Deeltjesversnellerinstituut CERN gaat de detector SND@LHC bouwen, een neutrinodetector bij de Large Hadron Collider (LHC). Dit is een voorganger voor SHiP, een detector die donkere materie moet gaan detecteren. Leids natuurkundige Alexey Boyarsky is een van de initiatiefnemers van beide projecten.

Een continue stroom van geladen deeltjes barst uit het centrum van ons sterrenstelsel, de Melkweg. De deeltjesstroom is een bijproduct van de geboorte van nieuwe sterren en lijkt medeverantwoordelijk voor het magnetisch veld dat de Melkweg doordringt. Een onderzoeksgroep met onder anderen de Nederlandse…

De Event Horizon Telescope (EHT)-collaboratie ontvangt de 2021 Royal Astronomical Society Group Achievement Award. In april 2019 presenteerde het EHT-team de eerste foto van de schaduw van een zwart gat ooit. De Leidse hoogleraar Huib-Jan van de Langevelde is sinds vorig jaar directeur van EHT. Drie…

In 2012 bestaat de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) 50 jaar. Om dit te vieren worden wereldwijd activiteiten georganiseerd. Op 5 oktober wordt de ESO-jubileumtentoonstelling geopend in de historische Leidse Sterrewacht. Deze tentoonstelling, met de toepasselijke naam 'Spectaculair Heelal', bestaat…

Het moet er zijn, alleen kunnen we het niet zien: de raadselachtige donkere materie en donkere energie in het heelal. Henk Hoekstra is een van de vele kosmologen die dolgraag, willen weten waar deze substanties precies uit bestaan. Hij kreeg er een Europese onderzoekssubsidie van 1,3 miljoen euro vo…

De vakconferentie ICT.OPEN had maar liefst vijf Leidse hoogtepunten. Zo won promovenda Anna Louise Latour de pitchprijs van 500 euro en won promovenda Can Wang de tweede prijs in de Commit2Data postercompetitie. Daarnaast gaf Hoogleraar Holger Hoos de keynote lezing op de eerste dag en pitchte Suzan…

De eerste Nederlandse bijdrage aan de toekomstige European Extremely Large Telescope (E-ELT) is succesvol getest. Het gaat om de 'chopper', een zeer wendbaar spiegeltje dat is ontwikkeld door een samenwerkingsverband van universiteiten, technologische instituten en het bedrijfsleven. Het high techspiegeltje…

De universitaire sterrenkunde in Nederland staat in de top van de astronomische wereldranglijst. Deze conclusie komt naar voren uit een recente evaluatie van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) en de astronomische instituten van de Universiteit Leiden, Universiteit van Amsterdam, Rijksuniversiteit…

Van een nieuwe generatie antibiotica en een betere werking van vaccins tot een routekaart voor donkere materie en nieuw licht op Hindoetradities. Vier wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen de prestigieuze ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro om hun onderzoek uit te bouwen.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

Leids emeritus hoogleraar George Miley ontvangt op 8 december een eredoctoraat van Trinity College Dublin. ‘Ik had nooit kunnen dromen dat ik ergens een eredoctoraat zou ontvangen, en dit is des te emotioneler omdat het in de stad is waar ik de eerste 21 jaar van mijn leven heb doorgebracht.’

Voor het eerst hebben wetenschappers het spoor van een hoogenergetisch neutrino uit de ruimte herleid tot zijn bron. Het is geproduceerd door een zogeheten blazar, een superzwaar zwart gat. Dat melden onderzoekers van neutrinodetector IceCube in Science. ‘Dit is een mijlpaal voor de neutrinoastronomie,’…

Leiden is in 2022 een heel jaar lang European City of Science, met elke dag een ander dagonderwerp. Het radioprogramma Radio Weetlust besteedt elke dag aandacht aan dat onderwerp, samen met interessante gasten. Verschillende Leidse wetenschappers zijn al door het radioprogramma geïnterviewd.

De jaarlijkse bijeenkomst van de European Astronomical Society (EAS) vindt dit jaar plaats in Leiden. De grootste sterrenkundeorganisatie van Europa verwacht zo’n 1500 astronomen. De Universiteit Leiden is de organisator van EAS 2020, dat tegelijk met de jaarlijkse Nederlandse Astronomenconferentie…

Van nepnieuws via Whatsapp tot minihartjes uit de 3D-printer: vier Leidse wetenschappers krijgen een Consolidator Grant van de European Research Council. Deze beurzen, met een waarde tot 2 miljoen euro, stellen ervaren onderzoekers in staat hun onderzoeksgroep en -lijn voort te zetten en uit te brei…

Het nieuwe open access boek The Science of Citizen Science bundelt inzichten uit de burgerwetenschap: onderzoek dat wetenschappers samen met burgers uitvoeren. De auteurs van het boek hopen hiermee deze toenemende vorm van wetenschap te bevorderen.

Hij maakt muziek, gaat twee keer per week naar de atletiekbaan en heeft zijn onderzoek volgens zijn begeleider zo goed gedaan dat het niet zou misstaan in een promotieonderzoek. Het bacheloronderzoek van Natuur- en Sterrenkundestudent Hidde Stoffels naar de eigenschappen van donkere materie is van zo’n…

PhD defence

Lecture, Kaiser Lente Lezing

Lecture

Elf talentvolle Leidse onderzoekers met al enige jaren onderzoekservaring kunnen met een Vidi-subsidie aan de slag om een eigen onderzoekslijn op te zetten of uit te bouwen. Dat zijn er evenveel als in 2016.

ALICE is het nieuwste rekenwonder van de Universiteit Leiden. Het rekencluster vormt een eerste stap in de ontwikkeling van infrastructuur voor reken- en data-intensief onderzoek die voor iedereen toegankelijk is binnen de Universiteit Leiden en het LUMC, zowel ervaren gebruikers van high-performance…

Een consortium met onder meer de Universiteit Leiden krijgt 12 miljoen euro voor de Nederlandse bijdrage aan het ontwerp van Square Kilometre Array (SKA). De SKA wordt 's werelds grootste en krachtigste radiotelescoop.

Astronomen die veel aan outreach doen, ervaren verschillende niveaus van astronomische kennis onder hun publiek. Maar wanneer is iemand dan echt ‘astronomisch geletterd’? Tot nu toe was dit nog nooit systematisch geëvalueerd of gedefinieerd. Astronomen, waaronder Pedro Russo van de Leidse Sterrewacht,…

De European Research Council heeft een Starting Grant toegekend aan vijf jonge Leidse wetenschappers. Met maximaal 1,5 miljoen kunnen ze hun onderzoeksonderwerp verder uitdiepen.

NWO kent elf Leidse onderzoekers een Vidi-financiering van 800.000 euro toe. De onderwerpen lopen uiteen van Cicero en spierdystrofie tot de kern van crimmigatie.

Astronomen hebben, pas voor de tweede keer ooit, een neutrino gekoppeld aan een object buiten onze Melkweg. Deze waarnemingen zijn gedaan met behulp van telescopen op zowel de aarde als in de ruimte. De onderzoekers, onder wie de Leidse astronoom Sjoert van Velzen, konden het neutrino traceren naar…

Bruine dwergen zijn kleiner dan een ster, maar groter dan een planeet. En ze blijken omringd te kunnen zijn door wolkenbanden. Dat ontdekte een internationaal team onderzoekers, onder wie Leidse astronomen Frans Snik, Rob van Holstein en Jos de Boer. 'Het laat zien dat deze bruine dwergen geen saaie…

Maar liefst zeven toekenningen voor een Veni-financiering telt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen dit jaar. Camila Correa, Max van Duijn, Stéphanie van der Pas, Sergii Pud, Mónica Varela Álvarez, Joseph Callingham en Melissa McClure krijgen maximaal 250.000 euro om gedurende drie jaar hun…

Van simulaties van sterrenstelsels tot analyses van MRI-scans: wetenschappelijk onderzoek vraagt steeds meer rekenkracht. Daarom gaat de Universiteit Leiden een geheel nieuwe faciliteit voor high performance computing opzetten. Op 20 juni werd het officiële startsein gegeven.

Elf Leidse wetenschappers ontvangen een Veni-subsidie van wetenschapsfinancier NWO. Met de subsidie kunnen de onderzoekers drie jaar lang hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

Xander Tielens, hoogleraar fysica en chemie van de interstellaire ruimte, krijgt een ERC Advanced Grant voor de studie van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) in de ruimte. De combinatie van astronomische observaties, computermodellen en labonderzoek maakt het onderzoek zeer interdisc…

Er moet koolstof zijn, en water. Het moet er niet te koud zijn, maar ook niet te warm. En liefst blijven de omstandigheden miljarden jaren lang stabiel. Recent onderzoek laat zien dat er genoeg plekken in het universum eigenschappen hebben die ze mogelijk geschikt maken voor leven. Maar, vertelde hoogleraar…

89 toponderzoekers schreven blogs over onderwerpen waar het in de bèta-wetenschap op dit moment om draait. Op basis van de blogs, onder meer uit Leiden, stelde De Groene Amsterdammer een lijst samen van 10 verwachte doorbraken in de bèta-wetenschappen. Lees de Leidse béta-blogs: Van opgekweekte stamcellen…

Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd een foto te maken van een superzwaar zwart gat en zijn schaduw. Ze maakten de opname met de Event Horizon Telescope (EHT), een wereldwijd netwerk van acht radiotelescopen, die samen een virtuele telescoop ter grootte van de aarde vormen. Het nieuws…

Arts and culture

Hij ontdekte hoe je de draaiing en het middelpunt van ons Melkwegstelsel berekent, voorspelde waar kometen vandaan komen en legde de basis voor de Nederlandse radioastronomie: de Leidse hoogleraar Sterrenkunde Jan Hendrik Oort (1900–1992). Piet van der Kruit, zelf ooit promovendus bij Oort, schreef…

Hoogleraar Ewine van Dishoeck heeft met een internationaal team van collega's een overzichtsartikel geschreven over alles wat we dankzij ruimtetelescoop Herschel weten over water in de interstellaire ruimte. Het artikel in het vakblad Astronomy & Astrophysics zet bestaande kennis op een rij en bevat…

Lecture, Kaiser Lente Lezing

Lecture

Lecture, Leids Historisch Dispuut Merlijn

Festival