Universiteit Leiden

nl en

Onderzoeksproject

Re-Integratie van delinquenten met een extremistische achtergrond: evaluatie van de Nederlandse aanpak.

Hoe de kans op recidive van extremistische gedetineerden kan worden geminimaliseerd.

Looptijd
2013 - 2017
Contact
Liesbeth van der Heide
Financiering
Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV)
Partners

Reclassering Nederland

 

Achtergrond

Met het uitbreken van de Syrische burgeroorlog (2011-heden) heeft er een heropleving van het jihadistische gedachtegoed plaatsgevonden waar ook Europa de gevolgen van ondervindt. Duizenden Europese burgers zijn vertrokken naar Syrië en Irak om zich als foreign fighters aan te sluiten bij terroristische organisaties zoals Islamitische Staat (IS) en Jabhat al-Nusra (JaN). De Nederlandse overheid is een van vele die zich geconfronteerd ziet met het risico dat terugkeerders of juist de ‘thuisblijvers’ terroristische aanslagen willen plegen. Bovendien bestaat rondom degenen die daadwerkelijk (willen) afreizen een grotere en groeiende groep sympathisanten, die bijvoorbeeld actief deelnemen aan de verspreiding van jihadistische propaganda of intolerantie jegens andersdenkenden uitdragen. Eén van de gevolgen van deze ontwikkeling is een toename van het aantal gedetineerden in Nederlandse gevangenissen die betrokken zijn geweest bij terroristische activiteiten of die een extremistisch wereldbeeld aanhangen.

 

Recidivereductie

De meeste gedetineerde extremisten komen op een gegeven moment vrij. Daarnaast zijn er de laatste jaren meerdere gevallen geweest van geradicaliseerde of ronduit extremistische individuen wier voorlopige hechtenis is geschorst. In beide gevallen rijst de vraag hoe de kans op recidive kan worden geminimaliseerd. Verschillende landen hebben bijzondere re- integratie initiatieven ontwikkeld specifiek gericht op radicale, extremistische en terroristische gedetineerden en verdachten. Ook in Nederland bestaat sinds medio 2012 een dergelijk project, dat voortkomt uit een samenwerking tussen de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en Reclassering Nederland (RN). Dergelijke programma’s zijn erop geënt om middels specialistische resocialisatietrajecten de kans op recidive terug te dringen en waar mogelijk ook ideologische deradicalisering te bewerkstelligen. Door een gebrek aan evaluatiestudies is het echter onduidelijk of dit soort initiatieven succesvol zijn en, zo ja, wat ze effectief maakt.

Van februari 2013 tot februari 2014 heeft het Centrum voor Terrorisme en Contraterrorisme (CTC) van de Universiteit Leiden een eerste evaluatie van het Nederlandse project uitgevoerd. Dit door de NCTV gefinancierde onderzoek richtte zich op de volgende vragen; 1) op welke beleidsmatige en organisatorische assumpties is het project gestoeld en hoe realistisch zijn die? 2) Hoe is de organisatorische implementatie van het project verlopen? 3) Kan er een inschatting worden gegeven van in hoeverre het initiatief een bijdrage levert aan het terugdringen van de kans op recidive onder radicale, extremistische en terroristische gedetineerden en verdachten? De nadruk in dit onderzoek lag op de eerste twee vragen. Er konden geen definitieve uitspraken over de effectiviteit van het programma worden gedaan, onder andere omdat dit langdurige trajecten zijn die gedurende de onderzoeksperiode nog bij geen van de cliënten waren afgerond. Om het verdere verloop van dit bijzondere re-integratie project in kaart te brengen, vaardigde de NCTV in april 2015 een verzoek tot vervolgonderzoek uit. Dit onderzoek is deze zomer afgerond. Het volledige onderzoeksrapport is vanaf 6 november 2018 hier te downloaden.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.