Geesteswetenschappen, Instituut voor Geschiedenis

Deze zomer verscheen een prachtig boek: "Geleefd geloof. Het geloofsleven van boeren en burgers in Friesland en de Ommelanden van Groningen,1250-1580". Bijdragen zijn er van beide redacteuren, Anneke B. Mulder-Bakker en Rolf H. Bremmer Jr, en van o.a. Sible de Blaauw, Jos Koldeweij, Catrien Santingh,…

Op de eerste drie zaterdagen van de maand mei worden de Kaiserlezingen over sterrenkunde gegeven in de Hortus botanicus. Drie professoren van de Leidse Sterrewacht vertellen over grote onderwerpen zoals buitenaards leven, de geboorteplaats van onze zon en nog veel meer! De lezingen zijn gratis voor…

Hoe groot is het heelal? Hoe ontstaan en evolueren sterren? En bestaat er leven elders in het heelal? Deze hoofdvragen uit de sterrenkunde vormen de thema’s bij de nieuwe tentoonstelling 'Van aarde tot oerknal', die gemaakt is ter ere van het honderdjarige bestaan van de Internationale Astronomische…

De komende vrijdagmiddagen is het een levendige boel in het Levend Lab! In samenwerking met Technolab Leiden komen schoolklassen op bezoek. Op vrijdag 12 mei beet groep 7 van de basisschool Woutertje Pieterse uit Leiden het spits af.

Op Nationaal Ereveld Loenen liggen onder de vierduizend oorlogsslachtoffers ook Leidse studenten die zich verzetten tegen de nazi's. De Oorlogsgravenstichting zoekt vrijwilligers om de overledenen op een bijzondere manier te eren.

De Universiteit Leiden wordt dit jaar 444 jaar, en is nog altijd springlevend. Maar hoe worden wij mensen gezond oud? Hanno Pijl is in het LUMC de grootmeester van de Leefstijlgeneeskunde. Hij legt uit wat we allemaal kunnen winnen als we verstandig (maar vreugdevol) leven.

Ze noemen hun team ‘The Walking Dead’: de Leidse Egyptologen Lara Weiss, Huw Twiston Davies en Nico Staring. Een passende naam voor een groep die onderzoek doet naar de Egyptische dodenstad Sakkara. ‘We proberen religieuze tradities te achterhalen. Wat betekenen die voor het leven van mensen, en voor…

Leidse onderzoekers hebben de DNA volgorde van de Europese paling bepaald. Kennis van de genetische code van deze primitieve vissoort is belangrijk om de soort te kunnen beschermen tegen uitsterven maar ook ten behoeve van visserij en aquacultuur. De gegevens zijn nu gepubliceerd in het vrij toegankelijke…

Het Levend Lab van de Universiteit Leiden verhuist naar het hart van het Leiden Bio Science Park. Op de nieuwe plek tussen de Hogeschool, Mentor en Naturalis, zijn de eerste slootjes inmiddels gegraven. Deze nieuwe locatie is beter toegankelijk voor zowel wetenschappers als publiek. Hier kunnen onderzoek…

Hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck is tijdens de Avond van de Chemie benoemd tot erelid van de KNCV. Voorzitter Flors Rutjes was te spreken over hoe Van Dishoeck het vakgebied astrochemie op de kaart heeft gezet.

Astronoom Ignas Snellen besprak in Nature de opzienbarende ontdekking van zijn internationale collega's: een dwergster met zeven, op de Aarde lijkende planeten eromheen. Mogelijk zijn de omstandigheden er geschikt voor leven. Ook diverse media vroegen Snellen om commentaar.

Neemt de terreurdreiging toe als Nederland ook in Syrië gaat bombarderen?

Lezing

Maandag 14 november is op het Bio Science Park in Leiden de schop in de grond gegaan voor de aanleg van het Levend Lab, een experimentele proeflocatie voor onderzoek aan het leven in zoet water. Dit is een primeur voor Nederland: er komen 36 sloten die een natuurlijke omgeving vormen waarin de effecten…

Biofysicus Rolf Harkes heeft een microscoop ontwikkeld die individuele moleculen kan lokaliseren in levende cellen. Dit verbetert de traceertechnieken voor ziektes als kanker en Parkinson op cellulair niveau. Promotie op 13 januari 2016

Dit jaar nam Paul Smith, hoogleraar Franse literatuur, na twintig jaar afscheid van de Universiteit Leiden. In het Jaarboek Zeventiende Eeuw verscheen een interview met hem over zijn onderzoek en carrière.

Met computersimulaties heeft archeoloog Fulco Scherjon in kaart gebracht waar en hoe neanderthalers in West-Europa hebben geleefd. Opvallend: ze kregen waarschijnlijk veel kinderen, en leefden in kleinere groepen dan gedacht. Promotie 28 mei.

Het Levend Lab gaat verhuizen. En dat is een behoorlijke klus: van het zoeken naar een geschikte locatie en het uitgraven van 32 nieuwe slootjes, tot het wachten op nieuwe waterdiertjes. Milieuwetenschapper Martina Vijver en ecoloog Maarten Shrama vertellen erover aan het Leidsch Dagblad.

Jonge wetenschappers podcast is een podcastserie over het online leven van jongeren en de uitdagingen die daarbij komen kijken. Hoe kijken jongeren hier tegenaan en wat zegt de wetenschap? Recente afleveringen: cyberpesten en sexting.

Veel van Jan Wolkers’ literaire werk, schilderijen en beelden vonden hun oorsprong in aangrijpende ervaringen zoals het vroege overlijden van zijn broer. Hij bedreef autofictie. Dat concludeert literair journalist Onno Blom in zijn biografie van Jan Wolkers. Promotie op 19 oktober.

Met laarzen en een schepnet, staat Atlas presentatrice Elisabeth van Nimwegen in het Levend Lab. Daar laten Hoogleraar Ecotoxicologie Martina Vijver en promovendus Tom Nederstigt zien wat de invloed is van micro- en nanoplastic op de insecten in de slootjes. ‘De soortenrijkdom blijft gelijk, maar de…

‘In recente publicaties over slavenhandel worden dezelfde retorische wapens gebruikt als twee eeuwen geleden in de strijd om de afschaffing van de Britse slavenhandel. Het is een beladen onderwerp, maar dat mag een historicus niet belemmeren om zo zorgvuldig en onpartijdig mogelijk onderzoek te doen’,…

Prefect van de Hortus botanicus Paul Kessler sprak naar aanleiding van zijn oratie met biologenvakblad Bionieuws over het Jaar van de Botanische Tuinen. 'We gaan ons beter dan ooit in de markt zetten.'

Zonder water beginnen we niets, maar je kunt er ook te veel van hebben. Leidse, Delftse en Filipijnse studenten werken samen aan watermanagement, omdat dit element een centrale rol speelt bij vragen over duurzaamheid. Lees erover in alumnimagazine Leidraad.

Is er leven op andere planeten? Het blijft een vraag die sterrenkundigen bezighoudt. Ignas Snellen vertelt erover tijdens de 3 October University.

Het kalenderjaar loopt langzaam op zijn eind. De kans is helaas best groot dat je niet al je goede voornemens hebt waargemaakt, want het blijkt erg moeilijk om gezonder te leven. Waarom is dat zo? We krijgen tekst en uitleg van Marieke Adriaanse, onze pasbenoemde Hoogleraar Gedragsinterventies in Population…

Een nieuw gezondheidsprogramma gaat patiënten met (een verhoogd risico op) hart- en vaatziekten belonen voor het volhouden van een gezonde leefstijl. Een onderzoeksgroep met onder andere psycholoog Andrea Evers kreeg er 2,5 miljoen euro voor van de Hartstichting en ZonMw.

Op 30 juli is het de Internationale Dag van de Vriendschap. In de studententijd ontstaan veel hechte vriendschappen. Verrassend veel daarvan blijken een leven lang in stand te blijven. Een aantal van onze alumni delen het verhaal van hun vriendschap.

Van bedrijfskundige tot ingenieur en van communicatieprofessional tot landbouwkundige. Of je nou de wereld wilt verbeteren, of je kansen op de arbeidsmarkt, je kunt je blijven ontwikkelen aan de universiteit. De universiteiten van Nederland lanceren vandaag het nieuwe onlineplatform universitairdoor…

Ooit is de verwantschap tussen dieren of planten vastgesteld op grond van zichtbare overeenkomsten. DNA-onderzoek brengt nu forse correcties aan in deze stamboom van het leven. Willem Prud'homme van Reine, werkzaam bij de Leidse vestiging van het Nationaal Herbarium, zorgde met twee collega's voor een…

Een groeiend aantal studenten met autisme (ASS) gaat naar het hoger onderwijs. Kennis over de mogelijkheden en uitdagingen voor deze groep jongvolwassenen is echter schaars. Renée Dijkhuis concludeert in haar promotieonderzoek ‘Autism in Higher Education: An investigation of Quality of Life’ dat studenten…

Meer dan 12 miljoen ton aan plastic belandt jaarlijks in het water. Maar wat is precies de invloed van al dat plastic op dieren die ermee in aanraking komen? Tom Nederstigt en Martin van der Plas van het Levend Lab vertellen in het Leidsch Dagblad hoe zij dit onderzoeken.

Vol in de wind met de zon in het hoofd staat Martina Vijver samen met haar nieuwe partners bij het Levend Lab van de Universiteit Leiden, aan de rand van het Leiden BioScience Park. Een ‘mini-polder’ tussen bedrijven en de universiteit. Hier ontmoeten de farma- en technologische ontwikkelingen de echte…

In zijn Youtubeserie Ernst's OnderWaterWereld neemt ecoloog Ernst zijn kijkers mee in de mooie wereld van waterplanten en -dieren. Voor deze serie bezocht hij het Levend Lab van Martina Vijver. In onderstaand filmpje legt hij uit waarom het openluchtlaboratorium in Leiden zo belangrijk is.

Watervlooien en lantaarntjes hebben in de natuur veel meer last van gewasbeschermingsmiddelen dan in het lab. Deze testresultaten uit het Levend Lab presenteerden Henrik Barmentlo en Martina Vijver in radioprogramma Vroege Vogels.

Martina Vijver heeft een interview gegeven aan dagblad Trouw over haar onderzoek naar o.a. bestrijdingsmiddelen in het Levend Lab. Dit interview is verschenen i.v.m. de oratie van Martina als hoogleraar op vrijdag 16 november 2018.

Bij het Romeinse fort in Velsen zijn honderden houten voorwerpen gevonden. Ze tonen dat Romeinse officieren in luxe leefden. In opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft Dr. Lange (Universiteit Amsterdam) de afgelopen twee jaar het hout uit het fort alsnog onderzocht. Volgens archeologe…

Het nieuwste onderzoek uit het Leids openlucht laboratorium ‘Levend Lab’ toont aan dat het insecticide thiacloprid zelfs de meest voorkomende en robuuste waterjuffersoort in ons land sterk beïnvloedt. Het onderzoek is gepubliceerd in Journal of Applied Ecology. Verschillende media besteedden aandacht…

Aminozuren zijn de bouwstenen voor het leven op aarde. Mogelijk zijn ze in de ruimte ontstaan, en via kometen en meteorieten op aarde beland. Daniël Paardekooper onderzocht een deel van deze hypothese. Promotie op 5 juli.

Onlangs verscheen het boek 'En plots stond het Leidse leven stil' van Charlotte Boin, waarin Sanneke Kuipers, universitair hoofddocent Crisis Governance, geïnterviewd wordt.

Jongeren besteden heel veel van hun tijd online. Toch weten we nog weinig over hoe dit intensieve (sociale) mediagebruik hun ontwikkeling beïnvloedt. Hersenonderzoeker en Spinozapremie-winnaar Eveline Crone van de Universiteit Leiden beschreef samen met mediapsycholoog Elly Konijn (VU) wat de wetenschap…

Op vrijdag 28 augustus is door onze decaan Prof. dr. Joanne van der Leun tijdens de online editie van ons alumni event 'Leiden Revisited' de aftrap gegeven van het cursusseizoen van JPAO.

De Leidse rechtenstudente Aoife Fleming is verkozen tot VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling.

Op 15 november 2019 vond de nascholingsdag filosofie van het Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing (ICLON) plaats, over het examenthema filosofie voor vwo in 2020-2023: het goede leven en de vrije markt. Dirk Oosthoek, vakdidacticus filosofie, opent de dag…

Babu Ram Lamichhane onderzocht of mensen in Nepal kunnen leven in gebieden waar ook tijgers en luipaarden voorkomen. Hij concludeert dat co-existentie mogelijk is als de leefomgeving goed beheerd wordt, en de impact van tijgers en luipaarden op mensen minimaal en sociaal aanvaardbaar is. Promotie op…

De franciscaanse observantie heeft een significante invloed gehad op het religieuze en culturele leven in de Nederlanden van c. 1450-1550. Dat ontdekte Anna Dlabacova tijdens haar promotieonderzoek naar de invloed van de observantie op de ruime, Europese verspreiding van tekst.

Punten verdienen voor je gedrag. Wie zijn je vrienden en betaal je je rekeningen op tijd? De Chinese regering wil in 2020 een sociaal kredietsysteem invoeren. De inwoners van China krijgen daarin plus- en minpunten toegewezen voor hun kredietachtergrond, het nakomen van contracten, maar ook voor hun…