Bacteriën evolueren in een onvoorspelbare omgeving eenzelfde strategie als die aandelenhandelaren toepassen om zich in te dekken tegen onvoorspelbare schommelingen van de beurskoersen. Over deze ontdekking publiceert experimenteel evolutiebioloog dr. Bertus Beaumont op 5 november een coverartikel in…

Hoe weet een bacterie waar er voedsel is in zijn omgeving? En hoe beweegt die bacterie vervolgens naar dat voedsel toe? Hoogleraar Ultrastructuurbiologie Ariane Briegel nam het publiek mee op een microscopische reis tijdens haar lezing ‘Zooming in on bacterial behaviour’ voor het Natuurwetenschappelijk…

Hoe detecteren bacteriën signalen uit hun omgeving en hoe passen ze zich daaraan aan? Die vraag intrigeert Ariane Briegel, hoogleraar Ultrastructuurbiologie. Met behulp van nieuwe technieken produceert ze driedimensionale beelden, die nieuwe informatie geven over het zintuiglijke systeem van bacteri…

Hoogleraar Moleculaire Biotechnologie Gilles van Wezel van het Instituut Biologie Leiden is te zien en te beluisteren bij EenVandaag tv en radio over een project waarin onderzoekers millennia oude bacteriën tot leven hebben gewekt. Hij sprak ook met het populair-wetenschappelijke Scientias en bij BNR…

Een bacterie supersnel bevriezen, om de structuur van buiten en binnen natuurgetrouw in beeld te brengen. Hoogleraar Ultrastructuurbiologie Ariane Briegel kwam speciaal hiervoor naar Leiden: de Universiteit Leiden is een van de weinige instituten wereldwijd waar de benodigde apparatuur beschikbaar is.…

Zelf een bont gekleurd schilderijtje maken dat helemaal bestaat uit bacteriën. Het kan op 17 september in het Rijksmuseum van Oudheden tijdens de Nacht van Kunst & Kennis. Maar welke wetenschap steekt erachter, en hoe leidt het tot een groentetuin op Mars? Biologiestudent Valentijn Broeken van het Leidse…

Afgelopen week schreef de Volkskrant een uitgebreid artikel over de bizarre levensvorm die ontstaat, wanneer een bacterie geen celwand meer heeft – een soort barbapapa’s. Eén van de experts die aan het woord komt is Leids microbioloog Dennis Claessen. Door in zijn lab bacteriën bloot te stellen aan…

Bacteriën gebruiken antibiotica als wapen en produceren er meer van als er concurrerende stammen in de buurt zijn. Dit fundamentele inzicht kan helpen bij de zoektocht naar nieuwe antibiotica.

Ariane Briegel wil bacteriën inzetten om vroegtijdig kanker te detecteren. Samen met postdoc Alise Muok ontwikkelt ze een methode om de urine van patiënten snel en goedkoop te kunnen testen op de aanwezigheid van verdachte moleculen. Ze ontvangen hiervoor een beurs van ongeveer 150.000 euro van KWF…

Twee bacteriesoorten werken samen in plantenwortels om hun gastheer te redden van een schimmelziekte. Een team van microbiologen en bioinformatici van het Nederlands Instituut voor Ecologie, Universiteit Wageningen en het Instituut voor Biologie van Leiden deed deze ontdekking. Ze identificeerden ook…

Draadvormige bacteriën maken cellen die geen celwand meer hebben onder invloed van osmotische stress. Een opvallende ontdekking, aangezien de celwand als bescherming dient voor bacteriën. Het zou kunnen verklaren hoe ziekteverwekkende bacteriën zich in ons lichaam kunnen schuilhouden voor ons immuunsysteem.…

Onderzoekers van het Instituut Biologie Leiden hebben ontdekt hoe goede darmbacteriën ons aangeboren immuunsysteem reguleren. Door deze verrassende ontdekking wordt het in de toekomst mogelijk om ziekten die gerelateerd zijn aan ontsteking, zoals diabetes en colitis, gericht te behandelen met een cocktail…

Een internationaal team van wetenschappers, met onderzoekers van twee Nederlandse universiteiten, Leiden en Groningen, heeft de structuur bepaald van chlorofyl in chlorosomen van groene bacteriën. Chlorosomen zijn de lichtantennes van deze bacteriën. Het zijn langwerpige zakjes die tot 250.000 chlorofylmoleculen…

Hoe passen bacteriën zich aan aan een nieuwe leefomgeving? Hoe zitten genomen van bacteriën precies opgevouwen in cellen? Dat gaat een internationaal team van wetenschappers onderzoeken, onder leiding van de Leidse biochemicus Remus Dame. Het Human Frontier Science Program heeft hiervoor een subsidie…

Planten houden van gunstige microben zoals bacteriën en schimmels: ze groeien beter en worden er gezonder van. Hoogleraar Microbiële Ecologie Jos Raaijmakers speurt naar de juiste microben die gebruikt kunnen worden door de landbouw. Oratie 13 november.

Bodembacteriën specialiseren zich door werk te verdelen binnen de kolonie. Een deel van de bacteriën maakt antibiotica om de kolonie tegen concurrenten te verdedigen, zelfs als het ten koste gaat van hun individuele voortplantingssucces. Publicatie in Science Advances.

De dag waarop we de eerste stap op Mars mogen zetten komt steeds dichterbij: als het aan SpaceX ligt is dit al over acht jaar! Er staan ons echter nog aardig wat uitdagingen te wachten om hier te kunnen overleven. Eén daarvan is de voedselvoorziening: we willen gewassen verbouwen op Mars, maar hoe doe…

Leidse biologen publiceerden in het gerenommeerde wetenschappelijke blad Science Advances een studie waarmee ze aantonen dat bodembacteriën taken verdelen binnen de kolonie. De Volkskrant schreef er een artikel over.

De darmbacterie E. coli kan zich aanpassen aan veranderingen in de omgeving. Leidse wetenschappers ontdekten hoe het eiwit H-NS in de bacterie hiervoor zorgt. Die kennis vormt mogelijk een belangrijk aanknopingspunt bij het bestrijden van de bacterie en ziektes zoals buikvliesontsteking. Publicatie…

Hoe passen bacteriën zich aan aan een nieuwe leefomgeving? Hoe zitten genomen van bacteriën precies opgevouwen in cellen? Dat gaat een internationaal team van wetenschappers onderzoeken, onder leiding van de Leidse biochemicus Remus Dame. Het Human Frontier Science Program heeft hiervoor een subsidie…

Minister Edith Schippers van Volksgezondheid investeert de komende vier jaar ruim 6 miljoen in onderzoek naar nieuwe antibiotica. Het programma wordt opgezet door diverse partijen, waaronder het Leidse Centre for Antimicrobial Research.

Zijn Weyldeeltjes de ideale geleiders? Spelen celwandloze cellen een rol in chronische Tuberculose-infecties? Deze vragen willen Carlo Beenakker en Dennis Claessen beantwoorden. Ze ontvingen hiervoor een ENW-KLEIN-subsidie van NWO. Met de beurzen wil NWO vernieuwend, fundamenteel onderzoek stimulere…

Een team van Leidse en Delftse studenten Life Science&Technology (LST), Nanoscience en Bio-informatica werkt hard aan een bacterie-estafetterace waarmee het de strijd aanbindt in de iGEM-competitie.

Duitse wetenschappers hebben samen met NASA een bacteriedodende coating ontwikkeld voor ruimtetoiletten. Hiermee hopen ze astronauten in ruimtestations te beschermen tegen ziekteverwekkers. Hoogleraar Biologische chemie Nathaniel Martin werpt in de Volkskrant zijn licht op de ontdekking: ‘Je verwacht…

Toenemende resistentie en een gebrek aan nieuwe antibiotica vormen een groot probleem voor de volksgezondheid. Tegen die achtergrond zoekt Gilles van Wezel van het Instituut Biologie Leiden naar nieuwe medicijnen. Samen met toenmalig promovendus Changsheng Wu en collega’s ontdekte hij het bijzondere…

Hoe kunnen we met behulp van moleculair gereedschap meer inzicht krijgen in de ziekteverwekkende eigenschappen van de Neisseria pili?

Remus Dame

Antibioticaresistente bacteriën rukken op: mogelijk sterven in 2050 jaarlijks 10 miljoen mensen aan infecties door deze bacteriën. Farmacoloog Coen van Hasselt (LACDR) doet onderzoek naar effectieve behandeling met antibiotica. Hij vertelde over de wapenwedloop tussen bacteriën en nieuwe antibiotica…

Als we gestrest zijn, uit zich dat ook vaak in buikpijn of in continue naar de WC moeten. Wetenschappers denken zelfs dat onze darmflora van invloed is op het ontstaan van depressies. Laura Steenbergen onderzoekt de invloed van probiotica en antibiotica op onze geestelijke gezondheid.

Ziekteverwekkende bacteriën zijn steeds vaker resistent voor de huidige antibiotica. De vraag naar nieuwe antibiotica wordt daarmee steeds groter. Professor Gilles van Wezel zoekt naar nieuwe vormen van antibiotica in goede bacteriën die in de grond leven.

Voor het eerst hebben internationale onderzoekers het netwerk van bacteriën op koraalriffen breed in kaart gebracht. Ze publiceren erover in Nature Communications (9 april). Tot de auteurs horen bijzonder hoogleraar Nicole de Voogd (Naturalis Biodiversity Center & Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden)…

Kom naar het Experimenten Plein om proefjes te doen! Je kunt hier aan de slag om bijvoorbeeld bloemen te kleuren. Of wat denk je van zelfgemaakte haargel? Studenten van onze faculteit leggen je uit hoe je kunt helpen met de ontdekkingstocht naar nieuwe antibiotica of hoe je zesvlakken kunt vouwen.

Bacteriën op heterdaad betrapt, diep bevroren terwijl ze op het punt stonden de ziekte van Lyme te veroorzaken. Razend enthousiast is Ariane Briegel over wat ze allemaal kan zien dankzij de drie-eenheid van een vriestechniek, een microscoop met camera en kunstmatige intelligentie. 'Het is fascinerend,…

Bacteriën in tanden vertellen ons veel over voeding en ziektes van onze voorouders. Bovendien komen we zo meer te weten over ons immuunsysteem. Dit biedt aanknopingspunten voor het verhelpen van moderne ziektes en allergieën. Lange tijd irriteerden archeologen zich aan het tandsteen op het gebit van…

Op zaterdag 30 mei werd de Biologie Olympiade Junior afgesloten met een feestelijke prijsuitreiking in het Kamerling Onnes Gebouw door Prof. Edgar Groenen.

Een internationaal team met onderzoekers uit Leiden heeft ontdekt hoe een bacterie een intern systeem heeft herschikt om grip op beweging te krijgen. Gecontroleerde beweging is heel belangrijk bij het binnendringen van een gastheer, met mogelijk ziekte tot gevolg. Publicatie op 27 april in Nature Co…

Waarom verliezen sommige bacteriën onder invloed van stress hun beschermende celwand? Microbioloog Dennis Claessen van het Instituut Biologie Leiden ontvangt van NWO een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro om deze paradoxale eigenschap te onderzoeken.

Bacteriën die ongevoelig worden voor antibiotica is een groeiend probleem. Populair-wetenschappelijke nieuwssite Scientias vroeg hoogleraar Biologische chemie Nathaniel Martin naar een veelbelovende oplossing waaraan Martin met zijn team werkt.

Voor het onderzoeksproject tijdens zijn master Life Science & Technology heeft Thomas Bakkum tijdens de Avond van de Chemie op 19 oktober de tweede prijs gewonnen in de Golden Master Award 2016.

Van Wezel verricht baanbrekend onderzoek naar bacteriën die antibiotica produceren: een belangrijk onderwerp gezien de toenemende antibioticaresistentie. MedZine sprak met Van Wezel over de succesvolle methode die hij gebruikt in de zoektocht naar nieuwe antibiotica.

In deze serie interviews vertellen onderzoekers van het Leiden Centre of Data Science over hun eigen wetenschapsgebied en de rol van data science daarin.

LST biedt een uniek onderwijsprogramma dat zich richt op de levende cel. De bacheloropleiding duurt drie jaar. Tijdens je eerste jaar werk je aan een stevig fundament. Daarna is er meer ruimte voor specialisatie.

De helft van de cellen in ons lichaam is helemaal niet van onszelf, maar zijn bacteriën. Hoe worden die in toom gehouden, zo dat wij als soort kunnen overleven? Sander van Kasteren legde dit uit tijdens een lezing voor het Natuurwetenschappelijk Gezelschap Leiden op 16 maart.

Drie Leidse onderzoekers ontvangen ieder een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Het gaat om historicus Cátia Antunes, celbioloog Dennis Claessen en archeoloog Marie Soressi. Met deze premie kunnen ze de komende vijf jaar een eigen onderzoeksgroep…

Het eigen cellulaire recyclesysteem van zebravissen kan schadelijke bacteriën opeten en zo weerstand bieden tegen infecties als tuberculose en salmonellose. Dat schrijven Leidse biologen van de groep van Annemarie Meijer. Het stimuleren van deze vorm van afweer kan gebruikt worden in nieuwe behandelmethoden…

Promovenda Doris van Bergeijk wekte 40.000 jaar oude bacteriën uit mammoetpoep weer tot leven. Ze hoopt op nieuwe informatie die het Instituut Biologie Leiden kan helpen bij onderzoek naar antibiotica en resistentie daartegen. Lees erover op Europese Antibioticadag, 18 november.

Per 1 maart is Nathaniel Martin benoemd tot hoogleraar Bio-organische Chemie bij het Instituut voor Biologie Leiden. Met een team van twaalf wetenschappers gaat hij de strijd aan tegen antibioticaresistentie. Het Leidsch Dagblad interviewde hem over zijn onderzoek.

Planten zou je kunnen zien als kleine chemische fabrieken, die via fotosynthese chemische stoffen produceren. Als we fotosynthese kunnen nabootsen in een kunstmatig systeem, kunnen we schone brandstoffen en materialen maken uit zonlicht en CO2. Huub de Groot is heel dicht bij het ontwerpen van zo’n…

Biologie is een brede studie met uiteenlopende onderwerpen en methodieken. In de eerste anderhalf jaar ontwikkel je een stevige wetenschappelijke basis en leer je verschillende werkvelden beter kennen. Halverwege je bachelor ga je je meer specialiseren.