Science

Een internationaal team van astronomen heeft met de ALMA-telescoop in Noord-Chili een jonge ster ontdekt die zo'n explosieve groei heeft doorgemaakt dat hij in eerste instantie zo'n 100 keer helderder was dan hij nu is. De ster is in de afgelopen 100.000 jaar gevormd in ons eigen sterrenstelsel, de…

Volkomen overdonderd was prof.dr. Vincent Icke, toen burgemeester Henri Lenferink het woord tot hem richtte en hij in de gaten kreeg dat er iets bijzonders stond te gebeuren. Enkele minuten later speldde Lenferink Icke de versierselen op horend bij de benoeming tot Ridder in de Orde van de Nederlandse…

De vreemdste dingen verschijnen ’s nachts. Dat is dit jaar het motto van de Museumnacht Leiden, die zal plaatsvinden op 28 mei. Ook de Universiteit Leiden is natuurlijk weer volop van de partij.

Meer dan 1600 astronomen en ruimtewetenschappers uit de hele wereld komen online samen van 29 juni tot 3 juli voor de jaarlijkse conferentie van de European Astronomical Society (EAS). De jaarlijkse Nederlandse Astronomenconferentie NAC 2020 zal ook onderdeel zijn van deze bijeenkomst. De 75ste NAC,…

Haarscherp en het diepste kijkje in ons universum ooit: de eerste beelden van de nieuwe James Webb-ruimtetelescoop zorgden gisteren voor veel verwondering en aandacht. De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica, Ewine van Dishoeck, gaf bij meerdere media uitleg over de eerste beelden, waarop onder…

Leids fysicus Alexey Boyarsky ontvangt een ERC Advanced Grant om een uitbreiding te onderzoeken van het standaardmodel van deeltjesfysica. Hij deelt de prijs met onderzoeksgroepen uit Lausanne en Kopenhagen. 580.000 euro is gereserveerd voor Leiden.

PhD defence

PhD defence

PhD defence

Science

Chemicus Alexander Kros en astronoom Joop Schaye maken deel uit van de vier Leidse wetenschappers die dit jaar uit de Vernieuwingsimpuls van NWO een Vici toegekend hebben gekregen. Met deze subsidie van anderhalf miljoen kunnen ze een eigen onderzoeksgroep opzetten en promovendi aanstellen.

Een internationaal team astronomen, onder leiding van sterrenkundigen werkzaam aan de universiteiten van Amsterdam, Leiden en Hawaii, mag als een van de eerste in de wereld gaan meten met de James Webb Space Telescoop. Met hun project 'Ice Age' gaan ze ijzige stofdeeltjes in de ruimte onderzoeken.

Een internationaal team sterrenkundigen onder leiding van Violeta Gámez Rosas (Universiteit Leiden) heeft een superzwaar zwart gat waargenomen dat verscholen is in een ring van stof. Deze ontdekking past bij het idee dat de zogeheten actieve centra van sterrenstelsels veel meer op elkaar lijken dan…

Vier jonge, veelbelovende Leidse wetenschappers hebben een Rubicon-beurs ontvangen van NWO. Deze beurs stelt hen in staat om bij buitenlandse topuniversiteiten onderzoek uit te voeren, en zo waardevolle wetenschappelijke ervaring op te doen.

Een signaal dat zowel in het centrum van ons Melkwegstelsel voorkomt, als op afgelegen plekken in het heelal, laat mogelijk de oorsprong van donkere materie zien. Dat concludeert de Leidse natuurkundige Alexey Boyarsky in een artikel in Physical Review Letters.

Op 24 en 25 februari opent de Oude Sterrewacht in Leiden haar deuren voor de Landelijke Sterrenkijkdagen. Op meer dan vijftig locaties verspreid over Nederland kan het publiek door een telescoop kijken en meer leren over de sterrenhemel. Bewonder de nachtelijke hemel vanuit de historische Sterrewach…

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) gaat een deel van de ICT-apparatuur van de Universiteit Leiden hosten in haar eigen datacenter. Daartoe ondertekenden de beide organisaties op 10 april een overeenkomst.

De Landelijke Sterrenkijkdagen vinden dit jaar plaats in het laatste weekend van februari. Op meer dan vijftig locaties verspreid over Nederland kan het publiek door een telescoop kijken en meer leren over de sterrenhemel. Op de Oude Sterrewacht valt er tijdens het weekend ook genoeg te beleven!

Aminozuren zijn de bouwstenen voor het leven op aarde. Mogelijk zijn ze in de ruimte ontstaan, en via kometen en meteorieten op aarde beland. Daniël Paardekooper onderzocht een deel van deze hypothese. Promotie op 5 juli.

De Leidse astrofysicus Alexey Boyarsky en zijn medewerkers hebben mogelijk een spoor van donkere materie geïdentificeerd dat leidt naar een nieuw deeltje: het steriele neutrino. Een onderzoeksgroep in Harvard deed dezelfde ontdekking op nagenoeg hetzelfde moment.

De European Space Agency (ESA) heeft het voorstel voor zwaartekrachtsgolfdetector LISA goedgekeurd. De lancering van de ruimtedetector staat gepland in 2034. ‘Een droom die werkelijkheid wordt’, zegt Leids astronoom Elena Maria Rossi.

Leidse natuurkundigen hebben een manier ontwikkeld om na te gaan hoe nauwkeurig een superconducting single photon detector kan worden onderzocht.

De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica en astrochemie Ewine van Dishoeck heeft vrijdag 7 oktober de Niels Bohr International Gold Medal ontvangen. De medaille, die is ingesteld door de Deense ingenieursvereniging IDA, werd uitgereikt door Koningin Margrethe van Denemarken tijdens een ceremonie…

Elektronen in grafeen gedragen zich als lichtdeeltjes; ze hebben geen massa en gaan overal doorheen. Heel handig als je droomt over nano-elektronica. Maar je moet ze wel in goede banen leiden. Carlo Beenakker gaat onderzoeken hoe. Hij kreeg er een ERC Advanced Grant voor van 1,5 miljoen euro.

Maak kennis met de nieuwste hoogleraar van de Sterrewacht Leiden: Joe Hennawi. Hennawi komt uit Santa Barbara, Californië en komt naar Leiden met een ERC Advanced Grant. Hij zal gaan onderzoeken hoe superzware zwarte gaten ontstaan.

Op een bergtop, middenin een kurkdroge woestijn in een uithoek van Chili, is nu nog niks te zien. “Gebruik je verbeelding”, zegt sterrenkundige Ewine van Dishoeck tegen haar onderzoeksgroep uit Leiden en Garching die met haar meereisde naar deze afgelegen plek. “Want in mei dit jaar wordt hier de eerste…

Astronomen hebben met radiotelescopen op vijf continenten de aanwezigheid van een smalle straalstroom waargenomen, die afkomstig is van de enige bekende bron van twee samensmeltende neutronensterren. Die werden eerder ontdekt via zwaartekrachtgolven. Het resultaat wordt deze week gepubliceerd in Science.…

Op donderdag 15 november organiseert de Universiteit Leiden haar Physics & Astronomy Ladies Day voor vrouwelijke scholieren met een bètaprofiel die op zoek zijn naar een studie na de middelbare school. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag laten we vijf vrouwelijke onderzoekers aan het woord over…

Radiotelescoop LOFAR brengt het heelal in kaart. Dat levert niet alleen bijzondere beelden op, maar vooral ook immense hoeveelheden data. Huub Röttgering, directeur van de Leidse Sterrewacht, vertelt over de uitdagingen van het werken met die enorme datasets.

In de AD-rubriek de 'Zomeruniversiteit' vertellen de knapste koppen van Nederland over de ontwikkelingen in hun vakgebied. Deze week was de beurt aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck.

Nederland draagt 18,8 miljoen euro bij aan de Europese Extremely Large Telescope (E-ELT). Het bedrag is toegekend aan een consortium van academische en industriële partners onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA).

Er wordt een expertise groep voor de Atacama Large Millimeter / Submillimeter Array (ALMA) gehuisvest in de Sterrewacht van Leiden. Hiermee is een bedrag is gemoeid van 0,5 miljoen euro per jaar.

Astronomen bij ASTRON hebben met de LOFAR-radiotelescoop een 'bruine dwerg' ontdekt – een zwak object massiever dan Jupiter, maar significant minder zwaar dan de Zon. De ontdekking van het object genaamd Elegast, opent een nieuw pad voor het gebruik van radiotelescopen, namelijk om zwakke objecten in…

Planeetvormingsgebieden, meervoudige sterren en de stofrijke schijven die superzware zwarte gaten voeden. En misschien zelfs vulkanen op de Jupitermaan Io. Al die objecten hopen wetenschappers te gaan waarnemen met de nieuwe supertelescoop MATISSE. De Leidse astronoom Walter Jaffe is onderzoeksleider…

Oosterkamp ontving de penning en bijbehorende geldprijs van € 5000 tijdens zijn 'This Week’s Discoveries'-lezing op de faculteit, op dinsdag 22 maart. De Bachienepenning is een stimuleringsprijs voor jonge veelbelovende onderzoekers. Oosterkamp krijgt deze prijs vanwege zijn expertise op vele gebieden…

Brazilië gaat het niet alleen economisch voor de wind, ook in sterrenkundig opzicht maakt het land grote ontwikkelingen door. Geïnspireerd door deze ontwikkelingen hebben Isa Oliveira en Roderik Overzier, twee onlangs in Leiden gepromoveerde sterrenkundigen, top onderzoeksposities weten te bemachtigen…

De nieuwste sterrendatabase van ruimtetelescoop Gaia toont onder andere het samenkomen en uiteengaan van de Magelhaense wolken en de versnelling van onze zon in haar beweging door de Melkweg. Verder zijn nu van alle 330.000 sterren die zich binnen 325 lichtjaar van de aarde bevinden veel meer gegevens…

Op 17 september vindt het jaarlijkse evenement de Nacht van Kunst & Kennis plaats in de Leidse binnenstad. De faculteit W&N is ook dit jaar weer ruimschoots vertegenwoordigd met o.a. Ionica Smeets, Vincent Icke, Arnold Tukker en een project van iGEM.

Wetenschappers onder leiding van Leids astronoom Sebastiaan Haffert hebben een afbeelding gemaakt van twee planeten die als een stofzuiger een spoor trekken in de planeetvormende schijf rond een jonge ster. Het is pas het tweede keer dat het gelukt is een meervoudig exoplaneetsysteem direct te fotog…

Meer dan 400 geïnteresseerden zijn afgekomen op de NGL-publiekslezing van Kavli-prijswinnares Ewine van Dishoeck. ‘Wat fijn dat u in zulke grote getalen gekomen bent. Ik ben er bijna sprakeloos van, maar dat is natuurlijk niet handig vanavond!’ Gelukkig neemt van Dishoeck haar publiek een minuut later…

Wat heb je aan fundamentele wetenschap? Veel, zo bewijzen de sprekers tijdens Science Matters. Dit symposium werd op 18 maart 2016 gehouden ter ere van het tweehonderd jarig bestaan van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen.

De afdeling Klinische Epidemiologie van het LUMC stampte een collegereeks voor vluchtelingen uit de grond. Inmiddels is de serie een groot succes.

In het weekend van 8 en 9 maart is de Oude Leidse Sterrewacht geopend voor publiek! Een geweldige kans om door één van de telescopen in de koepels te kijken. Bij helder weer zijn Jupiter, de maan en zelfs twee sterbedekkingen door de maan te zien! Verder geven sterrenkundigen diverse mini-colleges,…

Op zaterdag 16 oktober opent de bijzondere tentoonstelling ‘Onder onze hemel‘ in de Oude Sterrewacht in Leiden. De expositie werpt een culturele blik op de sterrenhemel door Aboriginal Australische en Zuid-Afrikaanse artiesten, en bevat kleurrijke kunstwerken die verkennen hoe deze inheemse culturen…

Het METIS-instrument dat onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) wordt gebouwd voor ESO's toekomstige Extremely Large Telescope (ELT) in Noord-Chili heeft een belangrijke mijlpaal bereikt: het voorlopig ontwerp is goedgekeurd.