De FOM Valorisatie Prijs 2012 gaat naar prof.dr. Joost Frenken. ‘Hij verstaat de kunst fundamenteel onderzoek, techniekontwikkeling en het genereren van nieuwe bedrijvigheid in de marktsector op uitzonderlijke wijze te combineren’, aldus de jury.

Het bestuur van de Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) heeft hoogleraar Wim van Saarloos benoemd tot directeur van de Stichting, met ingang van 1 november 2009.

De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) heeft in totaal 16,1 miljoen euro toegekend aan zes nieuwe onderzoeksprogramma's in de Nederlandse natuurkunde.

Fysicus Carlo Beenakker heeft een FOM-projectruimtesubsidie ontvangen om een theoretisch model te bouwen van een majoranakanon, een veelbelovend instrument voor kwantumcomputers.

Experimenteel natuurkundige Jan Aarts heeft een FOM Projectruimtesubsidie in de wacht gesleept van 545.000 euro. Hij gaat het geld gebruiken om de interactie te bestuderen tussen supergeleidende stroom en ferromagnetisme. In de toekomst leidt dit mogelijk tot computergeheugen met verwaarloosbaar ene…

Anjali Pandit (Leids Instituut voor Chemisch onderzoek) heeft een FOM-projectruimte onderzoeksbeurs toegekend gekregen voor haar voorstel ‘Tuning into the photosynthetic membrane with atomistic precision’.

De winnaar van de FOM Natuurkunde Proefschrift Prijs 2012 is theoretisch natuurkundige dr. Anton Akhmerov. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek onder supervisie van prof.dr. Carlo Beenakker en verdedigde zijn proefschrift in mei 2011 cum laude aan de Universiteit Leiden.

Het Leidse natuurkunde-instituut heeft drie van de twaalf beschikbare subsidies in de wacht gesleept uit de FOM-Projectruimte. Groepsleiders Milan Allan, Stefan Semrau en Carlo Beenakker krijgen allen rond de 400.000 euro voor hun onderzoek.

De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie heeft 9,9 miljoen euro toegekend aan vijf nieuwe onderzoeksprogramma's waar de Nederlandse natuurkunde internationaal in uitblinkt en waarbij het wetenschappelijk en maatschappelijk belang duidelijk aanwezig is. Bij drie van de vijf programma’s zijn…

De autoindustrie verzinkt metaal met installaties die kunnen gaan vibreren, waardoor de laag zink op het metaal niet overal even dik is. Zo kan een auto bijvoorbeeld gaan roesten. Fysici zochten naar oplossingen van vijf vraagstukken tijdens de workshop Physics with Industry.

Met de krachtige elektronenmicroscopen van NeCEN bestuderen we afwijkingen aan cellen van bloedvaten bij hart- en vaatziekten, de wisselwerking tussen ziekteverwekkers en gastheren bij infectieziekten, moleculaire processen die kanker veroorzaken, de interactie tussen geneesmiddelen en target-eiwitten.…

Koper Bouwman Bonnet Hetterscheid

Juurlink

Juurlink

Op basis van wiskundige methoden uit de snaartheorie – holografische dualiteit – gaan de hoogleraren Jan Zaanen en Koenraad Schalm de hypothese testen dat vreemde metalen maximaal verstrengelde toestanden zijn van kwantummaterie. Ze ontvangen hiervoor een subsidie van De Stichting voor Fundamenteel…

Majorana ontmoet een zeemeermin

Quantumdynamica van mechanische systemen op nano- en microschaal leidt tot nieuwe inzichten in de fundamentele vraag hoe de klassieke natuurkunde met de quantummechanica samengaat.

Natuurkundige Ana Achúcarro is programmaleider van onderzoeksproject 'Observing the big bang: the quantum universe and its imprint on the sky’, één van de zes projecten waarin Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) in totaal 12 miljoen euro investeert. De Nederlandse natuurkunde blinkt…

Een dunne goudlaag is praktisch ondoorzichtig, maar met een rooster van minuscule gaatjes erin laat hij verrassend veel licht door. Het mechanisme hierachter stond bijna een decennium ter discussie. De Leidse onderzoekers dr. Martin van Exter en Frerik van Beijnum MSc, en student Chris Smiet, werkten…

Joost Frenken, hoogleraar natuurkunde aan de faculteit wiskunde en natuurwetenschappen, is benoemd tot directeur van het nieuwe Advanced Research Center for Nanolithography (ARCNL). De samenwerkende partijen, ASML, FOM, NWO, UvA en VU tekenen vandaag, 7 november 2013, een principeovereenkomst.

Hoe kun je moleculen volgen in een cel? Door ze licht te laten geven en onder een microscoop te leggen. Maar licht vervaagt. Onderzoekers van het Leidse Cel Observatorium denken hier iets op te hebben gevonden: goudstaafjes inbrengen in de cel.

Dr.ir. W. (Wim) van Saarloos, directeur van de Stichting Voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM), is door de minister van OCW benoemd tot lid van de Raad van Toezicht van de Universiteit Leiden. Hij volgt per 16 juli 2014 prof.dr.mr. C.J.M. (Cees) Schuyt op.

Om meer opslagcapaciteit van computergeheugen en snellere computers te kunnen bouwen, willen natuurkundigen weten wat de exacte positie is van elektronen in een elektrisch circuit. Prof. Michel Orrit en collega’s gaan een apparaat bouwen om dat te meten. De Stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie…

Nederlandse wetenschappers blinken internationaal uit in natuurkundig onderzoek. Zij kregen van de stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) in totaal 10.4 miljoen euro toegekend voor nieuwe onderzoeksprogramma's. Onderzoeksgroepen in Leiden voeren twee van de vijf gehonoreerde programma's…

Een bundel gefocusseerd licht die op een spiegel valt gedraagt zich anders dan een bundel evenwijdig licht en houdt zich daarmee niet aan de al in de klassieke oudheid geformuleerde wet van de reflectie. Onderzoekers van het Huygens Laboratorium van de Universiteit Leiden en de Stichting FOM tonen dit…

Het is een team van onderzoekers gelukt om een enkel spinnend elektron te positioneren op een chip met een precisie van enkele nanometers. Hiermee ligt de weg open naar quantumchips met nano-elementen naar keuze. De resultaten zijn gepubliceerd in het gerenommeerde Applied Physics Letters.

Bepaalde afwijkingen in het rooster van mechanische metamaterialen kunnen leiden tot topologisch beschermde excitaties in het rooster. Dit vormt het mechanische equivalent van de al langer bekende topologische beschermde toestanden in elektronische systemen, zoals topologische isolatoren. Dat tonen…

Productie van duurzame energie is belangrijk maar het teveel aan opgewekte energie moet opgeslagen en gebruikt kunnen worden wanneer er een tekort is. Onderzoekers uit het hele land bedachten mogelijke oplossingen voor dit probleem en zeven voorstellen ontvangen financiering van Shell, FOM en NWO. Twee…

Wim van Saarloos treedt per 1 september 2016 aan als vicepresident van de KNAW. Van Saarloos wordt daarnaast per 1 januari 2017 hoogleraar Theoretische natuurkunde aan de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden en treedt dan terug uit de Raad van Toezicht.

Het Lorentz Center start een crowdfundingactie voor de renovatie van hun ‘Common Room’ waar wetenschappers nieuwe ideeën uitwisselen. De ruimte wordt in het najaar van 2016 gerenoveerd voor een bedrag van € 15.000.

NWO heeft een financiële bijdrage toegekend van ruim 3 miljoen euro aan het Lorentz Center van de Universiteit Leiden, dat internationale workshops organiseert in alle wetenschappelijke disciplines. Het Lorentz Center werd vorig jaar nog excellent bevonden in een evaluatierapport van een internationale…

Een team van Nederlandse (universiteiten van Leiden en Eindhoven) en Zwitserse onderzoekers is erin geslaagd om het oppervlak van een supergeleidende lichtdetector zeer nauwkeurig af te tasten. Deze nieuwe techniek kan het ontwerp van detectoren drastisch verbeteren. De detectoren hebben allerlei toepassingen,…

Natuurkundigen van de Universiteit Leiden en Stichting FOM hebben een manier gevonden om de eigenschappen van 'slimme', door de mens ontworpen materialen beter te begrijpen. Hun methode onthult hoe op elkaar gestapelde laagjes in zo’n materiaal samenwerken om het geheel tot een hoger niveau te tillen.…

Quantum, machine learning, AI en qubits. Quantum Leiden bundelt onderzoek en onderwijs van Universiteit Leiden naar supercomputers of quantumcomputers

De winnaar van de Paul & Tatiana Ehrenfest natuurkunde proefschriftprijs 2020 is Koen Bastiaans. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek in de groep van Milan Allan en verdedigde zijn proefschrift in december 2019 cum laude aan de Universiteit Leiden.

NWO Chemische Wetenschappen heeft een TOP-PUNT subsidie toegekend aan een onderzoeksproject van chemicus prof.dr. Gijs van der Marel van de Universiteit Leiden en prof. dr. ir. A.J. Minnaard van de Rijksuniversiteit Groningen.

Aan het oppervlak van een katalysator kunnen chemische reacties makkelijk verlopen, die anders niet of nauwelijks plaats zouden vinden. Chemici weten dat vooral scherpe randen van een katalysator ideale reactieplaatsen zijn, maar soms zijn vlakke 'terrassen' ook geschikt - waarom, dat was nog onduid…

Een samenwerking van fysici en scheikundigen organiseerde op 10-11 november in Amsterdam de LEELIS-conferentie over nieuwe computerchiptechnologie. Leids natuurkundige Joost Frenken is directeur van het organiserende instituut ARCNL.

Het lijkt een paradox: ultradun materiaal dat al het licht absorbeert. Toch bestaat het. Twee Leidse onderzoekers berichtten over hun onderzoek in ‘Applied Physics Letters’. Het artikel staat in de Top 20 van meest gedownloade artikelen van mei van het gerenommeerde tijdschrift.

Donderdag 4 oktober opent het Lorentz Center officieel zijn tweede afdeling op de Leidse bètacampus. Met internationale workshops voor wetenschappers is het Lorentz Center een broedplaats van samenwerking en vernieuwing in de wetenschap. Op alle muren van de nieuwe locatie kan geschreven worden. Ook…

Met behulp van statistische mechanica hebben biofysici van de Universiteit Leiden, de Stichting FOM en de Radboud Universiteit Nijmegen een model ontwikkeld waarmee meer informatie uit DNA-codes gehaald kan worden. De resultaten verschenen op 20 augustus in het gezaghebbende blad Proceedings of the…

Leidse en Delftse wetenschappers hebben vastgesteld wat elektronentransport via een enkel molecuul zo moeilijk maakt. Ze ontdekten dit dankzij een nieuwe meetmethode. Hun bevinding brengt elektronische chips een stap dichterbij. Ze publiceerden erover in Nature Nanotechnology.

Er is weer nieuws over het eiwit alpha-Synucleine. dat een belangrijke rol wordt toegedicht bij de ziekte van Parkinson. Biofysicus Martina Huber e.a. laten zien op welke manier deze eiwiten samenklonteren als ze met een membraan in contact komen. Hun artikel in de Journal of the American Chemical Society…

Nederlandse Life Science onderzoekers kopen samen de nieuwste en krachtigste elektronenmicroscoop die er is. Hij komt te staan in Leiden, maar kan op afstand bediend worden.

Twee van onze collega's ontvangen een koninklijke onderscheiding. Professor Jo Hermans werd

Leidse natuurkundigen hebben de systematiek ontdekt achter isolerende materialen waarin collectief kwantumgedrag van elektronen ongestoord kan blijven bestaan. Het gaat om zogenoemde topologische isolatoren. Met het Leidse ‘recept’ wordt het eenvoudiger materialen te zoeken waarmee supersnelle elektronica…

Op een ogenschijnlijk gewone kubus verschijnt onder druk een patroon van hollingen en bollingen. Er is nu een methode ontwikkeld om zulke 3 dimensionale structuren te ontwerpen en maken met eenvoudige bouwstenen. Publicatie in Nature.

Een internationaal team van astronomen, onder wie de in Leiden werkzame dr. Hongsheng Zhao heeft een onverwacht verband gevonden tussen de raadselachtige donkere materie en de zichtbare sterren in sterrenstelsels.

Vrouwen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in academische topposities. Dat komt mogelijk door het toegenomen belang van het binnenhalen van onderzoeksfinanciering. Vrouwen scoren hierop vaak slechter dan mannen. Psychologisch onderzoekers Romy van der Lee en Naomi Ellemers onderzochten of dit verschil…

Korrelige materialen als tandpasta, zand, scheerschuim en mayonaise verstijven niet altijd als ze dicht samengepakt worden, hebben onderzoekers onder leiding van de Leidse natuurkundige prof.dr. Martin van Hecke ontdekt. Zelfs als deze materialen zich verzetten tegen samendrukking, bieden zij vaak geen…