Samen een betere wereld dichterbij brengen
Mondiale problemen zoals welvaartsziektes of microplastics in zee zijn te complex om vanuit één wetenschappelijke discipline of vanuit één land te kunnen doorgronden. De Universiteit Leiden heeft de expertise in huis om oplossing van deze gigantische problemen een klein stapje dichterbij te brengen. Lees erover in het wetenschapsdossier ‘Oog voor complexe problemen’.
Grenzeloos en complex
Leidse wetenschappers houden zich bezig met onderzoek naar de grote uitdagingen van nu, zoals het oplossen van milieu-, welvaarts- en diversiteitsvraagstukken. ‘De merkbare problemen die zich op deze vlakken voordoen uiten zich voornamelijk lokaal’, vertelt Judi Mesman, dean van Leiden University College (LUC). ‘Maar je ziet dat die lokale problemen over de hele wereld met elkaar verbonden zijn.’ Microplastic-vervuiling in zee kan zich door stromingen verspreiden over de hele wereld en de gezondheid van vissen aantasten, waardoor die misschien niet meer in staat zijn zich voort te planten of om aan roofdieren te ontsnappen. Dat kan gevolgen hebben voor het bestaande lokale ecosysteem en aangrenzende ecosystemen. Daarnaast kan het eten van zieke vissen door mensen weer leiden tot volksgezondheidsproblemen, met alle gevolgen van dien. Bij complexe systemen kan één probleem dus uitwaaieren tot een cascade aan problemen. Mesman: ‘Alles heeft invloed op elkaar en dat heeft verstrekkende gevolgen.’
Duurzame oplossingen
Om deze complexe uitdagingen het hoofd te kunnen bieden is inzicht nodig in de verbanden van de problematiek. ‘We zetten daarom onderzoekers van verschillende disciplines fysiek op één plek’, aldus Mesman. ‘Samen kunnen zij een beeld schetsen van de problemen en wat de gevolgen zijn.’ De uitkomsten van deze onderzoeken leveren waardevolle informatie voor beleidsmakers waarmee deze betere keuzes kunnen maken.
Niet alleen het inzicht in de problematiek is bepalend voor een duurzame oplossing, ook de manier waarop die oplossingen tot stand komen maakt uit. De onderzoekers richten zich daarom ook op de organisatorische kant van probleemoplossing op verschillende niveaus. Hoe geef je grote internationale instituten zoals een VN-Veiligheidsraad beter vorm? Hoe kun je het vertrouwen tussen verschillende partijen opbouwen? Hoe leid je het delen van wetenschappelijke kennis in goede banen?
Praktijk en onderzoek komen samen in Den Haag
Veel van het Leidse onderzoek naar wereldproblemen gebeurt in Den Haag, in het hart van de ‘internationale stad van vrede en recht’. Met haar Internationaal Strafhof en Gerechtshof, ministeries, multinationals, ambassades, ngo’s en talrijke internationale conferenties is Den Haag een ideale voedingsbodem. ‘Doordat we in Den Haag gevestigd zijn, kunnen we multidisciplinaire wetenschap en beleidsmakers aan elkaar koppelen. Implementatie van oplossingen heeft meer kans van slagen als je vanaf het begin betrokken bent bij het proces.’ Mesman is ervan overtuigd dat beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek pas echt effectief is als elke stap wordt doorgesproken met praktische experts. ‘Dat verhoogt de kans enorm dat wetenschappelijke inzichten ook echt worden toegepast’, aldus Mesman.
Lees meer over hoe Leids onderzoek bijdraagt aan het oplossen van werelduitdagingen in het nieuwe wetenschapsdossier Oog voor complexe problemen.
Vanuit verschillende disciplines werken onderzoekers van de Universiteit Leiden samen aan een veilige, gezonde, duurzame, welvarende en rechtvaardige wereld. U leest hierover in onze wetenschapsdossiers.