Promotie

Roadblocks & bypasses: Protection of genome stability by translesion DNA synthesis in C. elegans

I. van Bostelen

Datum: dinsdag 3 december 2019
Tijd: 13:45 - 14:30 uur
Locatie: Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden

Samenvatting

DNA staat centraal voor al het leven op aarde, omdat het codeert voor de genetische instructies voor alle levende organismen. Echter, schade aan het DNA is onvermijdelijk, omdat DNA nogal instabiel is en doordat omgevingsfactoren zoals UV-straling, chemicaliën in sigarettenrook, en röntgenstraling, schade toebrengen aan het DNA. Een bepaald type DNA-schades blokkeert een van de meest essentiële processen in levende organismen: DNA-replicatie. Duplicatie van het genetisch materiaal is nodig voordat een cel kan delen. De polymerases die normaal het DNA dupliceren zijn ontzettend efficiënt en vrijwel foutloos als het DNA onbeschadigd is, maar ze kunnen geen beschadigd DNA repliceren. In meercelligen is het belangrijkste verdedigingsmechanisme hiertegen Translaesie DNA-synthese (TLS). TLS is in alle bekende organismen actief en het beschermt tegen diverse negatieve gevolgen van beschadigingen aan het DNA. TLS maakt hiervoor gebruik van gespecialiseerde TLS-polymerases die wél beschadigd DNA kunnen repliceren.
In mijn proefschrift laat ik zien dat de sterke evolutionaire conservatie van TLS verklaard wordt door de dubbele functies van TLS: het bewaken van zowel replicatiepotentieel als genoomstabiliteit. In alle studies zie ik dat TLS genomische instabiliteit onderdrukt, omdat het de conversie van replicatieblokkades naar dubbel strengs DNA-breuken (DSB) voorkomt. Als TLS niet goed functioneert ontstaan er DSBs die vervolgens resulteren in grotere en schadelijkere mutaties die worden doorgegeven aan volgende generaties. TLS is gunstig voor levende cellen omdat het voortdurende voorplanting en groei ondersteunt. Hoewel DNA-schade altijd aanwezig en onvermijdelijk is, bewaakt TLS tegen de vorming van de mutaties die anders leiden tot kanker, veroudering en aangeboren ziekte.

Promotor

Prof.dr. M. Tijsterman

Bijwonen

Promoties zijn vrij toegankelijk, u hoeft zich niet aan te melden.

Proefschriften

Proefschriften van Leidse promovendi zijn na de promotie digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.

Persvragen

pers@lumc.nl