17 april vieren de Reizende DNA-labs dat zij officieel de 100.000ste scholier mogen ontvangen, dit wordt uitgebreid gevierd in Wageningen. De Universiteit Leiden verzorgt sinds 2006 onder de bezielende coördinatie en leiding van Mathieu Noteborn en Patrick Voskamp (Leids Instituut voor de Chemie)…

De Europese Unie stelt vanuit het Horizon 2020-programma 15 miljoen euro beschikbaar voor LUMC-onderzoek naar farmacogenetica: medicatie die is afgestemd op het DNA van de patiënt. Met dit bedrag wordt in zeven landen een infrastructuur uitgerold waarmee patiënten medicatie krijgen die rekening houdt…

Leiden scoort goed bij de Vici's. Onder de 31 Vici-winnaars wier namen NWO begin februari bekendmaakte, zijn vier Leidse wetenschappers. De winnaars zijn: gezinspedagoog Marian Bakermans-Kranenburg, informaticus Peter Grünwald, sterrenkundige Harold Linnartz en hoogleraar Boeddhisme Jonathan Silk.

Het Nederlandse X-omics Initiatief heeft zeventien miljoen euro ontvangen van NWO in het kader van de Nationale Roadmap Grootschalige Infrastructuur. Het Leidse metabolomics-onderzoek van Thomas Hankemeier maakt deel uit van het project.

In zijn nieuwe boek ‘Darwins cijferslot’ vertelt oud-decaan en fysicus Frans Saris hoe onze cultuur ons tot heer en meester van de natuur heeft gemaakt en over de verantwoordelijkheden die dat met zich meebrengt. Hij praat hierover samen met Joris Berkhout tijdens de This Week’s Discoveries op 27 fe…

Het is onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) gelukt om menselijke hartspiercellen massaal te kweken. Dat is een bijzondere prestatie omdat hartspiercellen zich zeer moeilijk laten vermenigvuldigen buiten het lichaam. Door een speciale techniek hebben de onderzoekers nu een vrijwel…

Vijf wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de European Research Council (ERC). Met zo’n beurs van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers met veel potentie eigen project lanceren, een onderzoeksteam leiden en hun beste ideeën uitvoeren.

Plantenbioloog Pingtao Ding, universitair docent bij het Instituut Biologie Leiden (IBL), heeft een beurs ontvangen van 2,4 miljoen euro. De Starting Grant van de European Research Council (ERC) voor veelbelovende jonge onderzoekers geeft hem de mogelijkheid om te kijken hoe planten zich beschermen…

Lezing

Lezing

Veel neuropsychologen maken voor hun onderzoek gebruik van de hersenscanners in het LUMC. Toen de coronacrisis uitbrak werden de toegangseisen voor het ziekenhuis flink aangescherpt, en dreigde heel wat psychologisch onderzoek in de soep te lopen. Dankzij goede protocollen kunnen de onderzoekers nu…

Lezing, Studium Generale

Lezing

Een interdisciplinair team van Leidse wetenschappers heeft ontdekt dat de tering, een heftig bijverschijnsel van tuberculose, voor alle onderzochte mensen en diersoorten hetzelfde is. De ontdekking biedt nieuwe mogelijkheden om de nog onvoldoende begrepen aandoening te onderzoeken. De wetenschappers…

Het team van Alireza Mashaghi van het Leiden Academic Centre for Drug Research heeft een manier gevonden om de vorm van eiwitten te bepalen en classificeren: door middel van een barcode. Met de simpele maar precieze topologische barcode is het mogelijk alle soorten vouwen in een eiwit weer te geven.…

Patiënten met dezelfde ziekte krijgen vaak allemaal dezelfde behandeling, ook al is de oorzaak van de ziekte bij iedereen verschillend. Nieuwe technieken openen de weg naar een persoonlijker behandeling. Publicaties in Nature Genetics op 5 december.

De ontdekking van het belang van microRNA’s in 2001 heeft de wereld van de moleculaire biologie op zijn kop gezet. De kleine stukjes RNA trokken ook de aandacht van universitair hoofddocent Erno Vreugdenhil. Vreugdenhil: ‘Binnen vijf tot tien jaar komen de eerste microRNA-gerichte medicijnen op de m…

Sociale angst komt vaak binnen de familie voor en is erfelijk. Uit hersenonderzoek blijkt dat sociale angst invloed heeft op de structuur van bepaalde hersengebieden. Bovendien zijn deze variaties erfelijk bepaald. Daarover publiceert neurowetenschapper Janna Marie Bas-Hoogendam in EBioMedicine, een…

In strijd tegen kanker, antibiotica-resistentie en wegwerpplastic: Ahmed Ali, Fredj Ben Bdira en Valerio Barbarossa ontvangen een LUF-subsidie voor hun innovatieve en maatschappelijk relevante onderzoek. Deze subsidies voor academisch talent vormen vaak een belangrijke springplank naar aanvragen bij…

Een nieuw onderzoeksproject van 5,7 miljoen euro gaat zorgen dat sla weerbaarder wordt tegen ziekteverwekkers en klimaateffecten en beter kan groeien in nieuwe teeltsysytemen. Samen met andere Nederlandse onderzoekers gaan Leidse biologen de eigenschappen en genetische informatie van 500 wilde en gecultiveerde…

89 toponderzoekers schreven blogs over onderwerpen waar het in de bèta-wetenschap op dit moment om draait. Op basis van de blogs, onder meer uit Leiden, stelde De Groene Amsterdammer een lijst samen van 10 verwachte doorbraken in de bèta-wetenschappen. Lees de Leidse béta-blogs: Van opgekweekte stamcellen…

Hoe kiezen dieren hun partner? Het antwoord is simpel: alles draait om kwaliteit. Willen wij mensen nog wel eens iets aantrekken wat toevallig in de mode is, dieren doen niets zomaar. Achter een mooi verenkleed of een oor¬verdovend brullen zit maar één boodschap: ik ben in topconditie. De evolutionaire…

Leidse onderzoekers ontdekten dat het eiwit annexine A1 een belangrijke rol speelt in uitzaaiing van borstkanker. Het reguleert de plasticiteit van cellen waardoor tumorcellen beweeglijk worden en kunnen uitzaaien. Dinsdag 23 maart publiceren ze hun resultaten in PNAS Online Early Edition.

Kinderen reageren hetzelfde op uitsluiting als adolescenten en volwassenen. Dat ziet psycholoog Mara van der Meulen aan de hersenactiviteit van basisschoolkinderen. ‘Het is nieuw voor ons dat dit in de kindertijd hetzelfde is als op latere leeftijd.’ Promotie op 10 december.