Skandapurāṇa Adhyāya 33

E-text generated on February 22, 2017 from the original TeX files of: Bakker, Hans T., Peter C. Bisschop and Yuko Yokochi, eds. The Skandapurāṇa. Vol. IIB. Adhyāyas 31-52. The Vāhana and Naraka Cycles. Critical Edition with an Introduction & Annotated English Synopsis, in cooperation with Nina Mirnig and Judit Törzsök. Leiden/Boston: Brill, 2014.

SP0330010: सनत्कुमार उवाच|
SP0330011: यथा तु वृषभो देवमवहन्मुनिपुङ्गव|
SP0330012: तत्ते ऽहं संप्रवक्ष्यामि नमस्कृत्वा वृषध्वजम्|| १||
SP0330021: पूर्वमेव महासत्त्वो धर्मो यज्ञसहायवान्|
SP0330022: तताप विपुलं व्यास तपः परमदुश्चरम्|| २||
SP0330031: हिमवन्तं गिरिं प्राप्य वाय्वाहारौ बभूवतुः|
SP0330032: वर्षाणां तु सहस्राणि दश द्वादश चैव हि|
SP0330033: मानुषाणि ततो भूयः शाकाहारौ बभूवतुः|| ३||
SP0330041: ततश्चिरात्तयोर्देवो गणैः सह महाद्युतिः|
SP0330042: सर्वैः समानरूपैस्तैर्दर्शनं प्रददौ हरः|| ४||
SP0330051: तांस्तौ महेश्वरान्दृष्ट्वा बहून्वै सदृशप्रभान्|
SP0330052: परस्परममन्येतां को न्वेषामीश्वरो भवेत्|| ५||
SP0330061: तौ तदा वीक्ष्य संमन्त्र्य स्मृत्वा चैव पुनः पुनः|
SP0330062: मध्ये महेश्वरं तेषां मेनाते तेजसां निधिम्|| ६||
SP0330071: तौ तं मध्ये भवं देवं प्रणम्य बहुमानतः|
SP0330072: शिरसोरञ्जलिं कृत्वा तुष्टुवाते ऽमितौजसौ|| ७||
SP0330081: नमस्त्रैलोक्यनाथाय दिग्वासायामृतात्मने|
SP0330082: चतुष्पथनिवासाय चतुष्पथरताय च|| ८||
SP0330091: चतुर्व्यूहाय देवाय त्रिनेत्राय भवाय च|
SP0330092: चतुर्मुखाय शुद्धाय जलान्तरविचारिणे|| ९||
SP0330101: इन्द्रानुग्रहकर्त्रे च ब्रह्मानुग्रहकारिणे|
SP0330102: ऊर्ध्वलिङ्गाय देवाय मदनायामदाय च|| १०||
SP0330111: नमो हिरण्यवर्णाय सूर्याक्षाय तथैव च|
SP0330112: नमः पवित्रकेशाय दीर्घजिह्वाय चैव हि|| ११||
SP0330121: नमस्ते नैकपादाय एकाक्षाय नमो नमः|
SP0330122: नमः सहस्रघण्टाय सहस्राक्षाय वै नमः|| १२||
SP0330131: नमः पिनाकिने चैव ध्वजिने च नमो नमः|
SP0330132: नमः सहस्रशीर्षाय संवर्ताय नमो नमः|| १३||
SP0330141: नमः स्तव्याय वै नित्यं शत्रुघ्नाय नमो नमः|
SP0330142: नमो भवाय भव्याय भावनाय नमो नमः|| १४||
SP0330151: नमो वराय वै नित्यं वरदाय तथैव च|
SP0330152: गोकर्णाय नमो नित्यमैश्वर्यपतये नमः|| १५||
SP0330161: नमो ऽस्तु विष्वक्सेनाय प्रभासाय नमस्तथा|
SP0330162: नमो ऽस्तु ते ऽन्नदायैव प्राणदाय नमो ऽस्तु ते|| १६||
SP0330171: नमः प्रवर्तकायैव पद्ममालाय वै नमः|
SP0330172: नमो महारवायैव भैरवाय नमो नमः|| १७||
SP0330181: नमश्चतुर्मुखायैव महादेवाय वै नमः|
SP0330182: नमो ऽस्तु ब्रह्मणे चैव ध्रुवायैवाचलाय च|| १८||
SP0330191: नमो ऽस्तु नारीरूपाय सुभगाय नमो नमः|
SP0330192: मध्यमाय नमस्ते ऽस्तु नमस्ते सर्वतस्तथा|| १९||
SP0330201: नमो ऽनुमन्ता मन्ता त्वं सर्वभूतप्रवर्तकः|
SP0330202: आवयोरीप्सितान्कामान्विधत्स्व भुवनेश्वर|| २०||
SP0330210: सनत्कुमार उवाच|
SP0330211: यो ऽनेन स्तौति वै नित्यं नियमेन समन्वितः|
SP0330212: सर्वकामैः स संपन्नो यथेष्टां गतिमाप्नुयात्|| २१||
SP0330220: सनत्कुमार उवाच|
SP0330221: अथ देवस्तु तान्सर्वाननयत्प्रकृतिं गणान्|
SP0330222: नन्दिनं चैव देवीं च स्वयं चात्मानमच्युतम्|
SP0330223: उवाच चैतौ तुष्टो ऽस्मि गृह्यतामीप्सितो वरः|| २२||
SP0330230: देवावूचतुः|
SP0330231: यदि तुष्टो ऽसि देवेश यदि देयो वरश्च नौ|
SP0330232: जात्यन्तरगतौ नित्यं वहेव त्वां सुरेश्वर|| २३||
SP0330241: इदं च गुह्यं स्थानं नौ तपसातीव भावितम्|
SP0330242: तव चैव प्रसादेन भवेत्पुण्यं सुरेश्वर|| २४||
SP0330250: देव उवाच|
SP0330251: इदं मे परमं गुह्यं भवितृ स्थानमुत्तमम्|
SP0330252: पञ्चेषुक्षेपमात्रं वै मृतो ऽत्र गणपो भवेत्|| २५||
SP0330261: यस्मान्मध्ये भवो ऽस्मीति युवयोरर्चितः स्थितः|
SP0330262: तस्मान्नाम्ना तु विख्यातमिदं भवतु मध्यमम्|| २६||
SP0330271: युवां जात्यन्तरं प्राप्य पूजितौ बलवत्तरौ|
SP0330272: वाहनत्वं समासाद्य लोकान्संधारयिष्यथः|| २७||
SP0330280: सनत्कुमार उवाच|
SP0330281: तत एवं तदा देवस्तावुक्त्वा देवसत्तमौ|
SP0330282: जगाम गणपैः सार्धं मन्दरं हेमकन्दरम्|| २८||
SP0330291: गते ऽथ देवे सगणे कालेन बहुना ततः|
SP0330292: मन्वन्तरे ऽस्मिन्सुरभी रुद्रमाराधयच्छुभा|| २९||
SP0330301: तया वर्षसहस्रेण तपसा तोषितो भवः|
SP0330302: जगाम दर्शनं व्यास वरदो ऽस्मीति चाब्रवीत्|| ३०||
SP0330311: सा वव्रे पुत्रमतुलं सर्वप्राणभृतां वरम्|
SP0330312: पुत्रांश्चान्यान्महासत्त्वान्याज्ञियान्सुरसत्तमान्|| ३१||
SP0330321: तथा दुहितरश्चान्या जगद्धात्र्यः सुशोभनाः|
SP0330322: ततः सर्वं ददौ देवो ह्यदृश्यत्वं जगाम च|| ३२||
SP0330331: तस्मिन्गते महादेवे सुरभी दीप्ततेजसम्|
SP0330332: सर्वभूताग्रजं पुत्रं वृषभं समसूयत|| ३३||
SP0330341: एकादश तथा रुद्रान्वृषभस्यानुजाञ्छुभान्|
SP0330342: सप्त कन्याश्च ता गावो जगद्धात्र्यः प्रसूयत|| ३४||
SP0330351: वृषभः स तु संगत्य नित्यं प्रातः कृताह्निकः|
SP0330352: पितरं मातरं चैव तथैव च पितामहम्|
SP0330353: अभिवाद्य ययौ शुभ्रश्चतुर्दिग्गजसेवितम्|| ३५||
SP0330361: वनं सिद्धगणावासं यत्र सा ह्यमृतोद्भवा|
SP0330362: दूर्वामृतरसा दिव्या छिन्नदग्धप्ररोहिणी|| ३६||
SP0330371: स कदाचिद्वने तस्मिंश्चरंस्तप्तस्तृषार्दितः |
SP0330372: जगाम सागरं पातुं वृषराट् सुरभीसुतः|| ३७||
SP0330381: सो ऽवगाह्य महाग्रासः सागरस्य तदा महत्|
SP0330382: मध्यं व्यादाय वदनं सझषं सतिमिंगिलम्|
SP0330383: अपिबत्सागरजलं न च तृप्तिमुपागमत्|| ३८||
SP0330391: तस्मिन्पीयति दैत्येन्द्राः संनद्धाः सासिमार्गणाः|
SP0330392: सधनुष्पाणयः सर्वे सहस्राणि चतुर्दश|| ३९||
SP0330401: निष्पेतुः शक्रसंकाशा यमकालानलोपमाः|
SP0330402: मयपुत्रा महासत्त्वा वृषभं प्रति वेगिताः|| ४०||
SP0330411: तांस्तथा रुषितान्दैत्यान्सासिमुद्गरतोमरान्|
SP0330412: सहैव सागराम्भोभिरपिबत्स महाबलः|| ४१||
SP0330421: तान्पीतान्पीयमानांश्च दृष्ट्वा ह्यर्णववासिनः|
SP0330422: वित्रेसुः सहसा सर्वे विनेदुश्चापि दुःखिताः|| ४२||
SP0330431: ततः समुद्रो भगवान्पीयमानः सुदुःखितः|
SP0330432: वडवामुखमागत्य संवर्तं शरणं ययौ|| ४३||
SP0330441: स चानलः सुसंरब्धो दत्त्वा तस्मै महाबलः|
SP0330442: अभयं वृषमागत्य प्रोवाचेदं कृताञ्जलिः|| ४४||
SP0330450: संवर्त उवाच|
SP0330451: सर्वभूतशरण्यो ऽयं दैत्यानां चालयः शुभः|
SP0330452: नैनं हीनं भवानद्भिः कर्तुमर्हसि वीर्यवान्|| ४५||
SP0330460: वृष उवाच|
SP0330461: न मे मतिरभूदग्ने निःशेषं कर्तुमम्बुधिम्|
SP0330462: भवांस्त्वस्य यतो मन्ता करिष्ये ऽहं ततो ऽद्य वै|| ४६||
SP0330471: यस्ते दर्पश्च गर्वश्च यद्बलं यच्च पौरुषम्|
SP0330472: तन्मे दर्शय हव्येश पिबाम्येनं तवाग्रतः|| ४७||
SP0330481: एवमुक्त्वा वृषेन्द्रस्तु वडवामुखवासिनम्|
SP0330482: संरब्धः सागरं पातुं निःशेषमुपचक्रमे|| ४८||
SP0330490: अनल उवाच|
SP0330491: न मे त्वं प्रतिमः शत्रुर्न च वैरं त्वया हि मे|
SP0330492: यत्तु कृत्यं समारब्धस्तत्करिष्ये तथा ह्यहम्|| ४९||
SP0330501: न त्वं पास्यसि रक्षिष्ये सागरं मम संनिधौ|
SP0330502: अहं त्वां वारयिष्यामि सुरभीसुत कत्थन|| ५०||
SP0330510: सनत्कुमार उवाच|
SP0330511: ततस्तं भगवान्वह्निरुपसृत्य महाद्युतिः|
SP0330512: गले जग्राह बलवान्न चचाल ततः स च|| ५१||
SP0330521: यत्पीतं छर्दयामास तत्तोयं दानवैर्विना|
SP0330522: औदरेणाग्निना तस्य ते दग्धाः सर्व एव हि|| ५२||
SP0330530: सनत्कुमार उवाच|
SP0330531: ततः संवर्तको वह्निर्निगृहीतं ककुद्मिनम्|
SP0330532: विसृज्योवाच गच्छेति न त्वां हन्मि वृषेश्वर|| ५३||
SP0330541: शक्तस्तवाहं दहने ह्यशक्तो मे भवान्वधे|
SP0330542: तथाप्यहं न गर्जामि गर्जितैः किं बलीयसाम्|| ५४||
SP0330550: सनत्कुमार उवाच|
SP0330551: विसृज्य वृषभं वह्निराशु यातः स्वमालयम्|
SP0330552: वृषभो ऽपि जगामैव दुःखशोकाभिसंवृतः|| ५५||
SP0330561: सो ऽवमानेन तेजस्वी महोक्षः सुरभीसुतः|
SP0330562: दुःखेन चातिसन्नात्मा जगामैवं विचिन्तयन्|| ५६||
SP0330571: अबलो ऽहं बली वह्निर्येनास्मि निकृतस्तथा|
SP0330572: जीवितेशेन भूत्वा च नाहं प्राणैर्वियोजितः|| ५७||
SP0330581: मोघं मम बलं सर्वं तथा चैवाभिगर्जितम्|
SP0330582: शरज्जलधरस्येव विहीनस्याद्भिरम्बरे|| ५८||
SP0330591: अद्य प्राणानहं त्यक्ष्ये नियतो व्रतमास्थितः|
SP0330592: यथा न पुनरेवं मे मानभङ्गो भविष्यति|| ५९||
SP0330601: शत्रूणां निगृहीतस्य दुर्बलस्य दुरात्मनाम्|
SP0330602: जीवितान्मरणं मन्ये विशिष्टं जीवितेन किम्|| ६०||
SP0330611: स एवं चिन्तयन्नुक्षा वाचं शुश्राव खाच्छुभाम्|
SP0330612: सौरभेय न भेतव्यं यद्ब्रवीमि कुरुष्व तत्|| ६१||
SP0330621: रुद्रं सर्वसुरेशानं सर्वेभ्यो बलवत्तरम्|
SP0330622: तं प्रपद्यस्व देवेशं ततो जेष्यसि पावकम्|| ६२||
SP0330631: स स्रष्टा सर्वभूतानां ब्रह्मादीनां न संशयः|
SP0330632: स ते दुःखमिदं सर्वं व्यपनेष्यति गोवृष|| ६३||
SP0330640: सनत्कुमार उवाच|
SP0330641: एतच्छ्रुत्वा महातेजाः साध्यस्य सुमहात्मनः|
SP0330642: हिमवन्तं गिरिं प्राप्य तताप विपुलं तपः|| ६४||
SP0330651: तस्य वर्षसहस्रेण तत्परस्य तदाशिषः|
SP0330652: भगवान्सर्वभूतेशः साम्बः सगण ऊचिवान्|| ६५||
SP0330660: देव उवाच|
SP0330661: सौरभेय महाभाग तुष्टो ऽस्मि तव पुत्रक|
SP0330662: इष्टान्ब्रूहि वरान्वत्स दास्ये तान्सुबहूनपि|| ६६||
SP0330670: सनत्कुमार उवाच|
SP0330671: ततः स देवं संदृश्य साम्बं सगणमीश्वरम्|
SP0330672: प्रणम्य शिरसा पादौ प्राञ्जलिः सुसमाहितः|| ६७||
SP0330681: भूयो भूयो निरीक्ष्यैनं प्रणम्य च पुनः पुनः|
SP0330682: उवाच तपसो ऽक्षय्यमिच्छेयं वै जगत्पते|| ६८||
SP0330691: बलं चानुत्तमं देव योगैश्वर्यं तथाक्षयम्|
SP0330692: त्वदीयो वाहनश्चाहमग्निनैवं विमानितः|| ६९||
SP0330701: संवर्तकानलं चैव वडवामुखवासिनम्|
SP0330702: द्रष्टुमिच्छामि देवेश निगृहीतं त्वयाव्यय|| ७०||
SP0330710: सनत्कुमार उवाच|
SP0330711: एवमुक्तस्तु तान्दत्त्वा वरान्सत्यवतीसुत|
SP0330712: वामपार्श्वं तदामृज्य रुद्रमेकं ससर्ज ह|| ७१||
SP0330721: किरीटमालिनं त्र्यक्षं कुण्डलाङ्गदभूषणम्|
SP0330722: महोरस्कं कवचिनं धनुर्हस्तं महाबलम्|
SP0330723: बद्धगोधाङ्गुलित्रं च खड्गदिव्यास्त्रधारिणम्|| ७२||
SP0330731: तमाह रुद्रो गच्छेति वडवामुखवासिनम्|
SP0330732: संवर्तकानलं बद्ध्वा विस्फुरन्तमिहानय|| ७३||
SP0330741: वन्दित्वा चरणौ तस्य सोमस्य गणनायकः|
SP0330742: जगाम सागरं वेगाद्ददर्श च हुताशनम्|| ७४||
SP0330751: स युद्धं बलवान्कृत्वा सुघोरं रोमहर्षणम्|
SP0330752: संवर्तकानलं बद्ध्वा देवपार्श्वमुपानयत्|| ७५||
SP0330760: व्यास उवाच|
SP0330761: कीदृक्तद्युद्धमभवत्किरीटेः पावकस्य च|
SP0330762: एतदिच्छामि विज्ञातुं वद त्वं वदतां वर|| ७६||
SP0330770: सनत्कुमार उवाच|
SP0330771: स गत्वा गणपः क्रुद्धः संवर्तकमथानलम्|
SP0330772: उवाच क्रोधरक्ताक्षस्तदा वचनमर्थवत्|| ७७||
SP0330781: स्वामी सर्वस्य जगतो देवश्चन्द्रार्धभूषणः|
SP0330782: आज्ञापयति वह्ने त्वं वृषमेवं प्रसादय|| ७८||
SP0330791: प्रणतो ऽस्मीति तं ब्रूहि वृषभं ससुहृज्जनः|
SP0330792: निदेशे तिष्ठ चैवास्य यत्कर्तव्यं च तत्कुरु|| ७९||
SP0330801: एवमुक्तो ऽनलः श्रुत्वा देवदेवस्य तद्वचः|
SP0330802: उवाच नातिसंहृष्ट इदं वचनमर्थवत्|| ८०||
SP0330811: नियोज्यो देवदेवस्य तस्यैवाहं सहानुगः|
SP0330812: न च मां स नियुक्त्वेह योक्ष्यते ऽन्यत्र कर्हिचित्|| ८१||
SP0330821: गच्छ मद्वचनाद्ब्रूहि भगवन्तं त्रिलोचनम्|
SP0330822: यदि मां वक्ष्यति पुनः करिष्ये ऽहं ततस्तथा|| ८२||
SP0330830: गणेश्वर उवाच|
SP0330831: बालिशा बत ये ऽप्राज्ञा बलज्ञानबहिष्कृताः|
SP0330832: त एवमुक्ता गच्छन्ति यथा मां त्वं प्रभाषसे|| ८३||
SP0330841: सकृदाज्ञा बलवतां सकृत्प्रभवतामपि| 
SP0330842: दूतश्चापि स वै श्रेष्ठो यो भवेदर्थसाधकः|| ८४||
SP0330851: सो ऽहं बलवता तेन लोककर्त्रा पिनाकिना|
SP0330852: दूतः सर्वार्थसिद्ध्यर्थं प्रहितो बलवानिह|| ८५||
SP0330861: न चेद्वचो मे कर्तासि बद्ध्वा त्वाहं ततो ऽद्य वै|
SP0330862: विस्फुरन्तं महापाशैर्नेष्यामि द्युभृतो ऽन्तिकम्|| ८६||
SP0330870: सनत्कुमार उवाच|
SP0330871: स एवमुक्तस्तेजस्वी क्रोधदीप्तानलेक्षणः|
SP0330872: गणपं प्रति दुद्राव तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत्|| ८७||
SP0330881: तमापतन्तं वेगेन पर्जन्यास्त्रेण सो बली|
SP0330882: ताडयामास बलवान्स प्रजज्वाल वेगवान्|| ८८||
SP0330891: ज्वलन्तं तं तदाभ्यासमागतं क्रोधमूर्छितम्|
SP0330892: अशन्यस्त्रेण महता स जघान स्तनान्तरे|| ८९||
SP0330901: अभ्याहतस्ततो ऽस्त्रेण तेजोवानपि मूर्छितः|
SP0330902: तस्थौ मुहूर्तं संविग्नो विधूमो दहनेश्वरः|| ९०||
SP0330911: ततस्तं रुद्रपाशेन बबन्ध करयोस्तदा|
SP0330912: विस्फुरन्तं महावह्निं गणपः क्रोधमूर्छितः|| ९१||
SP0330921: तं बद्धं पाशवर्येण पतितं वीक्ष्य चैव हि|
SP0330922: तस्य पुत्रसुहृद्वर्गा विविधायुधपाणयः|
SP0330923: दुद्रुवुर्गणपं क्रुद्धाः शतशो ऽथ सहस्रशः|| ९२||
SP0330931: तानप्यसौ विनिर्जित्य गणपस्तं हुताशनम्|
SP0330932: उपनिन्ये हरायाशु पशुं मेध्यमिवाध्वरे|| ९३||
SP0330941: तमानीतं महादेवः संप्रेक्ष्यार्णवभोजनम्|
SP0330942: उवाच वृषभं ब्रूहि किमस्य क्रियतामिति|| ९४||
SP0330951: स तं कृपणमालक्ष्य महोक्षा दीनचेतसम्|
SP0330952: प्रणम्य शिरसा पादाविदमाह कृताञ्जलिः|| ९५||
SP0330961: भगवन्देवदेवेश सर्वलोकमहेश्वर|
SP0330962: दृष्टमेतत्तव विभो माहात्म्यं सदसत्पते|| ९६||
SP0330971: दीनो ऽयं कृपणश्चापि ह्यबलश्च महाबल|
SP0330972: विसृज्यतां सुरश्रेष्ठ हत एष न संशयः|| ९७||
SP0330981: पुत्रा ह्यस्य हताः सर्वे सुहृदश्चैव सर्वशः|
SP0330982: दीनस्यास्य न मे देव वध इष्टो विमुच्यताम्|| ९८||
SP0330991: एतद्वचो महेशो वै वृषभस्याभिभाषितम्|
SP0330992: श्रुत्वा तुष्टः प्रहस्यैनं दहनं व्यसृजत्तदा|| ९९||
SP0331001: रुद्रं तं च जराशोकजन्ममृत्युविवर्जितम्|
SP0331002: गणेश्वरपतिं कृत्वा द्वीपमस्मै ददत्प्रभुः|
SP0331003: मनोरमणमित्येव नाम्ना ख्यातं महर्द्धिमत्|| १००||
SP0331011: दिव्यं कामगमं व्यास भवनैरुपशोभितम्|
SP0331012: जाम्बूनदमयैः शुभ्रैः सर्वकामसमन्वितैः|| १०१||
SP0331021: तस्मिन्काले तदा देवाः सर्वे ब्रह्मपुरःसराः|
SP0331022: देवदेवं समागम्य वाक्यमूचुर्यथार्थवत्|| १०२||
SP0331031: भगवन्देवतारिघ्न वृषो ऽयं देवसत्तम|
SP0331032: त्वया ह्यध्यासितः पूर्वं नादेनापूरयद्बली|
SP0331033: त्रैलोक्यमखिलं दर्पादस्वस्थं कृतवान्प्रभो|| १०३||
SP0331041: वेगेन च दिशः सर्वा विमानैः सह भूतप|
SP0331042: भ्रामयन्विवशं नादाद्गगने संचचार ह|| १०४||
SP0331051: अधुना वरलब्धश्च अस्मान्भूयस्तथैव ह|
SP0331052: यथा न कुरुते देव उपायः संविधीयताम्|| १०५||
SP0331061: त्वं नो गतिश्च देवेश शरणं चैव भूतप|
SP0331062: सदा भयाभिभूतानां त्वं त्राता सर्वशः प्रभो|| १०६||
SP0331070: देव उवाच|
SP0331071: यथा भयं न भवति यथा स्वस्थाश्च नित्यशः|
SP0331072: लोका भवन्ति सर्वे वै तथा हि विदधामि वः|| १०७||
SP0331081: ततः स भगवान्व्यास देवदेवो महाद्युतिः|
SP0331082: असृजद्वरदानार्थं गणेशं चारुकुण्डलम्|| १०८||
SP0331091: आ कर्णाद्दारितास्यं च महाकायं महाबलम्|
SP0331092: महापरिघबाहुं च वज्रसंहननं दृढम्|| १०९||
SP0331101: महादंष्ट्रं महोरस्कं महाखड्गधनुर्धरम्|
SP0331102: दीप्ताङ्गारकनेत्रं च त्रिनेत्रं कवचोज्ज्वलम्|| ११०||
SP0331111: बिभ्रन्तमक्षयौ ऽत्यर्थमिषुधी चर्मवाससम्|
SP0331112: शरमेकेन हस्तेन धनुरेकेन चोद्वहन्|| १११||
SP0331121: ग्रहनक्षत्रचित्रेण तडित्सूर्यवता तथा|
SP0331122: उत्तरीयेण वियता भास्वन्तं मेरुकूटवत्|| ११२||
SP0331131: प्रभाकरेति सुव्यक्तमामन्त्र्य भगवानिदम्|
SP0331132: अब्रवीत्सर्वदेवानां समक्षं तं प्रभाकरम्|| ११३||
SP0331141: प्रभाकर मयाज्ञाप्तस्त्वं देवानां गुणाकर|
SP0331142: परमैश्वर्यसंयुक्तो वृषवेगं निवारय|| ११४||
SP0331151: निवासार्थं च दिव्यं तमिन्द्रद्वीपं ददामि ते|
SP0331152: ज्योत्स्ना भवित्री पत्नी ते तथा चैवाजरामरः|
SP0331153: भविष्यसि मयाज्ञाप्तो महागणपतिर्मम|| ११५||
SP0331160: सनत्कुमार उवाच|
SP0331161: ततस्तं देवताः सर्वाः प्रणम्य ब्रह्मणा सह|
SP0331162: जग्मुः स्वानि क्षयानि स्म देवो ऽपि वृषवान्बभौ|| ११६||
SP0331171: मुखतो ऽर्धं वृषो धर्मो जघनं यज्ञ उच्यते|
SP0331172: चक्षुषी चन्द्रसूर्यौ च ब्रह्मा मूर्धानमाश्रितः|| ११७||
SP0331181: जिह्वायां तस्य वरुणो वायुरन्तश्चरः स्वयम्|
SP0331182: पादा विष्णुर्भगश्चैव पूषा शक्रश्च संस्थिताः|| ११८||
SP0331191: जङ्घाः शेषास्तथादित्या ऊरूंश्चैव समाश्रिताः|
SP0331192: रुद्राः कर्णौ च नासां च ग्रीवोष्ठौ हनुमेव च|| ११९||
SP0331201: आयुधानि खुरास्तस्य चक्रवज्रे च शृङ्गयोः|
SP0331202: अपाने च स्वयं मित्रः पुच्छं छन्दांसि सर्वशः|| १२०||
SP0331211: अस्थीनि पर्वताः सर्वे पुरीषं श्रीरभूच्छुभा|
SP0331212: मूत्रं चास्याभवद्दिव्यममृतं व्यास पावनम्|| १२१||
SP0331221: रोमाणि ऋषयः सर्वे नक्षत्राणि च सर्वशः|
SP0331222: ग्रहास्तस्याभवन्व्यास सन्धयः शुभदर्शनाः|| १२२||
SP0331231: इष्टयो वेदयज्ञाश्च मन्त्राः स्तोत्राः फलानि च|
SP0331232: अभवंस्तस्य मांसानि रुधिरं सरिदर्णवाः|| १२३||
SP0331241: सप्तलोकं मुखं ह्यासीत्तस्याप्रतिमतेजसः|
SP0331242: दन्ता मरीचयश्चैव मज्जा औषध्य एव च|| १२४||
SP0331251: अन्त्रभूताश्च पशवः सकृत्स्नायुश्च वीरुधः|
SP0331252: वल्ल्यो ऽथ वृक्षगुल्माश्च तथैवान्ये नगाः शुभाः|| १२५||
SP0331261: नागास्तस्याभवन्नाड्यो वसवः शुक्रसंचयः|
SP0331262: आमपक्वाशयौ तस्य तौ देवावश्विनौ स्मृतौ|
SP0331263: मेघास्तस्याभवंस्त्वक्च तडिन्मालाविभूषिताः|| १२६||
SP0331271: पिशाचा राक्षसा यक्षा गन्धर्वाप्सरसस्तथा|
SP0331272: शिरा धमन्यो ऽथ मदो दर्पश्चैवाभिजज्ञिरे|| १२७||
SP0331281: मानुषा मातरश्चैव भूतानि विविधानि च|
SP0331282: रोमकूपाणि तस्यासन्वृषस्य सुमहात्मनः|| १२८||
SP0331291: एवं स भगवान्देवः परमैश्वर्यसंयुतः|
SP0331292: सौरभेयो महादेवः सर्वदेवमयो ऽभवत्|| १२९||
SP0331301: य इमं सौरभेयस्य जन्म कर्म च तत्त्वतः|
SP0331302: माहात्म्यमखिलं चैव शृणुयाद्वा पठेत वा|| १३०||
SP0331311: नित्यं शुचिरदीनात्मा सर्वपापैः प्रमुच्यते|
SP0331312: मृतश्च काले काले वा रुद्रलोकमवाप्नुयात्|| १३१||
SP0331321: नेदं शठाय दातव्यं श्राव्यं वापि कथंचन|
SP0331322: न नास्तिकाय दुष्टाय तथा वा पापकर्मिणे|| १३२||
SP0331331: इदं पुत्राय शिष्याय धार्मिकाय महात्मने|
SP0331332: देयं श्राव्यं च शुचये गुह्यमेतत्सनातनम्|| १३३||
SP0331341: यो लोकदेवप्रभवेन तेन सर्वार्थसिद्धेन महाबलेन|
SP0331342: यात्यम्बुदाम्भोनिधिगर्जितेन स वो ऽस्तु नित्यं सुमना महेशः|| १३४||
SP0339999: इति स्कन्दपुराणे त्रयस्त्रिंशो ऽध्यायः||