Luis Salome Abarca over plantenstoffen en de Hortus botanicus
Welke chemische stoffen hebben planten tot hun beschikking en wat gebeurt er als ze deze inzetten tegen bacteriën of schimmels? Dat is wat promovendus Luis Salomé Abarca graag wil weten. Hij bestudeert hoe planten overleven en hun gebruik van chemische stoffen bij communicatie en afweer. Salomé Abarca werkt bij het Natural Products Laboratory van het Instituut Biologie Leiden, maar onmisbaar voor zijn onderzoek is de Leidse Hortus botanicus.
Van 30 september tot en met 6 oktober 2019 is het in heel Nederland de Week van de Biologie. In het kader daarvan nemen we bij het Instituut Biologie Leiden een kijkje bij enkele wetenschappers die een bijzondere samenwerking hebben met een Leidse onderzoekspartner.
Op welke manier werk je samen met de Hortus botanicus?
‘Voor mijn onderzoek naar natuurlijke producten gebruik ik monsters van planten die ik van de Hortus botanicus krijg. Deze monsters zijn al geclassificeerd en worden bewaard onder gecontroleerde omstandigheden. Dat is heel belangrijk, omdat de monsters het uitgangsmateriaal zijn voor onze systematische aanpak. Zodra de monsters bij het biologie-instituut zijn, verwerken we ze voor chemische karakterisering. Dit leidt tot een nieuwe samenwerking met de Hortus botanicus; studenten bij de Hortus bepalen of er een fylogenetische verwantschap is met andere plantensoorten op basis van de chemische samenstelling van de planten die wij hebben geanalyseerd. Ook kijken ze of de stoffen soortgelijke biologische activiteit in andere soorten vertonen.'
Het is nu de Week van de Biologie in Nederland; wat fascineert jou aan biologie?
‘Het leukste vind ik het multidisciplinaire karakter van biologie. Om een biologisch proces in de natuur te ontrafelen, begin je met een simpele observatie en doorloop je chemie, biochemie, moleculaire biologie enzovoort. Het geeft me ook de kans om met wetenschappers uit allerlei gebieden te praten, die elk hun eigen ideeën hebben. Ik denk dat dit me ook helpt om als persoon te groeien.'
Waarom besloot je biologie te studeren en het onderzoek in te gaan?
‘Ik hield al van natuurwetenschappen toen ik jong was; vooral planten trokken mijn aandacht. Dat ze zich niet kunnen verplaatsen en hoe sommige planten zich kunnen bewegen, zoals het Kruidje-roer-me-niet, gaf me het idee dat ze méér zijn dan dingen die alleen maar water staan te drinken. Ik begon me te verdiepen in chemie en hoe planten communiceren. Vooral die communicatie via signaalstoffen door de lucht en via de bodem maakte dat ik er meer over wilde weten. Toen ik in 2015 begon bij het Natural Products Laboratory in Leiden, gaf hun slogan Leren van de natuur, leren van onze voorouders me het gevoel dat ik op de juiste plek was om te blijven leren over wat plantenstoffen doen.'
Afbeeldingen afkomstig van Luis Salomé Abarca