Universiteit Leiden

nl en

Donkere materie met een Leids tintje schittert in Ierse kunstgalerij

Een fonkelende visualisatie van donkere materie, zo valt de kunstinstallatie ‘Dark Distortions’ van Thijs Biersteker wellicht het best in woorden te vatten. De tentoonstelling is momenteel te zien in de Science Gallery in Dublin en is geïnspireerd op Euclid, een aanstaande ESA-missie die de mysterieuze aard van donkere materie gaat onderzoeken. De Leidse astronoom Henk Hoekstra hielp Biersteker met het kunstproject.

Donkere materie buigt licht

Wetenschappers schatten dat zo’n 85 procent van het heelal bestaat uit donkere materie. Dit geheimzinnige goedje is onzichtbaar, maar kosmologen denken dat het bestaat omdat ze zien dat er veel te weinig zichtbare materie in elk melkwegstelsel is om te voorkomen dat deze melkwegstelsels uit elkaar vliegen. Vermoedelijk is er iets onzichtbaars wat deze melkwegstelsels bij elkaar houdt – donkere materie dus. Grote ophopingen hiervan hebben zoveel massa dat ze licht kunnen afbuigen. Kosmologen willen deze afbuiging gebruiken om donkere materie te meten.  

Hierop inhakend heeft Thijs Biersteker van Woven Studio een dynamische kunstinstallatie gemaakt, in samenwerking met de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en de Universiteit Leiden. De installatie bestaat uit een aantal bewegende lenzen die het licht buigen, net zoals grote hoeveelheden donkere materie dat doen. De lenzen bestaan uit verschillende lagen, die verbeelden hoe donkere materie zich ophoopt in een fractal-achtig patroon, zoals wetenschappers vermoeden dat de werkelijkheid is.

Het onzichtbare verbeelden

Hoogleraar Observationele kosmologie Henk Hoekstra is de kosmologiecoördinator van de Euclid-missie en droeg bij aan de inspiratie voor het kunstwerk. ‘Het model dat kosmologen van het heelal hebben is erg abstract – het concept van donkere materie is totaal anders dan hoe wij als mens de wereld ervaren. Deze installatie verbeeld het onzichtbare. Het verbindt op die manier het abstracte met onze menselijke perceptie.’ 

Thijs Biersteker voegt daaraan toe: ‘Dit kunstwerk brengt op een techno-poëtische manier een eerbetoon aan hoe baanbrekende wetenschap het onzichtbare kan onthullen. Kunst en wetenschap komen op een magische en meeslepende manier samen in dit werk.’ 

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of

‘Dark Distortions’ maakt deel uit van de gratis tentoonstelling Invisible in de  Science Gallery Dublin, die kunst, natuurkunde en filosofie combineert en tot 25 oktober te zien is.
—————
De kinetische sculptuur bootst de beweging na van sterren in een melkwegstelsel met donkere materie en buigt de stralen van licht zoals donkere materie dat doet. Het laat je de eenvoudige elegantie ervaren van de ontdekking van iets dat tot de verbeelding van het heelal spreekt. Het onthult hoe we, door gewoon zorgvuldig te kijken, dingen kunnen ontdekken die buiten onze verbeelding liggen.

Dit nieuwsbericht is gebaseerd op een ESA release.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.