‘Europarlementariërs houden zich niet aan antirookverdrag’
Europarlementariërs moeten zich terughoudender opstellen tegenover tabakslobbyisten. Ze houden zich onvoldoende aan het internationale antirookverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Dat stelt Leids lobbyprofessor Arco Timmermans op 25 februari in televisieprogramma EenVandaag.
Interne notitie Philip Morris
EenVandaag beschikt over interne notities van tabakslobbyisten van Philip Morris International, de grootste tabaksproducent ter wereld. Ze brachten in kaart wat het standpunt is van Nederlandse Europarlementariërs ten aanzien van strengere antirookmaatregelen. Het programma onthult hoe de parlementsleden omgaan met de lobbyisten van deze industrie. Pikant, want woensdag 26 februari stemt het Europees Parlement definitief over aanscherping van de bestaande Europese richtlijn voor tabaksproducten. De Europese Commissie kwam vorig jaar met een voorstel voor zwaardere regels om roken verder te ontmoedigen. De regels hebben betrekking op de toevoeging van smaakjes, de grootte van de waarschuwing en de verpakking van de rookartikelen. Het Europees Parlement ging niet direct akkoord en diende tal van amendementen in.
Onvoldoende terughoudendheid en transparantie
Volgens critici laten veel Europarlementariërs zich beïnvloeden door de zeer actieve en talrijke tabakslobbyisten. Timmermans, bijzonder hoogleraar Public Affairs aan de Campus Den Haag, benadrukt dat hij zelf geen onderzoek heeft gedaan naar parlementsleden die bij deze zaak over de schreef gingen. Maar op basis van eerdere uitgelekte notities in de media is wel duidelijk dat velen zich niet uiterst terughoudend opstellen. Ook is er geen volledige openheid over welke Europarlementariërs met tabakslobbyisten hebben gesproken. Timmermans: ‘Dit gaat in tegen het protocol van de Wereldgezondheidsorganisatie dat juist terughoudendheid en transparantie over contacten met de tabaksindustrie voorschrijft.’
Soft rules
Een groot aantal Europese landen waaronder Nederland heeft dit verdrag in 2003 ondertekend. Het WHO-verdrag stelt dat commerciële partijen geen rol mogen spelen bij het ontwikkelen van antirookbeleid. Maar de vraag is hoeveel indruk dat maakt. Timmeremans: ‘Het protocol bevat een reeks gepubliceerde richtlijnen, maar het zijn zogenaamde ‘soft rules’. Ze zijn dus niet hard afdwingbaar.’ Uit eerdere uitgelekte notities bleek al dat Philip Morris, de producent van onder andere Malboro, 161 lobbyisten inzet in Brussel. Het bedrijf gaf zelf toe in 2012 ruim één miljoen euro uit te hebben geven voor de Brusselse lobby.
Uitzending EenVandaag De lobbymachine van tabaksfabrikant Philip Morris
Arco Timmermans is de eerste Nederlandse hoogleraar die benoemd is om onderzoek te doen naar de rol en betekenis van belangenbehartiging in Nederland. Hij houdt zich onder andere bezig met de belangen rond gokken, alcohol en softdrugs en de voortdurende strijd om de beeldvorming over deze zaken in de politiek en maatschappij . (25 februari 2014 – LvP)
Zie ook
Law, Democracy and Governance: Legitimacy in a Multilevel Setting is een van de zes profielthema's in het onderzoek van de Universiteit Leiden.
Studeren in Leiden
Bachelor
Bestuurskunde
Master
Political Science and Public Administration (2 specialisaties)